Pacific Airlines: 167 triệu USD

Rất nhiều hành khách chọn chuyến bay của hãng hàng không Pacific Airlines.

Thông tin này được Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Thị Băng Tâm, đồng thời là trưởng ban chỉ đạo cơ cấu lại PA xác nhận. Chuyện có vẻ rất khó tưởng tượng. Vì sao một hãng hàng không đang trên đà tụt dốc vì đã bị lỗ gấp 9 lần vốn như PA khi được Bộ Tài chính nhận về vào cuối tháng giêng vừa qua lại được định giá cao như vậy?

Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Lê Thị Băng Tâm cho biết, hơn 4 tháng qua, Bộ Tài chính đã áp dụng các biện pháp kiểm soát đặc biệt đối với PA, cơ cấu lại Hội đồng quản trị, ổn định hoạt động, khoanh, giãn nợ để xử lý… Đáng mừng là từ sau thời kỳ chấn chỉnh, PA không những không để xảy ra lỗ tiếp mà còn bắt đầu kinh doanh có lãi. PA đã trả được một số khoản nợ, cân đối được thu chi, tiết kiệm đáng kể chi phí trong các hợp đồng thuê máy bay mới.

Bộ Tài chính đã quyết định tiến hành bước tiếp theo, đó là mời một công ty tư vấn đầu tư tài chính hàng đầu ở Singapore và châu Á cử chuyên gia hỗ trợ xây dựng phương án tái cấu trúc PA trong 5 năm tới. Với kinh nghiệm đầu tư và quản lý hiệu quả các doanh nghiệp hàng không, Temasek Holdings là công ty được lựa chọn.

Và chỉ sau vài tháng, một phương án tái cấu trúc lại PA đã được trình Chính phủ vào tháng 3 vừa qua, trong đó, trên cơ sở chiến lược, mô hình kinh doanh và kế hoạch khai thác mới, các thương quyền đường bay của PA trên thị trường hàng không trong và quốc tế, các quyền kinh doanh bình đẳng mà PA sẽ được hưởng, các nỗ lực cải cách của bản thân PA và cam kết hỗ trợ của Chính phủ…, Temasek Holdings xác định giá trị của PA lên đến 167 triệu USD. Có nghĩa là 1% cổ phiếu của PA bây giờ lên đến 1,67 triệu USD!

Temasek cho biết, con số này là giá trị hiện tại và giá trị gia tăng trong tương lai của PA cộng lại. Vấn đề đặt ra lúc này là bán cổ phần PA cho ai? “Chính phủ hay Bộ Tài chính không thể thay thế các cổ đông cũ đi trả nợ cho PA. Tình hình thực tế cũng không cho phép đấu giá vì làm như vậy PA sẽ phải chịu sức ép lớn về giá khi nhà đầu tư không đánh giá đúng được tương lai của công ty. Còn nếu không cơ cấu lại hoạt động mà mang bán ngay kiểu thanh lý cho xong thì rất thiệt cho Nhà nước, mà sau đó PA vẫn không có đủ sức sống”, Thứ trưởng Lê Thị Băng Tâm phân tích.

Bà cũng cho biết, mặc dù thông tin chưa công bố chính thức nhưng đã có rất nhiều nhà đầu tư từ các hãng hàng không nước ngoài đến các tập đoàn tư vấn, đầu tư tài chính hỏi… mua. Song với mục tiêu sự phát triển của PA phải nhằm mục đích góp phần phát triển thị trường hàng không VN phù hợp với xu thế hội nhập, Bộ Tài chính đã đề nghị Temasek đầu tư vào PA.

Những cuộc thương thảo điều kiện đã kết thúc, theo đó Temasek sẽ đầu tư 50 triệu USD để chiếm 30% cổ phần trong PA (đó cũng là tỷ lệ cổ phần tối đa Chính phủ cho phép bán cho nhà đầu tư nước ngoài ), giúp PA xử lý nợ nước ngoài tồn đọng, tham gia vào Hội đồng quản trị và Ban điều hành để tái cơ cấu lại PA theo mô hình mới.

Lộ trình tiếp theo cũng được hoạch định: khi hãng hàng không cổ phần PA kinh doanh có hiệu quả, sẽ tiếp tục bán bớt cổ phần nhà nước trong PA cho các nhà đầu tư thông qua hình thức bán đấu giá công khai trên thị trường nhưng nhà nước (thông qua Bộ Tài chính) vẫn tiếp tục giữ vai trò cổ đông chi phối.

Cũng phải nói thêm rằng, giá trị của PA tăng cao còn có lý do, đó là Chính phủ đã cam kết sẽ duy trì hoạt động vận tải hàng không VN với chỉ 2 hãng hàng không là Vietnam Airlines (VNA) và Pacific Airlines trong thời gian tối thiểu 3 năm, bảo đảm các điều kiện cần thiết để 2 hãng hợp tác và cạnh tranh bình đẳng.

Giám đốc điều hành PA Lương Hoài Nam cho Sài Gòn Giải Phóng biết, đến giờ này các khâu chuẩn bị đã gần hoàn tất và khoảng cuối tháng 6, PA (với sự đầu tư của Temasek ) sẽ trình làng một mô hình, hình ảnh hoàn toàn mới. Đó là gì? Theo ông Nam, PA sẽ là một hãng HK dịch vụ giá cả hợp lý (value-based airline) theo mô hình của EasyJet ở châu Âu, Southwest ở Mỹ, Virgin Blue ở Australia, Valuair ở Singapore...

Trong thời gian đầu, hoạt động khai thác, bảo dưỡng máy bay do các đối tác nước ngoài đảm nhiệm, PA sẽ chuyển giao công nghệ để tự khai thác, bảo dưỡng máy bay sau 3-5 năm. Về mạng đường bay, PA sẽ mở thêm các đường bay ra nước ngoài và mở thêm nhiều đường bay trong nước. Ông Nam cũng cho biết, giá vé của PA sẽ “mềm” hơn và thay đổi linh hoạt theo mùa vụ, để nhiều người dân VN có thể sử dụng phương tiện hàng không hơn. PA cũng đang chuẩn bị triển khai bán vé điện tử qua Internet…

Thứ trưởng Lê Thị Băng Tâm khẳng định, sẽ không có sự phân biệt nào giữa hãng HK cổ phần PA và hãng HK quốc gia VNA. Cán bộ nhà nước đi công tác với PA hay VNA đều được ngân sách Nhà nước thanh toán chi phí đi lại bình thường. Thứ trưởng cũng không ngần ngại bày tỏ niềm tin bộ mặt vận tải hàng không VN chắc chắn sẽ thay đổi tốt hơn khi một hãng hàng không cổ phần PA mới trình làng trong tháng 6 này.