Nguyễn Pha Lê tại phiên tòa. |
Bên cạnh đó, HĐXX cũng nhắc nhở VKSND quận Gò Vấp về quy chế làm việc không chặt chẽ giữa lãnh đạo và cán bộ dưới quyền, để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sinh mạng rất nhiều người.
Trước đó, VKSND TP HCM cho rằng, Nguyễn Pha Lê còn phạm tội không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội nhưng do thời điểm xảy ra vụ án, Bộ luật Hình sự không quy định tội danh này nên VKS không truy tố.
Được chuyển ngành về công tác tại VKSND quận Gò Vấp từ năm 1977, đến năm 1987, Lê được bổ nhiệm làm kiểm sát viên sơ cấp (kiểm sát viên cấp huyện) và được phân công làm công tác kiểm sát điều tra - kiểm sát xét xử hình sự, kiêm việc báo cáo thống kê tổng hợp công tác giải quyết án hình sự của quận.
Tuy không được đào tạo bài bản, nhưng Lê thừa nhận "nắm rất rõ quy trình kiểm sát, điều tra, xét xử của ngành kiểm sát". Trong khoảng thời gian từ năm 1990 đến tháng 9/2003, Lê đã cho "chìm xuồng" tới 23 bộ hồ sơ kiểm sát với tổng số 39 bị can. Hậu quả xảy ra theo đánh giá của HĐXX là "đặc biệt nghiêm trọng" vì cho tới khi vụ việc bị phát hiện, đã có 36 bị can thoát tội do hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Nguyên nhân được Lê giải thích là do "công việc quá nhiều lại có tính luộm thuộm nên... quên".
Ngoài ra, kiểm sát viên Nguyễn Pha Lê còn để "quên" 9 vụ án không ra quyết định đình chỉ, gây thiệt hại tới quyền lợi chính đáng của một số người khác. Cụ thể, có một số người đáng lẽ được đình chỉ vụ án, đình chỉ quyết định khởi tố nhưng lại phải mang bên mình thân phận bị can trong một thời gian dài vì sự thiếu trách nhiệm của bị cáo.
Trong vụ án Lê Thị Minh can tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân. Sau khi thụ lý Lê nhận thấy đây chỉ là vụ án dân sự nên đã đề xuất miệng với lãnh đạo VKS quận Gò Vấp cho đình chỉ vụ án hình sự, chuyển vụ án sang tòa dân sự và được lãnh đạo đồng ý. Tuy nhiên, sau đó Lê đã "quên" không làm quyết định đình chỉ để trình lãnh đạo ký, không chuyển hồ sơ sang Tòa giải quyết theo thủ tục dân sự. Khoản tiền 2.700.000 đồng do gia đình bị can nộp trả người bị hại cũng bị Lê "quên" bỏ túi tiêu xài cá nhân...
Theo VnExpress, với những hậu quả nghiêm trọng đó, không thể không nhắc tới sự quản lý lỏng lẻo của các cán bộ lãnh đạo VKSND quận Gò Vấp. Theo khai nhận của Nguyễn Pha Lê, "mỗi tháng phải làm báo cáo một lần" nhưng cấp trên lại không hề biết có 23 vụ án bị cấp dưới cho vào quên lãng.
TAND TP HCM nhận định, trong vụ án này, ông Trần Văn Tư, nguyên viện trưởng VKSND quận Gò Vấp, và bà Tạ Thị Kim Tiếp, nguyên viện phó, cũng đã có hành vi thiếu trách nhiệm. Tuy nhiên xét tính chất mức độ không nghiêm trọng nên không cần thiết phải truy cứu trách nhiệm hình sự.