Tin đồn được xem là "đặc sản" không thể thiếu ở chốn văn phòng. Với nhiều người, áp lực công việc, deadline sát nút, hay bị sếp la mắng không khiến họ ám ảnh bằng những tin đồn thất thiệt được thốt ra từ "miệng" của chính các đồng nghiệp. Những câu chuyện tưởng chừng khá bình thường qua mỗi lần truyền miệng, bỗng trở nên "đậm đà" hơn bao giờ hết. Các dạng tin đồn thường thấy nơi công sở thường xoay quanh chuyện yêu đương, xuất thân "rich kid", đi "cửa sau" vào công ty...
Thanh Hiền (Content Creator, 26 tuổi, TP HCM) là người ít nói, ít giao thiệp, nhưng cô lại thường xuyên dính tin đồn. Theo Thanh Hiền, cô luôn bị gắn mác "chảnh" và yêu đương với các đồng nghiệp nam. Do bình thường cô ít giao tiếp nên chỉ cần thân thiết với một ai đó, sẽ lập tức bị vướng vào thị phi tình ái. Thậm chí, Thanh Hiền còn không ít lần bị đồn hẹn hò với người cô chưa tiếp xúc lần nào. Còn tin đồn cô "chảnh" một phần bắt nguồn từ tính cách, một phần do nét mặt tự nhiên của Thanh Hiền dễ gây hiểu lầm.
Những lúc như vậy, Thanh Hiền thường chọn cách im lặng, ngó lơ mọi tin đồn về mình. "Điều khiến tôi cảm thấy phiền nhất chính là mọi người có cái nhìn không đúng đắn về mình, họ cho rằng tôi đào hoa. Tệ hơn, họ nghĩ tôi là một cô gái không đàng hoàng, nay yêu đương với người này, mai thân thiết người kia. Dù vậy, tôi vẫn nghĩ mình không có trách nhiệm đi giải thích với đồng nghiệp về những tin đồn họ tự tạo ra cho tôi. Hơn ai hết, tôi biết bản thân mình không hề giống những gì họ nói, nên tôi không cần quá bận tâm. Với tôi, cách tốt nhất để đập tan mọi lời đồn chính là sự im lặng", Hiền nói.
Việc một nhân viên còn trẻ, kinh nghiệm ít ỏi nhưng trúng tuyển vào công ty cũng có thể khiến các đồng nghiệp cũ tò mò, bàn tán. Hoặc một người mới vào làm chưa lâu lại được đưa lên làm quản lý thay vì một người có thâm niên... Tất cả đều rất dễ khiến mọi người đoán già đoán non.
Phương Vy (Nhân viên ngân hàng, 25 tuổi, TP HCM), vì có mối quan hệ tốt với cấp trên nên cô nghiễm nhiên trở thành "con ông cháu cha" trong mắt mọi người. Phương Vy bộc bạch, do muốn nhanh chóng thăng tiến, có nhiều cơ hội phát triển nên cô hay chủ động bắt chuyện với cấp trên để học hỏi kinh nghiệm, trải nghiệm. Gắn bó với công ty hơn nửa năm, cô được cất nhắc lên vị trí cao hơn một bậc thay vì phải làm 2-3 năm. Và những câu chuyện vẽ nên "gia thế" Phương Vy được bắt đầu từ đây.
"Thay vì giải thích, tôi nghĩ thời gian sẽ là câu trả lời tốt nhất. Tôi cứ làm tốt công việc của mình, thể hiện năng lực qua mỗi dự án. Thay vì dùng thời gian quan tâm lời đồn, tôi chọn phát triển bản thân. Tuy nhiên, việc bị đồn có gia thế chống lưng phía sau cũng làm tôi bị mọi người xa lánh trong những giờ ăn trưa, khi du lịch cùng công ty, hay đơn giản là các cuộc trò chuyện phiếm. Họ cho rằng tôi sẽ 'mách lẻo' với các sếp, nếu chẳng may họ nói gì đó quá trớn", Phương Vy cho biết.
Hầu hết, giới trẻ ngày nay đều có chung tâm lý "chỉ sống một lần trong đời" nên họ chi tiêu khá thoải mái sau những tháng ngày làm việc quần quật, tăng ca thâu đêm suốt sáng. Từ quần áo, mỹ phẩm, phụ kiện cho đến ăn uống, miễn sau có thể làm chính mình vui vẻ, giải tỏa stress. Và thế là, không ít người bị đồng nghiệp đồn là "rich kid" vì hành động tự thưởng cho bản thân.
