Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân trong một ca phẫu thuật chỉnh giới tính. |
Bình quân, mỗi năm Bệnh viện (BV) Bình Dân TP HCM phẫu thuật chỉnh giới tính cho hơn 50 trường hợp dị tật cơ quan sinh dục.
Cuối tháng 10, anh T., 30 tuổi, trú tại tại An Giang, đã đến gặp bác sĩ Nguyễn Thành Như, Đơn vị Nam khoa, BV Bình Dân, nhờ chỉnh giới tính. Nhiều năm qua, ngực T. lớn như ngực phụ nữ, anh phải sống trong nỗi mặc cảm và dằn vặt vì ngày càng nghi ngờ về giới tính của mình. Các bác sĩ BV Bình Dân đã xác định T. có nhiễm sắc thể nữ (XX), song do từ nhỏ T. đã quen kiểu sống và tính cách của một người nam nên anh đã chọn lựa giới tính nam. Các bác sĩ đã phẫu thuật cắt nhỏ ngực cho T., kéo dài dương vật, tạo tinh hoàn giả... Dù vậy, phẫu thuật cũng chỉ giúp T. sống tương đối bình thường, còn chức năng tình dục không phục hồi được. Anh sẽ tiếp tục điều trị lâu dài để bổ sung nội tiết tố.
Bác sĩ Trần Phẩm Diệu, BV Nhi Đồng 2 TP HCM, cho biết, BV này cũng đã phẫu thuật cho nhiều trường hợp là bé gái nhưng phát triển như một bé trai do tăng tuyến thượng thận bẩm sinh. Những trường hợp phát hiện sớm sẽ được phẫu thuật trả lại giới tính đúng cho trẻ và bổ sung cân bằng nội tiết tố, giúp trẻ có một đời sống bình thường.
Ngược lại, trường hợp bé trai song bị nhìn lầm là bé gái do dị tật ở cơ quan sinh dục cũng thường gặp. Theo y văn thế giới, cứ khoảng 300 bé trai sinh ra thì có 1 trẻ bị dị tật ở cơ quan sinh dục mà dân gian quen gọi là lưỡng tính hay ái nam ái nữ. Trường hợp nhẹ, những bé trai này vẫn sống đúng giới tính của mình, nhưng tâm lý không ổn định do mặc cảm. Trường hợp nặng, trẻ sẽ bị nhầm lẫn là gái ngay từ khi vừa lọt lòng, bị đặt tên, sinh hoạt... như một bé gái.
Bác sĩ Nguyễn Thành Như cho biết, có những trường hợp dị dạng bộ phận sinh dục ở mức độ nặng khiến rất khó phân định giới tính. Việc xác định giới tính ở những đứa trẻ này rất khó khăn nhưng lại được giao phó cho các “bà mụ”, vốn chỉ dựa vào hình dạng cơ quan sinh dục bên ngoài, nên rất dễ lầm lẫn.
Một bác sĩ nhi khoa, sản khoa hay niệu - sinh dục có kinh nghiệm và khám kỹ có thể chẩn đoán được giới tính trong đại đa số trường hợp. Siêu âm cũng cần thiết để xem trong bụng có tử cung, buồng trứng hoặc tinh hoàn nằm ẩn hay không. Cao cấp hơn và chính xác nhất là dựa vào xét nghiệm nhiễm sắc thể giới tính. Nếu cha mẹ phát hiện bộ phận sinh dục ngoài của trẻ nam không ra nam, nữ không ra nữ thì nên đưa bé đi khám (khoa niệu hay khoa nhi). Chỉ có giải phẫu mới trị được tật này. Trẻ bị dị tật bộ phận sinh dục được mổ càng sớm thì khả năng thành công càng cao, tốt nhất là nên điều trị khi trẻ mới 1-2 tuổi.
Bác sĩ Nguyễn Thành Như cũng khuyến cáo cần phân biệt chỉnh giới tính và chuyển đổi giới tính. Phẫu thuật chỉnh giới tính đơn giản hơn, các bác sĩ dựa vào bộ nhiễm sắc thể và cấu trúc hiện có của trẻ, giúp trẻ có cơ quan sinh dục đúng với giới tính của mình. Không nên để trẻ lớn lên với dị tật này, vì ngoài những rối loạn về tâm lý, sự chuyển đổi giới tính cũng gặp nhiều khó khăn hơn. Và, khi bệnh nhân đã lớn thì quyền chọn lựa giới tính thuộc về họ.
"Những người không rõ ràng giới tính sẽ có cơ hội tìm lại chính mình mà vẫn không mất quyền nhân thân”, ông Nguyễn Huy Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, cho biết khi đề cập đến dự thảo nghị định về xác định lại giới tính đã được Bộ Y tế trình Chính phủ phê duyệt. Cũng theo ông Quang, Nghị định này mang một ý nghĩa nhân văn rất lớn, đó là bảo đảm quyền nhân thân để cá nhân được sống đúng với giới tính của mình. Hiện nay chưa có bất cứ một điều tra nào về nhu cầu xác định lại giới tính ở VN, song theo số liệu thực tế của ngành y tế, cứ 2.000 đứa trẻ sinh ra thì có 1 trẻ bị khuyết tật bẩm sinh về mặt giới tính. Việc xác định lại giới tính được thực hiện trên nguyên tắc tự nguyện. Những người khi sinh ra có những khuyết tật bẩm sinh về giới tính, giới tính chưa định hình chính xác hoặc những khuyết tật ở cơ quan sinh dục sẽ được quyền xác định lại giới tính bằng những can thiệp y học. Căn cứ vào các tiêu chuẩn về lâm sàng, cận lâm sàng, xét nghiệm nhiễm sắc thể, các cơ sở y tế sẽ đưa ra kết luận chính xác về mặt giới tính của cá nhân có yêu cầu. Sau khi khám, xét nghiệm gien, bác sĩ sẽ làm một khảo sát để xác định, nếu cá nhân này có nhu cầu được phẫu thuật chuyển giới thì thuộc đối tượng được phép xác định lại giới tính. Trường hợp thực sự có khiếm khuyết sẽ được chuyển đổi giới tính; còn người đồng tính do bị lệch lạc trong lối sống, hành vi, những đối tượng đã hoàn thiện về giới tính... sẽ bị cấm chuyển đổi giới tính. Hiện nay, theo đánh giá ban đầu của Bộ Y tế , những cơ sở y tế có đủ điều kiện để xác định lại giới tính là BV Nhi Trung ương, BV Việt Đức, BV Từ Dũ và BV Chợ Rẫy. Sau khi cơ sở y tế thực hiện những can thiệp xác định lại giới tính, họ sẽ được Bộ Y tế cấp “Giấy chứng nhận đã xác định lại giới tính”. Đây là cơ sở để thay đổi lại giấy khai sinh, đăng ký CMND, hộ khẩu... Đối với những người bình thường hoặc có khuyết tật về giới tính, khi đã ra nước ngoài chuyển đổi hoặc xác định lại giới tính thì khi về nước họ sẽ được sống đúng với giới tính hiện tại. |
(Theo Người Lao Động)