Bà Lucy Peng, nhà đồng sáng lập gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba cùng với Jack Ma, hiếm khi xuất hiện trước truyền thông và ít được biết đến bên ngoài Trung Quốc. Nhưng trong hai thập kỷ qua, bà luôn đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt đế chế công nghệ này cùng Jack Ma. Bà Peng, 47 tuổi, là người gây dựng phòng Nhân sự cho Alibaba, từng là giám đốc điều hành của Ant Group và hiện là chủ tịch của Lazada Group SA, nền tảng thương mại điện tử tại Đông Nam Á.
Cựu giáo viên tài chính này đang nổi lên như một trong những phụ nữ giàu nhất thế giới nhờ sự thành công của hệ sinh thái Alibaba. Bà Peng nắm giữ 1,7% cổ phần của Ant. Công ty công nghệ tài chính này niêm yết song song ở Thượng Hải và Hong Kong, sắp huy động được 34,5 tỷ USD, đưa giá trị của nó lên 320 tỷ USD. Với số cổ phần trên, bà Peng đang nắm giữ khoảng 5 tỷ USD, dựa trên giá cổ phiếu của đợt phát hành lần đầu ra công chúng, theo Bloomberg.
"Jack Ma nổi tiếng là người xem phụ nữ như một tài sản quan trọng góp phần tạo nên thành công của ông. Lucy chính là hiện thân của điều đó. Bà ấy luôn đảm nhiệm vị trí lãnh đạo những mảng kinh doanh mới ở vào giai đoạn phát triển quan trọng của công ty. Bà rất tập trung vào những công việc phía sau hậu trường, đặc biệt là về nguồn nhân lực và điều đó giành được sự tin tưởng tuyệt đối của Jack Ma", Duncan Clark, tác giả cuốn sách Alibaba: The House Tha Jack Ma Built, nhận định.
Phụ nữ chiếm 40% trong Alibaba Partnership, nhóm quản lý tinh hoa có quyền quyết định tiền thưởng hàng năm của ban quản lý Alibaba. Cùng với Peng, 6 nữ lãnh đạo khác của Alibaba cũng sẽ trở thành tỷ phú nhờ vào thương vụ IPO kỷ lục của Ant với giá trị cổ phần gộp lại trị giá 14,5 tỷ USD. Danh sách này gồm Trudy Dai, một trong 18 đồng sáng lập Alibaba, Chủ tịch mảng kinh doanh B2B; Judy Tong, Giám đốc nhân sự Alibaba, và Phó chủ tịch Ant Yijie Peng.
Bà Peng gặp Jack Ma thông qua chồng là Sun Tongyu khi họ làm việc chung tại China Pages, một startup được Jack Ma lập trước khi Alibaba ra đời. Bà Peng sinh tại Trùng Khánh, tốt nghiệp cử nhân Học viện Thương mại Hàng Châu của Đại học Chiết Giang vào năm 1994. Bà từng giảng dạy 5 năm ở một trường đại học tài chính trước khi tham gia Alibaba.
Bà Peng trải qua vị trí Giám đốc nhân sự trong thời gian dài tại Alibaba trước khi đảm nhận vị trí CEO ứng dụng thanh toán trực tuyến Alipay vào năm 2010. Trong vòng một năm sau khi bà nắm vị trí mới, tỷ lệ thành công của các thanh toán của Alipay đã tăng từ 60% lên 95%. Hiện Alipay là xương sống của hãng công nghệ tài chính Ant Group và nằm dưới quyền kiểm soát của Jack Ma và Alibaba.
"Alibaba rất trọng nhân tài, đội ngũ và văn hóa ngay từ những ngày đầu", Peng nói trong một cuộc hội thảo vào năm 2012 tại Đại học Stanford. Bà cho biết 30% thước đo hiệu quả làm việc của lãnh đạo Alibaba dựa trên quản lý nhóm. "Chúng tôi đặt ra những yêu cầu rất chi tiết về văn hóa và giá trị được hỗ trợ bởi những cấu trúc có hệ thống".
Sau khi Ant tách khỏi Alibaba vào năm 2011, công ty này đã mở rộng sang quản lý tài sản, vay tiêu dùng và bảo hiểm. Với hơn 1 tỷ người dùng trên toàn cầu, giá trị công ty đã tăng gấp 8 lần trong 5 năm. Ant đang tiến hành thương vụ IPO lớn nhất trong lịch sử thế giới. Bà Peng, người sở hữu cổ phần lớn nhất tại Ant chỉ sau Jack Ma, chứng kiến tài sản tăng vọt. Ngoài ra, ít nhất 17 người khác cũng trở thành tỷ phú sau thương vụ IPO này.
Bà Peng đã trao quyền chủ tịch của Ant cho Eric Jing vào năm 2018 để tập trung vào Lazada, một trang thương mại điện tử được Alibaba chi 1 tỷ USD mua cổ phần vào năm 2016. Peng giữ chức CEO trong 9 tháng và hiện là chủ tịch của Lazada.
Tại Ant, Peng lại một lần nữa lui về hậu trường. Bà rời hội đồng quản trị của công ty vào tháng 8 và tên của bà chỉ xuất hiện 7 lần trong bản cáo bạch dài 674 trang của hồ sơ IPO. Tuy nhiên thương vụ IPO này cho thấy tầm quan trọng của Peng và những nỗ lực xây dựng Ant của bà từ nhiều năm trước.
"Có lẽ Ant sẽ tốt hơn khi để mọi người biết công ty thực sự hoạt động thế nào. Thanh toán chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Thứ lớn hơn còn nằm ở dưới mặt nước", bà Peng nói trong một cuộc phỏng vấn năm 2016 khi còn đảm nhận vị trí chủ tịch của Ant.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)