Theo tờ Toronto Star, Canada, chỉ có 6 trong tổng số 97 ca tử vong do virus H5N1 trên 40 tuổi. Số còn lại rơi vào độ tuổi mà hệ miễn dịch được xem là khỏe nhất.
Người ta cũng dẫn trường hợp điển hình năm ngoái, tuy chưa đến mức tử vong ở tỉnh Thái Bình của Việt Nam, nơi có hai ca bệnh thập tử nhất sinh là hai anh em, một nam một nữ, đều ở tuổi bẻ gãy sừng trâu trong khi người ông ở tuổi thất thập lại chỉ bị nhẹ.
Vẫn theo phân tích của Toronto Star, tuổi trung bình của các nạn nhân là 19 và một phần tư trong số đó dưới 12 tuổi. “Trẻ em, thiếu niên và thanh niên là những nạn nhân chính của virus chết người H5N1”, bài của Toronto Star phát hành trên Internet ngày 11/3 viết. "Chỉ 50% số đó qua khỏi và số còn lại tử vong trong có vài ngày điều trị”.
Trong số 176 ca nhiễm H5N1, có tới 97 ca tử vong. Ba ca tử vong khác ở nước cộng hòa Trung Á Azerbaijan đang bị nghi là do nhiễm virus H5N1.
Cho đến nay, những gì các nhà khoa học biết về H5N1 chỉ là người chết vì viêm phổi đều có tiếp xúc gần với gia cầm nhiễm bệnh và hầu hết trong số đó là trẻ khỏe.
WHO chính thức khẳng định có ít nhất ba ca nhiễm H5N1 từ người sang người. Tuần qua, lần đầu tiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chính thức khẳng định có ít nhất ba ca lây nhiễm virus H5N1 là do truyền từ người sang người mặc dù virus chưa chuyển thành dạng dễ lây lan hàng loạt.
Maria Cheng, nữ phát ngôn viên của WHO tại Geneva, Thụy Sĩ, cho biết, các ca còn lại do không thu thập đủ dữ liệu nên WHO không dám đi đến kết luận. Chứ WHO không hề nhận định các ca đó không phải do lây nhiễm từ người sang người. Nếu không kể trường hợp vừa xảy ra ở Azerbaijan và chưa được kết luận, tính đến nay, có 15 ca lây nhiễm tập thể ở Việt Nam, Thái Lan, Campuchia và Indonesia từ tháng 1/2004 đến tháng 7/2005. Đó đều là các ca lây nhiễm giữa mẹ và con, giữa hai anh chị em ruột, giữa anh chị em họ, giữa cháu gái và dì, và giữa một thiếu niên với anh trai và ông nội. |
Song câu hỏi hóc búa mà họ chưa giải được là vì sao lại thế, vì sao những người khác cũng phơi nhiễm với những con gà, vịt nhiễm H5N1 lại thoát nạn.
Kể từ đợt dịch đầu tiên năm 1997 ở Hong Kong làm chết sáu người và đợt dịch thứ hai đầu năm 2003 giết chết một người, dịch cúm gia cầm đợt thứ ba nâng tổng số chết lên 97, tập trung chủ yếu ở các nước châu Á gồm Việt Nam, Indonesia, Thái Lan, Trung Quốc, Campuchia, Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq.
“Nhiều ca nhiễm cúm gia cầm xuất hiện ở người dưới 25 tuổi và chúng tôi vẫn chưa biết đích xác vì sao lại như thế”, Maria Cheng, nữ phát ngôn viên thuộc WHO nói.
Lý giải ban đầu
Trong một nghiên cứu ấn hành trên tạp chí y tế trực tuyến hồi tháng 11/2005 mang tên Nghiên cứu Hô hấp (Respiratory Research), các nhà khoa học Hong Kong lưu ý, virus H5N1 đang gây ra cái gọi là “cơn bão động lực tế bào” (cytonkine storm) trên các nạn nhân khỏe mạnh.
Theo đó, chúng làm cho hệ miễn dịch của người trẻ và khỏe mạnh phản ứng quá mức với virus, làm cho phổi ngập chìm trong kháng thể được sản sinh quá mức và kết cục là làm cho phổi bị tê liệt.
Cách giải thích này trùng với lý giải của các nhà khoa học về việc vì sao nhiều người trẻ khỏe bị chết bởi cúm Tây Ban Nha đến thế.
H5N1 là virus độc lực cao nhất trong số các virus cúm gà. Gia cầm chỉ cần nhiễm H5N1 trong vòng 48 tiếng là tử vong. Tính đến nay, toàn thế giới có 200 triệu gia cầm chết và tiêu hủy vì H5N1.
Tháng 3, nó lại làm người ta sợ hãi khi nhiễm vào một số loài động vật nuôi như mèo và chồn đá ở Áo và Đức.
Theo Earl Brown, chuyên gia cúm gà và là giáo sư miễn dịch và virus học ở Đại học Ottawa, một nguyên nhân nữa khiến người trẻ mắc nhiều hơn người lớn tuổi là trẻ em hay chơi gần các con gia cầm con nhiễm bệnh.
Ông mô tả cảnh những đứa trẻ Iraq 15 tuổi chạy qua một khu vực có hàng nghìn gà chết bị chôn, buộc chúng vào gậy rồi huơ lên không trung. Một bé trai Thổ Nhĩ Kỳ 14 tuổi và hai chị em gái của em, 15 và 11 tuổi, chết hồi tháng 2, sau khi nghịch với cái đầu con gà nhiễm bệnh mà gia đình làm thịt và ăn.
Một bé gái tám tuổi cũng người Thổ cũng chết sau khi hôn và ôm chặt con gà đang giãy chết mà em rất yêu quý.
Tuy nhiên, tính miễn dịch của mỗi người, kể cả nhân tố di truyền, cũng có thể đóng một phần vai trò khiến cho có người chết và có người ốm nhưng không chết.
Brown nói: “Thông thường, người ta mắc cúm một lần trong vòng năm đến mười năm. Trẻ em có ít kháng thể dự trữ hơn từ lần cúm trước đó. Ngược lại, người lớn do nhiều lần trước đó mắc cúm nên hệ miễn dịch của họ mạnh hơn so với trẻ em”.
Tuy nhiên vẫn chưa giải thích được con số không cân xứng những người ở độ tuổi 20 và 30 chết vì bệnh.
Một giả thuyết cho rằng một số người miễn dịch với kháng nguyên N1 của virus cúm gà phát triển từ virus cúm Tây Ban Nha H1N1. Loại virus đó vẫn lưu hành dưới dạng ít độc lực hơn cho đến năm 1957 và cũng tái xuất hồi năm 1977.
(Theo Tiền Phong)