Đầu năm học mới, ngoài khoản thu học phí, hầu hết các trường học trên địa bàn TP HCM chưa “dám” thu các khoản khác vì chưa tổ chức được cuộc họp phụ huynh.
Tuy nhiên, theo tính toán sơ bộ của một phụ huynh có con theo học ở trường THPT công lập tự chủ tài chính Marie Curie (quận 3) thì tổng cộng các khoản đóng góp đầu năm học mới đối với một học sinh không phải là ít.
Cụ thể: Học phí mỗi tháng 110.000 đồng; Bảo hiểm y tế: 60.000 đồng; Bảo hiểm tai nạn: 15.000 đồng; cơ sở vật chất: 45.000 đồng; phù hiệu, sổ liên lạc, học bạ: 30.000 đồng, SGK: 165.000 đồng và các khoản không tên khác như: tiền học thêm buổi thứ 2, tiền máy lạnh, tiền quỹ phụ huynh…
Thầy Nguyễn Hoàng Việt, Hiệu trưởng trường THPT Phú Nhuận tâm sự: "Chúng tôi hiểu được nỗi lo lắng của phụ huynh về những khoản đóng góp nên đã cắt giảm tối đa những khoản đóng góp không cần thiết, trong đó có khoản đóng góp mua sổ liên lạc, phù hiệu, sổ học bạ. Riêng Quỹ Hội cha mẹ học sinh, chúng tôi để phụ huynh quyết định. Khoản đóng góp này dùng để động viên, khen thưởng học sinh đạt thành tích trong học tập, rèn luyện, giúp đỡ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn".
Thầy Nguyễn Thành Lợi, Hiệu trưởng trường THCS Ngô Tất Tố cho biết, ngoài các khoản thu theo quy định của Sở GD-ĐT TP HCM, trường còn thu thêm tiền học 2 buổi (40.000 đồng/tháng), tiền bán trú (10.000 đồng/ngày), tiền phù hiệu, sổ liên lạc (20.000 đồng/năm). Riêng tiền bảo hiểm y tế và bảo hiểm tai nạn, nếu phụ huynh đồng tình mới được thu.
Trường THCS Ngô Tất Tố có 3.000 học sinh thì mỗi năm có đến 1.500 học sinh đạt loại giỏi về học tập. Trong khi đó, quỹ thi đua khen thưởng của trường mỗi năm chỉ có vài triệu đồng.
Vì vậy, muốn tặng thưởng cho học sinh giỏi, nhà trường đành phải trông chờ vào Quỹ hội cha mẹ học sinh. Năm trước, Quỹ Hội Cha mẹ học sinh của trường thu 90.000 đồng/học sinh. Năm nay, có thể cao hơn.
Chủ nhật vừa qua (10/9), các phụ huynh học sinh trường Tiểu học Thượng Thanh (quận Long Biên, Hà Nội) khi đi họp phụ huynh đã nhận được tờ rơi trước cổng trường.
Trong tờ rơi nêu ra những nghi ngờ về các khoản thu chi của trường năm học trước và vận động các phụ huynh khác chỉ đóng tiền 2 khoản: Tiền quỹ phụ huynh lớp, tiền xây dựng trường.
Tác giả của tờ rơi tính toán: Cả trường có 800 học sinh, mỗi học sinh đóng 50.000 đồng quỹ phụ huynh trường, vị chi trường thu 40 triệu đồng (những năm trước, khoản này do nhà trường đứng ra thu), trường đã chi vào việc gì? 72 triệu đồng tiền hỗ trợ giáo dục tiểu học (90.000 đồng/học sinh/năm) được chi ra sao?
"Điều 96 Luật Giáo dục quy định: “Ban đại diện cha mẹ học sinh (hội phụ huynh) được tổ chức trong mỗi năm học ở giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông, do cha mẹ hoặc người giám hộ học sinh từng lớp, từng trường cử ra để phối hợp với nhà trường thực hiện các hoạt động giáo dục”. Tuy nhiên, vẫn chưa có văn bản nào hướng dẫn cụ thể việc thực hiện điều khoản này của luật. Theo một quan chức Bộ GDĐT, trong thời gian qua ở các địa phương có tình trạng lạm dụng trách nhiệm của mình ở các ban đại diện cha mẹ học sinh; các hoạt động của ban đại diện này ở một số nơi đi ngược lại quyền lợi của số đông phụ huynh học sinh. Hiện nay Bộ GDĐT khẩn trương hoàn thiện dự thảo quy chế hướng dẫn hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh, trong đó quy định phạm vi, mức độ các hoạt động trong nhà trường mà ban đại diện này được phép tham gia. Dự kiến, trong tháng 9 quy chế sẽ được ban hành" |
Tương tự, câu hỏi còn được đặt ra cho nhiều quỹ khác như quỹ Đoàn Đội (18.000 đồng/học sinh), quỹ từ thiện (7.000 đồng/học sinh/năm), quỹ khuyến học.