Hồng Ngọc (Chuyên viên tư vấn, 23 tuổi, TP HCM) cho biết cô thường bị mọi người xung quanh quy chụp là rich kid chỉ vì có gu thời trang sành điệu, chi tiêu và ăn uống khá thoải mái dù mới ra trường. Bên cạnh đó, việc thường xuyên nhận hàng online khiến cho các đồng nghiệp càng vững tin Hồng Ngọc xuất thân từ gia đình khá giả . Ban đầu chỉ là những lời chọc ghẹo, ngưỡng mộ vì cô nàng mua được các món đồ đắt tiền. Dần dần, thông tin càng lan ra rộng rãi, Hồng Ngọc trở thành "con nhà giàu" ở công ty. Tuy đã nhiều lần lên tiếng phủ nhận, song cô vẫn không thể dập tắt suy nghĩ từ các "bà tám công sở".
Hồng Ngọc nói: "Ban đầu bị đồn thổi, tôi còn đi khắp nơi để giải thích, chứng minh chính mình không giàu có như mọi người đã nghĩ. Càng ngày, tôi thấy mọi người chỉ muốn tin điều họ nghĩ nên tôi không quá mặn mà lên tiếng. Ngoài ra, tôi cũng đổi địa chỉ nhận hàng online tại nhà riêng thay vì công ty, và hạn chế mặc đồ, dùng túi xách đắt tiền để rước thêm lời đồn. Mỗi khi bị đồng nghiệp trêu ghẹo, tôi chỉ cười trừ cho qua chuyện. Thỉnh thoảng, tôi vẫn thấy rất bực mình khi mình không làm gì sai nhưng phải lén lút, đồ đẹp chất đầy tủ nhưng không dám mặc đi làm vì sợ có thêm điều tiếng".
Theo Ngô Thị Nga, Tiến sĩ Tâm lý học tại ĐH Sư phạm Quốc gia Moscow (Nga), tin đồn là một dạng của hành vi tẩy chay, mục đích của việc tạo ra tin đồn là để hạ thấp, sỉ nhục và hành hạ đối phương. Khuynh hướng tẩy chay giữa nữ giới và nam giới rất khác biệt. Nam giới thường tẩy chay những người "không thuộc về mình", tức là những kẻ xa lạ, không quen biết thông qua các hành vi rất cụ thể và thường kết thúc gọn nhẹ. Trái lại, nữ giới sẽ tẩy chay những người thân cận nhất hoặc có vẻ thân cận.
Tiến sĩ cho rằng, tin đồn "sống" được vì nó có một nửa sự thật, hoặc gần giống sự thật. Vì vậy, chỉ có người gần ta hoặc đủ thân, đủ biết về ta mới có thể thêu dệt nên mọi thứ. Trong môi trường công sở, nữ giới cần phải có một nhóm để "buôn chuyện", vì thuộc một nhóm nào đó ở nơi làm việc sẽ cho họ có cảm giác được bảo vệ, lắng nghe, không còn cô độc... Để nhóm sống sót và ngày một gắn kết, buôn chuyện, nói xấu, phao tin đồn về người khác chính là một chất keo gắn kết.
Để không trở thành "nạn nhân" của tin đồn chốn công sở, bạn nên hòa đồng và quan sát văn hóa của các chị em nơi làm việc như: Gu ăn mặc, cách trang điểm... và đừng quá khác biệt với mọi người xung quanh. Bên cạnh đó, cần tránh nói về chính mình quá nhiều trong công ty, điển hình là những suy nghĩ, dự định, cảm xúc của bản thân. Và đừng để bị "mê hoặc" bởi sự gần gũi, thân thiện, an toàn... của một "chị em" nào đó, mà bạn chưa hiểu rõ để rồi thoải mái buôn chuyện hay tâm sự. Ở nơi làm việc, chỉ nên nói về công việc, thời tiết, thời trang, bữa ăn... hạn chế nói về cá nhân nào đó hay chính bản thân.
Đọc thêm chia sẻ và lời khuyên của Tiến sĩ Ngô Thị Nga để không trở thành "nạn nhân" của tin đồn chốn công sở tại đây.
Ngô Thị Nga, Tiến sĩ Tâm lý học tại ĐH Sư phạm Quốc gia Moscow (Nga)
Ngô Thị Nga sinh ra và lớn lên ở Việt Nam. Năm 19 tuổi (2010), chị nhận được học bổng Hiệp định du học tại Liên bang Nga. Kể từ đó, chị đã chọn nơi đây để nghiên cứu và làm việc với chuyên ngành Tâm lý học. Hiện tại, công việc chính của chị là Chuyên gia tư vấn và trị liệu tâm lý. Ngoài ra, chị còn có một kênh Tik Tok cá nhân để giao lưu, tâm sự cùng các độc giả về Tâm lý học
*Tên nhân vật phỏng vấn trong bài đã được thay đổi.
Vy Trần