'Cái tên khắc sâu trong tim người': Giữ tiếng yêu giữa muôn trùng đả kích

Cái tên khắc sâu trong tim người (Your Name Engraved Herein) lấy cảm hứng từ hồi ức tình đầu của chính đạo diễn Liễu Quảng Huy. Ra mắt năm 2020, đây là phim có doanh thu cao nhất lịch sử điện ảnh Đài Loan, nhận 5 đề cử và thắng hai hạng mục "Quay phim xuất sắc", "Nhạc phim xuất sắc" tại Giải thưởng Kim Mã. Bộ phim tỏa sáng bởi nhiều lớp ý nghĩa đan cài, từ các vấn đề xã hội, tôn giáo đến không khí của Đài Loan đang ở thế chuyển mình, thoát ra khỏi khuôn khổ cũ.

'Hai người bạn, một người bình thường, một người điên'

Trương Gia Hán đã nói như vậy về Birdy, cuốn phim anh yêu thích mang tựa đề giống tên người anh yêu. Câu nói khái quát hầu như toàn bộ câu chuyện của Cái tên khắc sâu trong tim người. Hiện ra với mái đầu chảy máu sau vụ đánh nhau, Gia Hán trải lòng với Cha xứ Oliver về mối tình đồng giới ngày thơ trẻ. Khuôn hình tràn ngập ánh sáng ấm áp mà chứa đầy mâu thuẫn song hành.

Mối tình xưa cũ hiện lên với nhiều khung hình cận chặt khuôn mặt của hai chàng trai. Gia Hán và Birdy vẫn thường bước đi cạnh nhau, nhưng trong lòng không ngừng so bì bản thân với người còn lại. Giữa họ, ai là kẻ "điên", ai là người "bình thường"? Vừa vào phim, dường như người xem đã có ngay câu trả lời. So với một Gia Hán bình tĩnh, lý trí, Birdy là kẻ phá luật ngang tàng. Nhưng thực tế suốt bộ phim, hai nhân vật liên tiếp hoán đổi vai "điên" và "bình thường".

Dưới mái trường nam sinh, nhà trường lẫn tôn giáo đặt ra vô số luật lệ cho các cậu trai tuổi mới lớn. Trong đám học sinh, Birdy được xem là kẻ cá biệt. Cậu thách thức thầy giám thị, vi phạm luật lệ, nhịn thở lúc tập bơi quá lâu, vượt tường sau giờ giới nghiêm để ăn đêm. Nhưng mỗi lần cậu phá luật, Gia Hán càng bị thu hút. Ánh mắt hai người liên tục tìm đến nhau, trong cả giờ tập nhạc lẫn ở trường.

Gia Hán cùng hội bạn cũng chẳng kém cạnh. Vốn là những nhạc công trong dàn giao hưởng, các cậu chỉ chờ đêm xuống để vượt tường ra nghĩa địa hẹn hò. Nhưng thay vì chiến lợi phẩm đồ ăn hoặc một cô bạn gái, Gia Hán nửa xấu hổ nửa khó chịu nhận ra cậu không mảy may hứng thú với giới tính khác biệt. Ngược lại, khi Birdy bị phạt đánh do bị phát hiện, cậu chẳng buông được nỗi lo âu.

Như hai thỏi nam châm trái dấu, hai anh chàng hút dính lấy nhau, thêm quấn quýt qua chuyến đi chơi Đài Bắc. Trong những ngày bên nhau, Gia Hán và Birdy bộc bạch cảm giác lạc lõng, mãi khắc khoải kiếm tìm một tâm hồn đồng điệu. Ấy là những điều họ vốn không thể sẻ chia cùng ai. Đồng hành với một Birdy dường như phá bỏ mọi rào cản xã hội, Gia Hán mơ hồ nhận ra những xúc cảm khác thường dành cho người bạn. Cậu hôn trộm Birdy khi hai người thiếp ngủ trong phòng thuê phim, mơ được "gần gũi" Birdy đến mộng tinh.

Giữ một cái đầu lạnh, Gia Hán biết mình không thể bộc lộ tình cảm này. Cậu bị người làm ở khu thuê phim nhắc nhở, cũng như chứng kiến một nhà hoạt động vì quyền LGBT bị cảnh sát mạnh tay bắt bớ. Birdy và Gia Hán "tình trong như đã, mặt ngoài còn e". Không thể lý giải sự thân thiết giữa họ, đám bạn bắt đầu kỳ thị Gia Hán và bắt nạt Birdy.

Bước vào thế giới của hai nhân vật chính, khán giả phần nào nhìn thấy thế giới học đường Đài Loan cách đây bốn thập kỷ. 15 phút đầu tiên, bộ phim liên tục gây sốc cho người xem bằng những cảnh tượng bạo lực. Ký ức tình đầu của Gia Hán ấm áp bao nhiêu, những sự kiện thực tế khắc nghiệt bấy nhiêu. Khi Gia Hán mang thuốc cho Birdy trong nhà tắm, hai người bắt gặp một nam sinh đồng tính bị đánh. Gia Hán suýt hùa theo vì sức ép từ đám bạn, còn Birdy ra tay can ngăn, bất chấp hậu quả.

