Ông Nhẫn sinh ra trong gia đình thuần nông nghèo khó của vùng đất quê Hà Nam chiêm chũng. 16 tuổi, chàng trai trẻ dùng máu viết đơn tình nguyện vào quân ngũ. Sau 4 năm trong đơn vị, ông về quê kết hôn cùng bà Đào Thị Lam (sinh năm 1960) và có 4 người con.
Cuộc đời của "Nhẫn gàn" bắt đầu rẽ sang hướng khác vào năm 1984. Một lần, hai vợ chồng đang phơi rơm ngoài đường thì chợt nghe tiếng trẻ con khóc. Chạy ra xem, ông Nhẫn phát hiện một cháu bé bị lạc đường. Không ngần ngại, vợ chồng ông đã đưa đứa trẻ đó về nhà tắm rửa và cho ăn uống. Lân la hỏi chuyện mới biết cháu tên Nam, ở xã Thanh Tân. Sáng hôm sau, ông Nhẫn tìm đường đưa cháu bé về nhà và trao trả tận tay gia đình.
Anh Trần Văn Cường quê Bắc Giang được ông Nhẫn cưu mang suốt 4 năm qua. |
Sau khi đưa đứa bé về nhà, trên đường về ông gặp một phụ nữ ngoài 40 tuổi tóc tai rũ rượi, hôi hám ngồi thất thểu ngoài đường. Lúc đầu, ông định cho qua nhưng thấy thương hại nên không đành lòng bỏ mặc. Ông quay xe trở lại và đón người đàn bà điên ấy về nhà. Cũng ngày hôm đó, ông còn nhặt được thêm hai trường hợp điên dại khác.
Ban đầu, khi chồng một lúc đưa 2-3 người "điên điên, dở dở" về nhà, bà Lam, vợ ông Nhẫn, giật mình và không bằng lòng với cách làm phúc đó của chồng. Anh em, hàng xóm sang chơi biết chuyện, khuyên ngăn ông Nhẫn thế nào cũng không được. Hiểu tính chồng nóng như lửa, quyết là làm, bà Lan đành chấp thuận. Sau này, khi hiểu được ý nghĩa việc chồng đang làm, bà cũng đỡ đần phần nào trong việc chăm sóc những người điên dại khi ông đi vắng.
Kể từ đó, hễ gặp bất cứ ai tâm thần, lang thang trên đường, ông đều "nhặt" về nhà, cho ăn ngủ, tắm rửa… Có người xì xào, bàn tán, không ít người gọi ông là "Nhẫn hâm" vì hành động chẳng giống ai đó.
Vừa "bắn" thuốc lào, ông Nhẫn cười hiền từ chia sẻ tâm niệm sống của mình: "Sống phải có lương tâm tốt, làm phúc cho con cháu về sau. Nhiều người vẫn bảo tôi dở hơi, cơm không đủ ăn mà còn vẽ chuyện nhặt người điên về nhà nuôi. Dù có đàm tiếu đến đâu, họ nói sao cũng được, miễn mình sống không hổ thẹn với chính bản thân mình, không trái với lương tâm đạo đức là được rồi ".
Người điên được ông mang về nhà mỗi lúc một đông, trong khi ông chỉ có năm ba đồng tiền công kiếm được từ việc chạy xe ôm nên lúc đó không thể xoay sở cho hơn chục miệng ăn trong nhà. Ông suy nghĩ phải tìm lại gia đình cho họ. Để lần ra địa chỉ của những người điên ấy, thời gian rảnh rỗi, ông Nhẫn ngồi dỗ ngon ngọt, gặng hỏi địa chỉ quê quán của từng người. Sau khi biết được chút ít thông tin về họ, ông chạy bộ ra bưu điện gần nhà, gọi điện đến tổng đài 1080 để xác minh rồi liên lạc với người thân đến đón nhận.
Cứ như vậy, hàng chục lượt người điên đến tá túc trong nhà được ông tìm lại mái ấm gia đình. Không ít các trường hợp ở mãi Nam Định, Hưng Yên, Thanh Hóa, Nghệ An xa, Lạng Sơn hay Yên Bái... Nhiều gia đình sau khi đến đón thân nhân về, họ cảm tạ hậu hĩnh nhưng ông đều từ chối không nhận.
Suốt 30 năm "gắn bó" với công việc "thu nhặt" người điên, với ông Nhẫn, kỷ niệm đáng nhớ nhất là trường hợp của anh Trần Văn Cường (quê Bắc Giang). Do không có người thân thích nên hiện anh được ông Nhẫn cưu mang tại nhà suốt gần 4 năm qua.
Ông kể, vào một đêm, hai vợ chồng đang ngủ, bỗng giật mình với tiếng loảng xoảng ngoài đường. Nghi chuyện không lành, bật đèn bin soi ra ông hoảng hồn phát hiện một người đàn ông người dính đầy máu me, quần áo rách te tua, tay cầm chai rượu, chửi khóc liên hồi. Biết là thành phần điên dại, ông đến gần động viên, dỗ dành rồi đưa về nhà tắm giặt, nuôi dưỡng đến giờ. Không chỉ làm phúc tại nhà, ông còn khâm niệm xác chết trong nhiều vụ tai nạn giao thông thảm khốc và là hiệp sĩ bắt cướp dũng mãnh trên tuyến đường quốc lộ 1A địa bàn huyện Thanh Liêm. Nhờ công của công mà nhiều tên cướp nguy hiểm đã phải chịu tội trước pháp luật.
Trong gia đình, không chỉ vợ ủng hộ, các con ông Nhẫn cũng tích cực giúp bố "nhặt" người điên. Trong một lần tìm người điên bỏ trốn, cậu con trai cả của ông Nhẫn người mới xuất ngũ về đã thiệt mạng dưới bánh xe tải. Nhớ về ngày định mệnh ấy, ông Nhẫn xót xa kể, một buổi tối năm 2006, cô gái điên bỏ trốn khỏi nhà ông. Vì đã trót hứa sẽ trả cô gái đó về với gia đình vào sang hôm sau nên ông Nhẫn buộc phải huy động cả vợ và con trai cả đi tìm. Vất vả cả đêm mới tìm ra được cô gái đó thì cũng là lúc ông chứng kiến cái chết thương tâm của con trai.
Giờ đã có tuổi, không thể lặn lội xa xôi tìm kiếm những số phận điên dại như trước nhưng hễ nghe ai báo tin, ở đâu có người thất lạc, ông Nhẫn đều tìm đến đón nhận tức thời.
Nhận xét về người đàn ông chuyên đi "nhặt" người điên, ông Nguyễn Văn Tập, trưởng công an xã Thanh Hải cho hay, ông Nhẫn là công dân tốt của địa phương, có tấm lòng cao cả, giúp đỡ nhiều người lang thang, cơ nhỡ. Mọi người dân đều coi ông là tấm gương sáng để noi theo.
Theo VOV