Tuyết Nga
(Truyện ngắn của tôi)
Bản tính vốn "chẳng giống ai" nên tôi luôn mang tới sự khó chịu cho nhiều người và lấy đó làm hãnh diện vô cùng. Tôi vốn không thích học văn mà cô giáo dạy văn của tôi lại nổi tiếng về khắt khe với học trò.
Ngay đầu năm học, từ tiết đầu tiên, cô đã đưa ra một "yêu sách" cực kỳ khó chịu: "Phải học bài và làm bài đầy đủ trước khi đến lớp. Đầu giờ học, các cán bộ lớp phải báo cáo về tình hình chuẩn bị bài và làm bài ở nhà cho cô. Mỗi kỳ học, không ai được vi phạm quá ba lần...". Nếu chỉ vậy thì việc đối phó với "yêu sách" ấy không có gì khó. Nhưng vấn đề ở chỗ chẳng hiểu có ai "mật báo" mà tất cả mọi trò dối trá của tôi đều bị lộ tẩy.
Tôi bị ghi vào danh sách những thành viên thường xuyên vi phạm kỷ luật, bị nhắc nhở trước cờ. Rồi cô yêu cầu mời phụ huynh đến gặp. Tôi chẳng sợ. Bố mẹ tôi bao giờ cũng đứng về phía tôi. Nhưng không biết tại sao, lần này sau khi đi gặp cô, bố mẹ tôi có một thái độ hoàn toàn khác. Tôi bị kiểm tra khắt khe hơn, thời gian học tập của tôi bị giám sát chặt chẽ hơn. Tôi bị buộc học bài và làm đầy đủ tất cả các bài tập môn Văn đáng ghét ấy. Nhất cử, nhất động của tôi ở lớp, ở nhà đều được cả mẹ và cô biết tuốt.
Tôi bắt đầu ghét cô hơn bao giờ hết. Tôi nung nấu ý định làm cái gì đó cho bõ tức. Tôi thấy cô hình như giả tạo. Khi giảng bài, cô có vẻ say sưa, bay bổng nhưng hễ tôi vừa có một trò nghịch, trêu mấy thằng bạn ngồi cạnh là y như rằng: "Đăng, chú ý vào bài đi" - làm tôi giật bắn mình. Báo hại, có lần cô còn bắt tôi đứng dậy nhắc lại lời cô vừa giảng. Tôi chôn chân tại chỗ, ấp úng chẳng nói được lời nào.
Lũ thằng Thi "thố" thường ngày vẫn bị tôi "làm khó" bây giờ được dịp thích thú ra mặt. Tôi muốn làm một điều gì đó để "chứng tỏ" nhưng không thể. Thế rồi dịp may đã đến.
Hôm ấy, giờ Văn, cô dạy chúng tôi viết kiểu văn bản hành chính công vụ. Giờ học với tôi thật tẻ nhạt mà sao bọn nó cứ lặng ngắt nghe rồi hí hoáy ghi ghi chép chép. Đúng lúc ấy, thằng Tiến ngố ở dãy bàn bên trái tôi giơ tay xin hỏi về cách xưng hô trong văn bản hành chính. Cô mỉm cười và khen nó có sự tư duy tích cực trong tiếp thu bài học. Cô nói:
- Các em ạ, cách xưng hô trong các văn bản hành chính công vụ và trong các hoạt động mang tính nghi lễ có tính quy ước. Cô lấy ví dụ: chẳng hạn, các em chăm chỉ học tập, học giỏi, tốt nghiệp đại học, có năng lực, có ý thức phấn đấu, các em trở về quê hương rồi được đề bạt làm hiệu trưởng nhà trường. Lúc đó cô vẫn là giáo viên, mặc dù cô nhiều tuổi lại là cô giáo cũ nhưng trong các hoạt động chung, khi phát biểu ý kiến, cô vẫn phải kính thưa đồng chí...
Lớp tôi ồ lên ra chiều thích thú. Tôi quay sang thằng Khải béo ngồi bên và nói to lên:
- Lúc đó ta sẽ trả thù.
Tự nhiên cả lớp tôi im lặng một cách khác thường. Mọi ánh mắt đổ dồn vào tôi, rồi lại nhìn cô đầy sợ hãi. Tôi dương dương chờ xem phản ứng của cô. Tôi hình dung cô sẽ nổi xung lên, sẽ quát mắng thật dữ dội. Tôi chả sợ...
Nhưng trước sự im lặng tưởng chừng như không gian đang quánh lại, cô đi về phía tôi, gương mặt cô có một vẻ gì đó thật khác lạ. Tôi nhìn cô và có một điều gì đó như là một sự thách thức lan tỏa trong tôi. Tôi chờ đợi...
- Cô chấp nhận. Nhưng nếu em cứ học tập và tu dưỡng như thế này thì "mối thù" ấy không bao giờ em trả được. Còn bây giờ thì nhiệm vụ của em là hãy lắng nghe cô giảng và thực hiện các yêu cầu của cô.
Rồi cô tiếp tục giảng bài như chưa hề có chuyện gì xảy ra. Đột nhiên, một cảm giác xấu hổ, bẽ bàng lan tỏa trong tôi. Tôi cúi gằm mặt xuống để tránh ánh mắt trách móc của nhỏ bạn ngồi bên. Nhưng không hiểu sao, chính lúc ấy, lời cô giảng tôi lại nghe rõ hơn bao giờ hết. Và thật bất ngờ, lần đầu tiên trong đời, tôi có cảm nhận khác về môn Văn. Tôi chăm chỉ đọc sách, chú ý lắng nghe và chẳng biết tự lúc nào tôi bị cuốn hút vào những bài giảng của cô. Môn Văn không hề tẻ nhạt như tôi tưởng.
