"Các bạn trẻ nên đến đây chứ không phải những người già như chúng tôi. Tôi xin lỗi", bà Lee - người có cháu gái trạc tuổi những nạn nhân đã chết trong thảm họa giẫm đạp ở Itaewon - nói thêm.
Một người đàn ông họ Jeon (59 tuổi), cũng đến viếng bàn thờ tưởng niệm các nạn nhân, nói: "Trái tim tôi đau nhói. Tôi rất tiếc vì chúng tôi và nhà nước đã không bảo vệ họ. Lẽ ra chúng tôi phải bảo vệ họ".
Trên những tấm thiệp cầu nguyện cho nạn nhân ở Itaewon tại các đài tưởng niệm trên khắp Hàn Quốc, nhiều thông điệp đau buồn bày tỏ: "Xin lỗi vì chúng tôi đã không thể bảo vệ bạn". "Xin lỗi vì chúng tôi đã không giúp bạn".
Đã 5 ngày trôi qua kể từ khi thảm họa Itaewon cướp đi sinh mạng ít nhất 156 người tại một khu phố đêm nổi tiếng ở trung tâm Seoul. Khi bức tranh về những gì đã xảy ra vào đêm thảm họa ngày càng rõ ràng, càng có nhiều người lớn tuổi Hàn Quốc bày tỏ nỗi buồn và cảm giác tội lỗi vì xã hội đã không bảo vệ các nạn nhân, theo Korea Herald.
Khi vụ giẫm đạp lần đầu tiên được đưa tin trên Naver News - một trong những cổng thông tin phổ biến nhất ở Hàn Quốc, nhiều bình luận, phần lớn từ người Hàn Quốc ở độ tuổi 40, chỉ trích những người trẻ tuổi đã đến khu phố Itaewon đông đúc để ăn mừng Halloween - một lễ hội không phải của Hàn Quốc. Một số người bình luận gay gắt hơn khi nói vụ việc đáng buồn nhưng những người trẻ tuổi phải chịu trách nhiệm về thảm kịch này.
Thậm chí còn có những câu hỏi nghi ngờ về việc liệu những người vui chơi ở Itaewon có sử dụng ma túy hay không. Một trong những câu hỏi đầu tiên mà một phóng viên đặt ra tại cuộc họp báo với cảnh sát vài giờ sau khi vụ giẫm đạp là liệu có báo cáo nào về việc sử dụng ma túy hay không.
Korea Herald cho biết nhà chức trách bước đầu trốn tránh trách nhiệm. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lee Sang-min cho biết vụ tai nạn sẽ xảy ra ngay cả khi có sự hiện diện của lực lượng cảnh sát lớn hơn bình thường ở Itaewon. Quận trưởng Yongsan Park Hee-young cho biết chính quyền đã làm tất cả những gì có thể.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Quận trưởng Yongsan phải đối mặt sự chỉ trích ngày càng nhiều về những bình luận trốn tránh trách nhiệm của họ. Ngày 1/11, Bộ trưởng Nội vụ, Quận trưởng Yongsan, Cảnh sát trưởng Quốc gia Yoon Hee-keun và Thị trưởng Seoul Oh Se-hoon - người không có mặt ở Seoul khi vụ giẫm đạp xảy ra - đều phải công khai xin lỗi về thảm họa này.
Báo cáo mới được cảnh sát công bố cho thấy người dân đã gọi 11 cuộc gọi khẩn cấp tới cảnh sát để cảnh báo về đám đông ở Itaewon vài giờ trước thảm kịch. Các cuộc gọi được thực hiện bởi những người trẻ tuổi khi họ cảnh báo rằng bản thân có khả năng bị "ép nát" và yêu cầu giúp đỡ. Tuy nhiên, cảnh sát đã không có hành động kịp thời.
