"Tôi biết có một gia đình đang ở dưới đống đổ nát", Omer El Cuneyd nói khi đứng giữa khung cảnh hỗn loạn ở thành phố Sanliurfa đổ nát. "Cho đến khoảng 11h trưa, bạn tôi vẫn nghe điện thoại. Nhưng cô ấy không còn trả lời nữa. Cô ấy ở dưới đó. Tôi nghĩ rằng điện thoại của cô ấy đã hết pin", anh nói, hy vọng một điều kỳ diệu có thể xảy ra với bạn mình.
Trên đường, dòng xe ôtô chạy về phía bắc ra khỏi thành phố, đưa những cư dân bị thương khỏi hiện trường trận động đất mạnh nhất Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều thập kỷ. Gần đó, một gia đình vội vã đi trong cơn mưa lạnh cóng, đồ đạc chất đống trong một chiếc xe đẩy, tìm nơi trú ẩn qua đêm.
Một người đàn ông chờ đợi nhân viên cứu nạn tìm kiếm người thân tại một tòa nhà bị sập sau trận động đất ở quận Iskenderun, Hatay, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: EPA
Sanliurfa, thành phố lịch sử từng nhộn nhịp ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, bị tàn phá nặng nề bởi trận động đất lớn tấn công miền nam nước này vào sáng sớm 6/2, cướp đi sinh mạng của hơn 4.300 người trên khắp các khu vực và ở nước láng giềng Syria. Thảm họa đã làm đổ hàng nghìn tòa nhà trên khắp hai quốc gia, làm hàng chục nghìn người bị thương và để lại một con số không xác định, nhưng dự đoán là khổng lồ, số người bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.
Trên một trong những đại lộ chính của Sanliurfa, hàng chục nhân viên cứu hộ đang tìm kiếm những người sống sót bị chôn vùi trong tòa nhà 7 tầng đã đổ nát thành đống đất và mảnh vụn. Ít nhất 30 người được cho là đã chết ở Sanliurfa, nơi có 200 tòa nhà đổ nát sau trận động đất mạnh 7,8 độ trước bình minh 6/2 và một trận động đất thứ hai mạnh 7,7 độ vào chiều cùng ngày.
Trước mặt Omer El Cuneyd còn sót lại một chiếc giường, một chiếc ghế có chân kim loại vỡ vụn và những tấm rèm rách nát - dấu hiệu của cuộc sống bình lặng đột ngột tan vỡ. Xung quanh anh, hàng chục người cố gắng nâng những mảng bê tông khổng lồ, khẩn trương tìm kiếm người sống sót. Lực lượng cứu hộ thường xuyên dừng lại trong im lặng, nhìn chăm chăm vào đống đổ nát với tâm trạng tràn ngập sự mệt mỏi, đau khổ và hy vọng.
Omer cho biết anh và những người bạn của mình sẽ ở lại khu vực của tòa nhà bị sập suốt đêm, bất kể tuyết rơi, mưa gió và kiệt sức. "Tôi phải ở đây", anh nói.
Ở thành phố Adana, cách đó hơn 350 km về phía Tây, các nhân viên cứu hộ và người dân đã dành ngày 6/2 để chuyển những khối bê tông lẫn đồ gia dụng khỏi những đống đổ nát bằng tay, nỗ lực tìm kiếm những người sống sót trong tuyệt vọng. "Có ai nghe thấy tôi gọi không?", lực lượng cứu hộ hét vào đống đổ nát.
Tỉnh Kahramanmaras ở Thổ Nhĩ Kỳ là tâm chấn của trận động đất. Khoảng 20 người đã sử dụng cưa điện để khoét các khoảng trống nhằm giúp những người sống sót trèo ra ngoài đống đổ nát hoặc giải cứu họ. Sau đó, các máy xúc tham gia nỗ lực đào bới đống đổ nát để tìm nạn nhân. Hàng chục người cúi đầu nhìn xuống bên dưới một tấm bê tông khổng lồ được chống đỡ bằng các thanh thép. Họ bò vào bò ra, cố gắng tiếp cận những người sống sót. Các thiết bị đào bới cũng hoạt động hết công suất.