***
Mới đó mà đã mười sáu năm. Tôi đã là một người trưởng thành, là một viên chức nhà nước. Với cương vị giám đốc điều hành của một nhà máy đang "ăn nên làm ra", tôi luôn được nhắc đến như một hiện tượng. Sản phẩm của nhà máy có mặt ở hầu khắp mọi gia đình. Đời sống công nhân không ngừng được cải thiện.
Trong con mắt của mọi người, tôi là hình mẫu của một người đàn ông lịch lãm và thành đạt. Tư duy của một người giỏi Toán giúp cho tôi có sự khúc chiết trong lập luận, nhanh nhạy trong công việc. Cảm xúc văn chương giúp tôi có một sự nhìn nhận đánh giá hiện thực công bằng, khách quan và thấm đẫm tình người.
Nhân lễ đón nhận danh hiệu "Trường Trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia", tôi vinh dự được mời về tham gia giao lưu với tư cách là một cựu học sinh thành đạt. Gác lại tất cả mọi công việc, tôi quyết định về sớm hơn một ngày. Tôi muốn dành cho cô một điều bất ngờ... Tôi gọi điện hẹn mấy thằng bạn học.
Gặp lại nhau sau những ngày xa cách, lũ bạn tôi tít tít nói cười. Kia là thằng Tiến ngố, thằng Khải béo, thằng Thi thố... Chúng nó vẫn vậy, thân thiết đến lạ kỳ! Chúng tôi tranh nhau kể lại những trò nghịch ngợm ngày nào... Ký ức cũ bỗng ùa về như một dòng chảy bất tận và tôi như thấy vang lên bên tai mình âm điệu của một lời thơ:
Năm dạy lớn, tháng dạy khôn
Ta bươn chải giữa thị trường bán mua
May mà vẫn có ngày xưa
Sân trường vẫn cỏ giao mùa đợi ta...
Gần đến nhà cô, tôi bất chợt thấy mình hồi hộp như thời trẻ dại. Kia rồi, ngôi nhà nhỏ khiêm nhường nép dưới hàng phượng vĩ. Chúng tôi nhìn nhau... Thằng Tiến ngố rụt rè giơ tay gõ cửa, rồi cánh cửa mở ra và tôi sững lại... Cô vẫn vậy, giản dị, hao gầy, chỉ có điều tóc đã bạc hơn xưa nhiều lắm!
- Chào các anh, các anh là...
Tôi lao đến, ôm chầm lấy cô và thấy mình thật bé bỏng:
- Cô giáo ơi! Em là Đăng, cậu học trò ngỗ nghịch ngày nào của cô đây. Lũ học trò lớp 9A ngày nào của cô đây.
Cô sững người, hơi lùi lại, đôi mắt cô nheo nheo nhìn chúng tôi rồi cô mỉm cười, nụ cười thật rạng rỡ:
- Đăng đấy ư?
Giọng cô như nghẹn lại.
- Các trò lớp 9A ngày nào đấy ư?
Chàng Khải vẫn như ngày nào, liến láu thưa cô:
- Cô ơi, ngày mai, trường mình được đón bằng công nhận trường "Trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia", bạn Đăng lớp mình được mời về dự với tư cách là một cựu học sinh thành đạt nhưng bạn muốn được gặp cô để...
- Kìa, Khải...
Giọng Tiến ngố trở nên nghiêm chỉnh một cách khác thường.
- Cô có còn nhớ giờ tập làm văn...
Cô bật cười nhưng cố làm vẻ nghiêm nghị:
- Á à, để cô nhớ lại, hình như lúc đó, có một anh chàng đã tuyên bố sẽ...
Tôi đỏ bừng mặt, vội lùi lại, ưỡn ngực, giơ tay chào theo kiểu đội viên và dõng dạc:
- Vâng, hôm nay cậu học trò ngỗ nghịch ngày nào của cô xin đươc "trả thù" cô và các bạn bằng một chuyến du lịch trên đảo hồ để lại được nghe cô hướng dẫn cách quan sát tả cảnh thiên nhiên như ngày nào.
Cô mỉm cười, mắt cô ngấn lệ, cô dang rộng vòng tay như muốn ôm tất cả chúng tôi vào lòng:
- Ôi! Đăng của cô, em đã lớn thật rồi.
Quay sang lũ học trò đang quây quanh, cô hỏi:
- Các em nghĩ sao khi chúng ta chấp nhận sự "trả thù" này?
- Cô ơi, cậu ấy còn phải mời cô trò chúng ta một chầu rượu đã đời nữa chứ?
Cường chuột từ đầu tới giờ đứng im, nay bỗng reo toáng lên đầy phấn khích.
- Tất nhiên, tất nhiên rồi!
Lũ bạn tôi cùng cười ồ lên thích thú. Bỗng nhiên một làn gió thổi, vài lá phượng bay bay rồi đậu xuống vai cô. Lũ chúng tôi chẳng ai bảo ai, tự nhiên cùng nép vào bên cô. Một cảm giác bình yên, thân thiết đến lạ kỳ...