Sau khi đạt được số phiếu đại cử tri cần có, ứng cử viên của Đảng Dân chủ Joe Biden đã giành chiến thắng để tiếp quản một đất nước đang bị chia rẽ bởi chủ nghĩa phân biệt sắc tộc, giữa lúc đại dịch chết người đang hoành hành, cướp đi sinh mạng của hơn 230.000 người Mỹ cho đến nay.
Nhậm chức tổng thống ở tuổi 77, Biden trở thành nhà lãnh đạo lớn tuổi nhất Mỹ. Bên cạnh những tham vọng chính trị, chính kỹ năng vượt qua bi kịch gia đình và chữa lành vết thương mà Joe Biden đã có từ rất lâu trước khi tranh cử, đã giúp ông được lòng người dân.
Chỉ một tháng sau khi được bầu vào bộ máy chính trị lần đầu tiên năm 1972, Biden đã mất đi người vợ đầu tiên Neilia và cô con gái một tuổi Naomi trong vụ tai nạn xe hơi. Hai con trai Beau và Hunter của Biden cũng bị thương trong vụ tai nạn đó. Tới năm 2015, Beau lại qua đời vì ung thư não. Con trai Hunter của Biden cũng phải vật lộn với việc lạm dụng chất kích thích, đồng thời gây tranh cãi vì mối quan hệ với người vợ goá bụa của anh trai.
Biden sinh năm 1942 tại thị trấn Rust Belt của Scranton, Pennsylvania. Ông là con cả trong số 4 người con của Jean và Joseph, một người bán xe cũ. Gia đình gặp khó khăn về tài chính nên Biden phải sống những năm đầu đời ở nhà ông bà ngoại. Ông bắt đầu tạo dựng tên tuổi với tư cách là một vận động viên ở trường học. Biden chơi bóng bầu dục và bóng chày trong đội bóng ở trường trung học.
Tuy nhiên, trên lớp, Biden không phải là học sinh xuất sắc. Ông phải vật lộn với chứng nói lắp, bị bắt nạt, và bị một nữ tu chế nhạo khi học lớp 7. Trong lúc Biden khó khăn để đọc to một đoạn văn, nữ tu đã ngắt lời cậu học sinh và nói: "Ngài Buh-Buh-Buh-Biden ơi, đó là từ gì vậy?".
Biden khi đó mới mười mấy tuổi đã đứng dậy, đi ra khỏi lớp để phản đối và về thẳng nhà. Mẹ của ông sau đó đã chở ông lại trường học, đối mặt với nữ tu sĩ và đe doạ sẽ "đập đầu cô vào nắp capô" nếu còn dám trêu chọc Biden.
Bất chấp chứng nói lắp, Biden vẫn được bầu làm lớp trưởng những năm cấp 2 và cấp 3 trước khi những thành tựu về thể thao giúp ông đậu Đại học Delaware, nơi ông chơi bóng đá vào năm nhất. Biden học tốt chuyên ngành khoa học chính trị nhưng lại kém môn tiếng Anh nên điểm trung bình chỉ đứng thứ 506 trên 688.
Năm 1966, một năm sau khi tốt nghiệp, Biden gặp người vợ đầu tiên Neilia Hunter ở Bahamas khi ông đang đi nghỉ xuân. Họ kết hôn 2 năm sau đó và có với nhau ba người con liên tiếp, Joseph 'Beau', Robert 'Hunter' và Naomi.
Biden bắt đầu thể hiện tham vọng chính trị khi tốt nghiệp Đại học Luật Syracuse năm 1968. Khi còn đi học, Biden 5 lần được hoãn tham gia nghĩa vụ quân sự, nhiều hơn một lần so với ông Donald Trump. Biden được xếp vào danh sách không thể thực hiện nghĩa vụ quân sự do bệnh hen suyễn. Trong khi đó, Trump tránh phục vụ vì có gai xương ở gót chân.
Sau khi tốt nghiệp, Biden làm thư ký tại một công ty luật Wilmington trước khi hành nghề luật sư tại cơ quan bảo vệ cộng đồng, sau đó gia nhập một công ty do một đảng viên của Đảng Dân chủ ở địa phương đứng đầu. Điều này đã khơi dậy khát vọng chính trị của chàng trai trẻ, đăng ký trở thành đảng viên đảng Dân chủ và ứng cử thành công vào hội đồng quận trong một khu vực có truyền thống theo đảng Cộng hòa vào năm 1969.
Năm 1972 được coi là năm bước ngoặt với Biden khi ông lần đầu bước lên sân khấu quốc gia ở tuổi 29 khi bất ngờ được bầu vào Thượng viện Mỹ. Ông là đảng viên Dân chủ duy nhất thách thức J Caleb Boggs đương nhiệm ở Delaware và vận động tranh cử với ít tiền và ít cơ hội thành công nhất.
