Khai thác chủ đề về gia đình, phim Cây táo nở hoa đưa ra nhiều góc nhìn về mối quan hệ cha mẹ - con cái và anh chị em. Sống chung một nhà, ăn chung một mâm cơm nhưng đa số nhân vật trong phim không thể đối thoại với nhau. Giữa họ chỉ có hiểu lầm, bức xúc, cáu giận.
Tấm gương xấu cho con
Bố mẹ của năm anh em Ngọc (do NSƯT Công Ninh và NSƯT Mỹ Duyên đóng) đánh mất tuổi thơ của con và trở thành tấm gương tiêu cực tác động đến thái độ sống của những người con. Bản tính hung hãn, thích dùng cú đấm xử lý sự việc của Dư (Song Luân) có lẽ chịu ảnh hưởng từ người cha nghiện rượu, bạo hành vợ con. Trong năm anh em, Dư lúc nhỏ bị bố hắt hủi và đánh chửi nhiều nhất.
Ngà (Trương Thế Vinh) thì có lần tự thú vì lúc nhỏ theo mẹ vào sòng bạc nên lớn lên cơn nghiện bài bạc tự "ngấm" vào người. Cái tính õng ẹo, mè nheo, lười biếng mà thích hưởng vinh hoa của Báu (Nhã Phương) chắc hẳn thừa hưởng gen di truyền từ mẹ. Bao năm, Báu vẫn khờ khạo tin rằng ngày xưa mẹ giúp mình kiếm việc làm thêm ở quán bar. Mãi tới gần cuối phim, Báu mới tuyệt vọng khi phát hiện mẹ ruột đã bán cô vào đó.
Chiều chuộng mù quáng
Là anh trai nhưng Ngọc (Thái Hòa) cũng giống như bố mẹ của bốn đứa em bởi từ lúc 17 tuổi, một mình nuôi dạy các em trưởng thành. Đức hy sinh của anh đối với người thân đáng được trân trọng nhưng đôi khi gây phẫn nộ cho khán giả.
Đúng như người ta hay bảo "Con dù lớn vẫn là con của mẹ", Ngọc coi các em như trẻ lên ba, nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa dù người nhỏ tuổi nhất là Dư cũng đã 25 tuổi. Trên bàn ăn, Ngọc gắp thức ăn, dỗ dành các em như con mình. Ngà đau chân chút xíu, Ngọc đã vội vã chạy đi mua thuốc rồi tự tay xoa bóp rượu. Báu và Ngà dù gây nợ tứ phương, gây chuyện tám hướng, Ngọc cũng kiếm cớ "tụi nó còn nhỏ" để biện hộ thay em. Chiều chuộng mù quáng, Ngọc gián tiếp dung túng các em sống ỷ lại và thiếu biết điều.
Can thiệp đời tư thô bạo
Dù nâng niu, chăm sóc các em như vàng như bạc, Ngọc không phải lúc nào cũng nhận được sự tri ân từ Ngà, Báu và Dư. Ngược lại, anh khiến các em mình ngộp thở vì cảm giác bị can thiệp quá nhiều vào đời tư. Anh ngăn cấm tình yêu của Báu (Nhã Phương) và Quân (Văn Anh). Khi Dư có con rơi, đứng giữa hai cô gái cùng yêu mình, Ngọc tự ý dàn xếp chuyện cưới xin cho Dư thay vì lắng nghe ý kiến của em. Xuất phát từ ý tốt nhưng Ngọc chọn cách thể hiện sai làm các em càng lúc càng rời xa mình.
Thiếu vắng lời khen
Một lần, cô Bông (NSND Lan Hương) bảo với Ngọc: "Sao con không khen chúng nó một câu?". Ấy là cô nói về cách hành xử của Ngọc với Báu, với Ngà. Hai người em của Ngọc giống như hai đứa trẻ mãi không chịu lớn, mà đứa trẻ nào cũng thích được người lớn ghi nhận, khen ngợi và động viên. Ngọc thương em nhưng theo kiểu khô khan, thiếu tâm lý.
Bao nhiêu năm, Ngọc dành hết lời khen và niềm tự hào cho Châu (Thúy Ngân), đứa em duy nhất học hành tới nơi tới chốn. Trái lại, anh coi Báu và Ngà yếu đuối và kém cỏi, thích bảo bọc và lo lắng. Những điều này chạm lòng tự ái của Ngà, gieo cho Ngà cảm giác anh trai coi thường mình. Với Báu, điều này thổi bùng ngọn lửa đố kỵ đối với chị gái sinh đôi mạnh lên mỗi ngày.
Thiếu vắng sự quan tâm và thấu hiểu
Đó là nỗi tủi thân lớn nhất của Phúc (Trịnh Thảo). Là con một nhưng Phúc không khác gì đứa con bị ghẻ lạnh trong gia đình đông con, phải chia sẻ bố mình với các cô các chú. Trong khi các cô chú được bố chăm nom như trẻ lên ba, Phúc thiếu hẳn sự quan sát, quan tâm từ người sinh ra mình. Ngọc ít khi ăn cơm cùng con gái nhưng anh luôn trân trọng từng bữa cơm ăn cùng các em mình. Con gái bị vu ăn cắp, anh bỏ ngoài tai tiếng khóc kêu oan của con, vội vã vơ lấy tội lỗi dạy con không đàng hoàng.
Hạnh (Hồng Ánh) là người mẹ thương con, luôn đấu tranh bảo vệ quyền lợi và tương lai của con. Nhưng cái dở của Hạnh là quá nóng tính, thiếu sự mềm mỏng và tinh tế. Hễ con gái học kém hoặc có va chạm ở trường, Hạnh lại dùng đòn roi để xử lý. Vừa nghe con thổ lộ mơ ước làm ca sĩ thần tượng, Hạnh đã giãy nảy lên quát tháo. Tới khi hôn nhân rạn nứt, hai mẹ con nương tựa vào nhau, Hạnh mới dần thay đổi tâm tính, hai mẹ con lắng nghe và thấu hiểu cho nhau nhiều hơn.
Định hướng cực đoan
Bà Thủy (Kiều Trinh) là mẹ của Phong (B Trần), mẹ chồng của Châu. Bà là người mẹ thương con nhưng theo kiểu cực đoan. Không muốn con nối dài cuộc sống khốn khó của gia đình, bà nhất mực ép con cưới vợ giàu, ngăn cản tình yêu của Phong và Châu. Kỳ vọng quá lớn với con trai và cách hành xử tàn nhẫn với con dâu của người mẹ khiến con trai bà áp lực và khổ tâm.
Phong Kiều