Một số chuyên gia cho rằng thảm kịch một phần xuất phát từ sự thất bại của thế hệ lớn tuổi - những người đang nắm giữ chức vụ trong các tổ chức chính phủ - trong việc tìm hiểu văn hóa giới trẻ. Koo Jeong-woo, giáo sư tại khoa xã hội học của Đại học Sungkyunkwan, cho rằng thế hệ lớn tuổi không hiểu và cũng không có hứng thú hay ý định tìm hiểu văn hóa của thanh thiếu niên.
"Họ dường như nghĩ Halloween chỉ là trò hóa trang ma quỷ và tự hỏi tại sao giới trẻ phát cuồng vì nó. Họ chỉ nghĩ đó là sự kiện kỳ lạ và vui nhộn. Vì vậy, nhiều cảnh sát được huy động để kiểm soát các cuộc biểu tình và mít tinh hôm đó, dù đám đông ở Itaewon có nhiều yếu tố rủi ro hơn", giáo sư Koo nói.
Ước tính dựa trên việc sử dụng tàu điện ngầm cho thấy có hơn 130.000 người ở Itaewon vào đêm thảm họa, nhưng chỉ có 137 nhân viên cảnh sát được triển khai vào cùng thời điểm. Nhiều cảnh sát chỉ được tập trung vào việc phát hiện tội phạm ma túy và tội phạm tình dục. Điều này trái ngược việc huy động hơn 4.000 cảnh sát tại các cuộc mít tinh được tổ chức ở Gwanghwamun và Samgakji cùng ngày.
Giáo sư Seol Dong-hoon của Đại học Quốc gia Chonbuk cho biết khi một vụ tai nạn xảy ra, người ta dễ dàng đỗ lỗi cho nạn nhân. Theo ông, việc đổ lỗi cho các nạn nhân là rất dễ dàng, nhưng "phải rất cẩn thận khi có tồn tại tư duy như vậy". Ông chỉ ra rằng Halloween là một sự kiện văn hóa mà nhiều bạn trẻ đã thích từ khi còn nhỏ. "Không có gì sai khi người trẻ tận hưởng nó. Điều này giống như cách sinh viên đại học trong những năm 1980 tận hưởng Giáng sinh, Ngày lễ tình nhân và Valentine Trắng. Việc chỉ trích một người vì họ thích đi chơi dịp lễ là vô lý", ông Seol nói.
Lee Taek-gwang, giáo sư nghiên cứu văn hóa tại Đại học Kyung Hee, cho rằng những người trẻ tuổi cảm thấy thất vọng và bất lực khi thấy thế hệ lớn tuổi đổ lỗi cho họ về thảm họa này. "Ở thế hệ của tôi, sự công nhận về mặt xã hội chủ yếu đến từ bạn bè, cha mẹ, người thân, giáo viên và những người xung quanh. Nhưng bây giờ, những người ở độ tuổi 20 và 30 không giống như vậy", ông Lee nói.
Theo giáo sư Lee, thừa nhận trên mạng xã hội có tác động rất lớn đến giới trẻ và thú vui Halloween đã được hình thành theo cách đó, như một nét văn hóa trong xã hội toàn cầu hóa. "Khi tôi nhìn thấy những bình luận ác ý, cố gắng đổ lỗi cho nạn nhân về văn hóa Halloween, tôi đã nghĩ rất nhiều về điều gì sẽ xảy ra nếu xã hội này cứ tiếp tục như vậy", ông Lee nói thêm.
Dù có những bình luận ác ý, nhiều người dân vẫn bày tỏ sự tiếc thương các nạn nhân - hầu hết ở độ tuổi 20 - thông qua cuốn sổ tang đặt tại bàn thờ tưởng niệm chung. "Tôi xin lỗi vì những người lớn đã làm sai. Tôi sẽ chiến đấu đến cùng vì một Hàn Quốc an toàn", một người dân để lại thông điệp trên một tờ giấy nhớ tại một bàn thờ ở thành phố Gwangju.
Sơn Nam (Theo Korea Herald)