Người thân của Gia Hán cũng góp thêm một góc nhìn về xã hội đương thời. Trong khi người bố bảo thủ chỉ biết la mắng và anh trai tỏ vẻ ngạo mạn, người mẹ dịu dàng là người duy nhất thấu hiểu cho tâm tưởng của con trai. Bà âm thầm thay con giữ bí mật và không ngừng an ủi Gia Hán.

Sự bung tỏa của tình yêu

Nhận ra tình cảm của mình, Gia Hán dường như đổi vai với Birdy. Cậu không thể kiềm chế cảm giác nhớ nhung, lo lắng và ghen tuông. Ngược lại, trong tình cảnh mối quan hệ "trên tình bạn, dưới tình yêu" bắt đầu gây hại cho Gia Hán, Birdy dần giữ khoảng cách với tri kỷ. Cậu cố tình hẹn hò với nữ sinh nổi loạn Ban-Ban để đẩy Gia Hán rời xa mình. Nhưng Birdy càng như vậy, Gia Hán càng như phát điên với lửa tình trong tim.

Vụ tai nạn xe đẩy nhịp phim lên cao, tạo điểm rơi cảm xúc cho hai nhân vật. Giây phút Gia Hán chăm sóc cho tri kỷ, những va chạm mơn trớn, gợi tình khiến cả hai phải đối diện với xúc cảm chân thật. Hình ảnh hai nam sinh gục đầu lên vai nhau òa khóc chạm vào sự rung động của khán giả, dễ lấy đi nước mắt của người xem.

Khung hình xúc động lưu giữ màn trình diễn tròn trịa, nâng đỡ cảm xúc lẫn nhau của hai nam diễn viên Trần Hạo Sâm (vai Gia Hán) và Tăng Kính Hoa (vai Birdy). Một đoạn phim hậu trường hé lộ ngay cả khi cảnh phim đã kết thúc, Trần Hạo Sâm vẫn nức nở không thôi.

Những tháng ngày bên nhau ngắn ngủi của đôi trẻ là trường đoạn đáng yêu nhất phim. Birdy tỏ rõ tâm lý chở che cho người yêu, lẽo đẽo đi theo khi Gia Hán bỏ nhà, dọa bỏ mặc nhưng đi vài bước lại vòng theo sau. Ở nơi tận cùng mũi đất, Birdy và Gia Hán lần đầu được sống thực với cảm xúc, trong thứ tình yêu dịu dàng, nâng niu và trìu mến. Nhưng những phút giây trọn vẹn như vậy chỉ là thứ thực tại hữu hạn.

Bi kịch chối bỏ chính mình

Vào lúc ghen tuông đến mất tỉnh táo, Gia Hán kiếm tìm sự vỗ về ở cuộc "tâm sự cùng người lạ". Vậy nhưng chưa kịp "gần gũi" với người đàn ông mới gặp lần đầu, cậu nam sinh đã vùng chạy và hét lên: "Tôi không phải người như ông". Câu nói đầy tính tự vệ của Gia Hán vô tình làm thương tổn đối phương. Máy quay nấn ná ở lại với người đàn ông, dấy lên nỗi buồn dằng dặc cho số phận bị chối bỏ của một cộng đồng đặc biệt.

Giữa một xã hội hà khắc, những người đồng tính đành phải che giấu bản ngã thật sự. So với bị người thân hay thời cuộc chối bỏ, chối bỏ chính mình càng là một lựa chọn đau đớn hơn. Số phận bi thương ấy thuộc về Birdy.

Trong một gia đình có điều kiện và trọng thành tích, Birdy lớn lên trong kỷ luật và đòn roi của người cha. Cậu vùng vẫy nổi loạn dưới nhiều ngăn cấm, nhưng vẫn không thể thoát khỏi những khuôn mẫu kìm kẹp tình cảm. Không muốn người mình yêu rơi vào bất hạnh, Birdy cố hết sức chấm dứt mối quan hệ, thậm chí đánh nhau với Gia Hán và nhờ bố mẹ Gia Hán giúp một tay "đoạn tuyệt" mối tình. Bi kịch không được sống đúng với bản thân của Birdy dẫn dắt bi kịch cho gia đình nhỏ của cậu với Ban-Ban sau này Thế rồi khi đã là vợ cũ của Birdy, Ban-Ban phải thổ lộ trong cay đắng: "Giá như biết trước...".

Đúng như tên phim Cái tên khắc sâu trong tim người, hình bóng tình đầu cứ mãi khắc khoải trong hồi ức của nhân vật chính, cho tới khi bước vào tuổi trung niên. Tựa đề này cũng gợi nhiều liên tưởng đến tác phẩm Call Me By Your Name tranh giải Oscar 2018 với ngụ ý những kẻ yêu nhau khắc sâu tên gọi của nhau trong tâm tưởng và coi đó là một phần của chính mình. Đan xen chuỗi hình ảnh trữ tình với câu chuyện hiện thực khốc liệt, cuốn phim của Đài Loan tự nó khắc sâu vào trái tim khán giả.

 

 

Trailer phim 'Cái tên khắc sâu trong tim người'

Phan Lê