Việt Nam trải qua ba đợt hành động quyết liệt ứng phó Covid-19. Lần đầu vào tháng 4/2020, toàn quốc thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động kinh doanh, nhất là bán lẻ trở nên tê liệt. Lần thứ hai, Đà Nẵng bị phong tỏa, đúng giai đoạn du lịch nội địa dần hồi phục. Lần gần nhất khi tâm dịch Hải Dương diễn biến phức tạp, kết hợp với nghỉ Tết Nguyên Đán, ngành bán lẻ lại một lần nữa đứng trước thách thức.
"Dù không phá sản như một số đơn vị khác, Mia cũng là một trong những SMEs (Small and medium-sized enterprises, doanh nghiệp vừa và nhỏ) chịu nhiều thất bát trong năm 2020. Chúng tôi đã cố gắng hết sức để tồn tại", anh Trần Anh Tuấn nói
Ba "cú đánh" từ đại dịch là rủi ro không thể tránh với ngành bán lẻ, hồi phục chậm chạp nhưng lại phải đóng cửa ngay lập tức. Thời điểm đó, một tháng công ty lỗ gần 10 tỷ, không phải từ bán hàng mà là lỗ kép. Anh lập tức đóng các cửa hàng kinh doanh không hiệu quả và tiết kiệm gần một tỷ đồng tiền thuê mặt bằng, tối ưu nhân viên, giữ lại nhân sự giỏi.
Anh Tuấn cho rằng nhiều doanh nghiệp Việt không có thói quen dự trù chi phí rủi ro. "Trừ công ty lớn, những đơn vị khởi nghiệp chỉ chừa 1-2 tháng tiền nuôi quân. Trường hợp như dịch vừa qua rất hiếm xảy ra, vì thế không nhiều doanh nghiệp chừa tiền từ 6 tháng tới một năm. Biến cố giúp Mia có thêm kinh nghiệm, công ty bán lẻ cần có nguồn tiền ổn định, đủ vượt qua khó khăn, ít nhất 3-6 tháng", ông Tuấn nói.
Anh cũng thích câu nói "thay đổi hay là chết " và lý giải nếu không có dịch, Mia sẽ mở rộng kinh doanh như bình thường. Lúc trước nhân viên công ty 250 người, văn phòng khoảng 70. Covid -19 xảy ra, đơn vị đóng một số cửa hàng, giảm nhân viên văn phòng từ 70 còn 45.
Dù số cửa hàng giảm 32% so với thời đỉnh điểm, doanh số Mia vẫn đạt 50% trước đó. Tuy không lớn nhưng là tín hiệu đáng mừng cho ngành chịu ảnh hưởng nặng do dịch.
"Tôi tự tin Mia là một trong những đơn vị bán vali, túi xách nhiều nhất ở TP HCM, dù hệ thống cửa hàng chưa lớn nhất. Ngoài ra, chúng tôi đang làm tốt việc bán online. Thời dịch, Mia thể bán 150.000-180.000 sản phẩm - con số khá lớn so với thị trường TP HCM. Trong cách ly đợt một, nếu công ty không ứng biến linh hoạt sẽ ảnh hưởng không nhỏ. Khó khăn nhất đã qua, lần giãn cách thứ hai, việc kinh doanh có chậm lại nhưng chúng tôi dần làm quen, tối ưu về quy trình, con người. Hiện Mia đã hết lỗ và đủ nguồn lực đối đầu với một hoặc hai lần lockdown nữa", anh Tuấn nói.
Theo Tuấn, Covid-19 giúp các doanh nghiệp rút ngắn khoảng cách với nhau hơn. Hiện thị trường không còn là cá lớn nuốt cá bé, mà cá nhanh nuốt cá chậm. Ai xoay chuyển nhanh, hiểu về thị trường lẫn công nghệ sẽ thắng.
Nhà sáng lập Mia đoán ngành bán lẻ khoảng 2-3 năm nữa mới trở lại như bình thường vì 90% người dân sẽ thắt chặt chi tiêu. Các hãng thời trang chuyển hướng online sẽ tăng trưởng, chiếm ưu thế so với các doanh nghiệp bán lẻ thuần túy.
"Năm 2021, Mia không mở rộng nhưng sẽ trau dồi kiến thức để có chiến lược tốt hơn. Khi thị trường ổn định, chúng tôi sẽ phục hồi các cửa hàng ngang năm 2019, thậm chí 2018. Sau đó là chinh phục lộ trình 5 năm tiếp theo, hướng đến top đầu ngành hành lý, vali, túi xách và balo. Mong muốn gần nhất Mia tà top một thị trường mảng vali kéo", ông Tuấn nói thêm.
Vạn Phát