Nhưng chỉ một tháng sau, bi kịch ập đến. Vợ Neilia và con gái một tuổi của Biden thiệt mạng trong vụ tai nạn xe hơi khi đi mua sắm đồ Giáng sinh. Neilia lái xe vượt qua biển báo dừng và bị một chiếc xe đầu kéo đâm thẳng vào. Beau và Hunter sống sót nhưng lần lượt bị gãy chân và chấn thương sọ não nhẹ.
Biden thậm chí đã nghĩ đến chuyện từ chức để chăm sóc hai con trai. Trong những ngày đầu sau thảm kịch, Biden cho biết ông còn có ý nghĩ tự tử nhưng quyết định không thể bỏ rơi hai con của mình. Biden nói: "Tôi đã nghĩ về điều đó nhưng không làm. Tôi đã nghĩ sẽ thế nào nếu mình đến cầu Tưởng niệm Delaware và chỉ cần nhảy xuống là kết thúc tất cả".
Nhưng Biden vẫn tiếp tục làm việc, tuyên thệ nhậm chức bên cạnh giường bệnh của các con trai và đi tàu 90 phút mỗi ngày từ nhà ở Delaware đến Washington DC. Niềm đam mê mới với cuộc sống đã được khơi dậy trong Biden khi ông gặp người vợ thứ hai Jill Jacobs vào năm 1975, trong một cuộc hẹn hò bí mật. Họ kết hôn hai năm sau đó và có với nhau một cô con gái, Ashley, vào năm 1981.
Sau nhiều năm làm việc tại Thượng viện, Biden quyết định tranh cử Tổng thống vào năm 1988, cuối nhiệm kỳ thứ hai của Ronald Reagan. Dù có khởi đầu thuận lợi nhưng chiến dịch tranh cử của ông đã thất bại khi Biden bị lãnh đạo Đảng Lao động Anh Neil Kinnock buộc tội đạo văn bài phát biểu.
Biden tái tranh cử vào năm 2008 nhưng kết quả cũng không khá hơn. Ông bỏ cuộc sau khi nhận được ít hơn 1% phiếu bầu trong các cuộc họp kín ở Iowa. Năm đó, ông cuối cùng đã được Obama chọn làm bạn đồng hành, người đã mệnh danh ông là "chiến binh hạnh phúc của nước Mỹ". Sau chiến thắng trong cuộc bầu cử, Obama nhanh chóng giao cho Biden giám sát sự phục hồi kinh tế sau cuộc suy thoái.
Lúc này, con trai Beau của Biden đã theo cha tham gia vào chính trường, trở thành tổng chưởng lý của Delaware vào năm 2007. Trước đó, anh từng tham gia quân đội và phục vụ ở Iraq. Nhưng bi kịch lại ập đến với gia đình Biden. Beau bị một khối u não và mất mạng vì căn bệnh này vào năm 2015, ở tuổi 46.
Con trai thứ hai của Biden, luật sư và nhà vận động hành lang Hunter, lại có một quỹ đạo sống khác. Hunter phải chiến đấu với chứng nghiện rượu và cocaine trong một thời gian dài. Cuộc sống cá nhân của Hunter cũng bị đưa lên đầy mặt báo khi anh với chị dâu Hallie qua lại bởi sự đồng cảm sau khi mất đi Beau. Hallie và Hunter cuối cùng chia tay nhau vào năm 2019. Cùng năm đó, Hunter tái hôn với nhà làm phim người Nam Phi Melissa Cohen.
May mắn cho Biden, bên cạnh ông còn có Jill, cánh tay đắc lực cho chiến dịch tranh cử và cũng là người gắn kết tình cảm gia đình, hồi sinh Biden. "Bà ấy đã đưa chúng tôi trở lại với nhau. Nỗi đau không bao giờ biến mất cả", Biden chia sẻ về tâm trạng của mình kể từ khi mất đi Beau. Ông cũng thừa nhận tầm ảnh hưởng của con trai lên cuộc đời mình. "Mỗi sáng thức dậy, tôi đều thầm nghĩ không biết nó có tự hào về tôi không?".
Ngoài ra, Biden có một niềm cảm kích sâu sắc với những người lính cứu hoả. Ông thường xuyên dừng lại để chào hỏi họ mỗi khi nhớ lại rằng chính họ đã cứu các con mình và cũng chính họ đã cứu ông. Năm 1988, các nhân viên cứu hoả đã vội vã đưa Biden đến bệnh viện sau khi ông bị phình động mạch. Tình trạng của Biden nghiêm trọng đến mức ngay cả linh mục cũng được gọi đến để chuẩn bị thực hiện nghi thức tiễn ông về với Chúa.
Vượt qua tất cả, Biden hiện được xướng tên là Tổng thống thứ 46 của Mỹ. Theo lịch trình, ông sẽ nhậm chức vào ngày 20/1/2021.
>> Xem thêm ảnh cuộc đời Joe Biden
Tùng Anh (Theo USA Today, RTE, Mail)