Ở những nơi khác trong tỉnh Kahramanmaras, lực lượng cứu hộ đã kéo hai đứa trẻ còn sống ra khỏi đống đổ nát. Một người nằm trên cáng thương giữa mặt đất đầy tuyết. Lực lượng cứu hộ cũng yêu cầu đám đông yên lặng để họ có thể nghe thấy những người sống sót đang kêu cứu và xác định vị trí.
Trên khắp Thổ Nhĩ Kỳ và Syria, hàng nghìn nhân viên tìm kiếm cứu nạn, lính cứu hỏa, nhân viên y tế, binh lính và dân thường đã làm việc xuyên đêm giá lạnh để tìm kiếm và giải cứu những người sống sót.
Tại Idlib, phía tây bắc Syria, nhà báo Mohamad Kazmooz cho biết anh cùng gia đình chạy trốn trong bóng tối trước bình minh 6/2, khi trận động đất làm rung chuyển thành phố. "Chúng tôi chứng kiến một tòa nhà đổ sập khi tất cả mọi người ở bên trong. Mọi người xung quanh chúng tôi đổ ra đường trong sợ hãi và hoảng loạn. Họ chỉ kịp chạy ra ngoài với bộ quần áo mỏng, bỏ lại nhà cửa và đồ đạc".
Kazmooz đã dành 12 giờ cùng các thành viên của tổ chức tình nguyện nhân đạo White Helmets của Syria đưa thi thể nạn nhân khỏi các tòa nhà bị sập trong khu phố của anh. Kazmooz nói hậu quả của trận động đất "như ngày tận thế".
Lực lượng cứu hộ tìm kiếm những người sống sót bị mắc kẹt dưới đống đổ nát ở thành phố Sarmada, phía bắc Idlib, Syria. Ảnh: EyePress
Bất chấp mùa đông khắc nghiệt của Syria, Kazmooz ước tính 80% dân số Idlib quá sợ hãi để trở về nhà, lo sợ rằng họ sẽ gục ngã trước những thiệt hại nặng nề hoặc chết bởi những cơn dư chấn tiếp theo. "Tôi và gia đình đang ở tại một trang trại, ngủ dưới gốc cây ô liu vì sợ các tòa nhà đổ sập. Mọi người đều ở ngoài đường, xung quanh tôi không ai dám trở về nhà để ngủ".
Kazmooz cho biết Idlib bị tàn phá bởi nhiều năm chiến tranh, hạn hán, nạn đói lan rộng và hiện không thể đối phó với thảm họa mới nhất này. "Các dịch vụ của chúng tôi đã rất yếu, bao gồm cả y tế và cấp cứu, chúng đã vượt quá khả năng vào thời điểm này. Cứu hộ không thể theo kịp số người chết và bị thương, cũng như quy mô của thảm họa. Hầu hết các bệnh viện và trung tâm y tế thông báo rằng họ không thể tiếp nhận thêm bệnh nhân do số lượng người chết và bị thương quá lớn", Kazmooz nói.
Tại thị trấn biên giới Jindires, Ali Batel nói có rất nhiều lời cầu xin sự giúp đỡ của nạn nhận từ đống đổ nát của ngôi làng. "Gia đình tôi, các con tôi vẫn còn dưới đống đổ nát. Không có ai để cứu họ, không có nhân viên hỗ trợ, không sự liên lạc nào cả. Chúng tôi nghe thấy tiếng ồn, tiếng kếu cứu nhưng không có ai giúp cứu họ", Batel nói.
Osama Abdel Hamid, một người sống sót khác ở Syria, cho biết gia đình anh đang ngủ khi rung chuyển bắt đầu. "Những bức tường đổ sập xuống chúng tôi, nhưng con trai tôi đã có thể thoát ra ngoài. Thằng bé bắt đầu la hét, tập trung mọi người xung quanh và kéo chúng tôi ra khỏi đống đổ nát", Hamid kể.
Bất chấp những nỗ lực không mệt mỏi của lực lượng cứu hộ, số người chết sẽ ngày càng cao. Một cảnh tượng đau khổ bao trùm khu vực khi một người đàn ông ôm một cô gái đã chết ra khỏi đống đổ nát của tòa nhà hai tầng bị sập. Người đàn ông và một người phụ nữ quấn xác cô gái trong một chiếc chăn lớn, đặt cô trên sàn nhà có mái che mưa.
Sơn Nam (Theo Guardian)