Theo quy định của Nhà nước, đóng góp (trường công lập) cho mỗi học sinh bậc phổ thông của các gia đình rất thấp. Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi dịp vào năm học mới, mỗi phụ huynh phải đóng cho con em mình số tiền nhiều trăm nghìn đồng, thậm chí trên dưới cả triệu đồng.
Nhiều khoản thu, chỉ cần nhìn vào danh mục và số tiền phụ huynh đã nhận ra sự vô lý. Ví dụ về khoản tiền ăn. Về nguyên tắc, các trường đều phải quy định rõ học sinh phải đóng bao nhiêu tiền cho mỗi bữa ăn và việc đóng tiền phải dựa trên thực tế số bữa ăn của học sinh.
Nhưng rất nhiều trường thu tháng nào cũng số tiền như nhau, dù tháng đó học sinh ăn 20 bữa hay 22 bữa, dù tháng đó có nhiều ngày nghỉ lễ. Còn việc học sinh nghỉ học (có phép) hay không ăn ở trường một vài bữa thì chuyện không ăn vẫn mất tiền là đương nhiên.
Đó là chưa kể đến việc trường thu 6.000 đồng/bữa nhưng theo mô tả của con em mình, không ít phụ huynh nghi ngờ về chất lượng tương ứng với số tiền của bữa ăn.
Hoặc tiền phục vụ (trông trẻ buổi trưa) cũng thể hiện sự không tương xứng giữa số tiền với đầu việc. Một phụ huynh trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám (quận Ba Đình) nói: “Khoản này con tôi phải đóng 40.000 đồng/tháng. Lớp cháu có 40 cháu, vị chi là 1,6 triệu đồng. Các cháu nghỉ trưa chưa đến 3 tiếng đồng hồ. Tôi làm quần quật cả ngày không được 1,6 triệu đồng/tháng. Vậy mà nhân viên trông trẻ chỉ làm 3 tiếng/ngày mà được từng ấy tiền. Thật vô lý”.
Không chỉ trường Hoàng Hoa Thám. Phần nhiều những trường tiểu học tổ chức bán trú ở các quận của Hà Nội đều thu mức ấy.
Trong khi dư luận phụ huynh năm nào cũng bức xúc về sự thiếu minh bạch và hiện tượng loạn thu ở các trường phổ thông thì đối tượng “tiếp tay” cho tình trạng này lại chính là hội phụ huynh học sinh.
Một phụ huynh (xin được giấu tên trường) kể: “Năm ngoái con tôi vào lớp 1. Buổi họp phụ huynh đầu tiên, tôi đã thấy cô giáo giới thiệu tổ chức chi hội phụ huynh rồi dù chẳng thấy ai bầu bán gì. Trong các buổi đón con, thỉnh thoảng tôi thấy những người trong chi hội đang thầm thì to nhỏ gì đó với cô giáo hoặc với ban giám hiệu nhà trường. Trong một lần họp phụ huynh khác, một vị trong chi hội đứng lên thông báo rằng thời gian qua đã chi những khoản này khoản kia như thay rèm cửa sổ, thay quạt, quét vôi lớp học. Vị chi hết 9 triệu đồng, mỗi phụ huynh đóng 500.000 đồng. Trong khi đó các khoản thu theo quy định thì trường vẫn thu mấy chục nghìn đồng/học sinh/năm”.
Theo lời kể của nhiều phụ huynh, trong các cuộc họp phụ huynh thường có những người nhân danh chi hội phụ huynh đứng ra trình bày và thuyết phục các phụ huynh khác nên đóng góp những khoản để cải thiện điều kiện học của con em họ.
Nói chung, các phụ huynh khác thường nghe theo với suy nghĩ “mọi người đều thế”. Hơn nữa, không ai muốn con mình chịu sự kỳ thị bởi vì “các bạn đều đóng tiền, chỉ còn con là chưa đóng”.
Trong khi đó, chi hội/hội phụ huynh thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình đến đâu thì không phụ huynh không được biết. Có phụ huynh nói thẳng: “Cứ như hiện nay, theo tôi nên giải tán các hội phụ huynh. Các vị ấy làm được trò trống gì ngoài việc “cò mồi” để thu tiền cho các thầy, các cô”.
Thu không đúng, thu quá nhiều khoản (trong đó nhiều khoản không phục vụ hoạt động dạy học) khiến người dân không an tâm khi đóng tiền. Trong khi đó người dân ít được biết về kết quả công tác giám sát, kiểm tra tài chính của các trường.
Vì thế, năm nào cũng vậy, nhà trường vẫn thu được tiền của phụ huynh thông qua hội phụ huynh học sinh, bằng “chiêu bài” vận động đóng góp tự nguyện.
(Theo Tiền Phong)