Nguy cơ nói trên có thể xảy ra do những “lỗ hổng” về nhận thức trong thói quen mua bán, sử dụng gas của người tiêu dùng.
Gas là loại nhiên liệu được sử dụng phổ biến trong các gia đình, kể cả khu vực nông thôn bởi ưu điểm vừa tiện lợi vừa sạch sẽ. Tuy vậy, đi liền với đó là nguy cơ cháy nổ cũng rất cao, để lại những hậu quả khôn lường.
Trong thực tế, đã có nhiều vụ tai nạn liên quan đến gas xảy ra gây thiệt hại lớn về cả người và của. Khi rò rỉ khỏi bình, khí gas tụ lại thành khối trong khoảng không. Chỉ cần một tia lửa điện được bật lên, như tia lửa trong công tắc bật đèn, bật quạt thì tức khắc, khí gas sẽ bắt lửa, bùng cháy kèm tiếng nổ lớn. Tất cả các vụ cháy do rò rỉ gas ở Việt Nam đều là nổ khí gas, chứ không phải nổ bình gas như nhiều người nghĩ.
Giải thích về điều này, ông Nguyễn Khắc Trí, Phòng Công nghệ Đầu tư, Công ty cổ phần gas Petrolimex, cho biết, áp suất trong bình đựng gas thường nhỏ hơn rất nhiều so với mức áp suất tối đa có thể chịu được của bình gas nên việc nổ bình là gần như không có.
Bình gas chỉ nổ trong phòng thí nghiệm, khi người ta cố tình nâng áp suất lên mức 150-200 kg/cm2, cao gấp khoảng 20 lần áp suất thông thường trong bình. Theo quy định, cứ 5 năm lưu hành trên thị trường, bình gas phải được kiểm định một lần, với quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Qua khảo sát thực tế, nhận thức về an toàn trong việc sử dụng bếp gas, bình gas trong người dân còn nhiều hạn chế, là nguyên nhân chính gây ra những vụ cháy nổ do gas. Phần lớn các bà nội trợ thường quên không tắt bình gas, không tắt bếp gas đúng cách hoặc không khoá van an toàn sau khi nấu ăn. Ngoài ra, còn một nguyên nhân quan trọng nữa là do bình gas, bếp gas giả, kém chất lượng. Những bình gas đã tróc sơn, bị móp méo, những dây dẫn hay van điều áp bị han gỉ, quá thời hạn sử dụng vẫn còn tồn tại.
Cả nước đã có nhiều hãng gas lớn như Petrolimex Gas, Total Gas, Shell Gas, Thăng Long Gas… hoạt động có uy tín trên thị trường. Nhiều cơ sở tư nhân đã thu mua các bình gas lớn rồi về san ra các bình nhỏ để bán. Thậm chí, họ lấy gas tồn ở các bồn chở gas trôi nổi trên thị trường… phân phối đi khắp nơi. Quy trình đóng bình gas ở các cơ sở “chui” này thường không đạt điều kiện chuẩn, nên không thể cho ra các bình gas an toàn. Nghiêm trọng hơn, gas nạp vào các bình nhỏ thường là gas hỗn hợp, không đúng loại
Hiện nay, các đại lý bán gas thường cử người vào từng gia đình để tiếp thị. Người tiêu dùng chẳng để ý đến những tiêu chí về bình gas mà chọn gas theo phương châm: càng rẻ càng tốt.
Hiện nay, việc quản lý lĩnh vực này không chặt chẽ, chế tài xử lý lại quá thấp, không đủ răn đe. Do vậy, có tới 40% bình gas lưu hành trên thị trường là bình gas được sang chiết lậu. Nguy hiểm nhất là đã xuất hiện nhiều loại bình gas không qua kiểm định thường của những đơn vị cố tình rút ngắn công đoạn để tiết kiệm chi phí, tăng lợi nhuận.
Vì vậy, để tự bảo vệ mình, trước hết, người tiêu dùng nên chọn những sản phẩm theo thương hiệu có uy tín, mua chính hãng. Khi mua gas, khách hàng cần quan tâm tới các thông tin của người bán hàng như địa chỉ, địa điểm cụ thể. Nên tránh việc trao đổi mua bán bình qua các số điện thoại trên tờ rơi, không có nguồn gốc rõ ràng. Khi đổi gas, các gia đình cần yêu cầu nơi đổi phải mang đúng loại bình mà gia đình đang sử dụng, để tránh việc tráo đổi bình giả.
Các gia đình cũng nên yêu cầu nhân viên bán hàng kiểm tra độ kín khít và an toàn của hệ thống như bình, dây, kẹp, điều áp, bếp gas. Các gia đình là phải thay kẹp 2 năm một lần, thay điều áp 5 năm một lần, giữ niêm bình cho tới lần đổi bình kế tiếp.
Người tiêu dùng cũng nên tạo thói quen phát hiện khí gas rò ra ngoài với mùi đặc trưng nồng nặc lan tỏa trong không khí. Khi đó, cần cô lập nguồn gas bằng cách đóng van bình đối với loại van vặn, tháo điều áp đối với loại điều áp chụp; không được đun nấu hoặc sử dụng bất cứ thiết bị nào có phát ra tia lửa điện; thông thoáng tự nhiên như mở toang các cửa sổ, quạt tay cho tản khí gas ra ngoài…
Với chỗ rò nhỏ, cần tìm ngay vị trí rò bằng nước xà phòng và có biện pháp hạn chế lượng gas thoát ra ngoài như dùng dây cao su cuộn chặt, dùng keo hoặc xà phòng bịt lỗ rò... Trong khi đó, gọi điện báo ngay cho cơ sở cung cấp gas hoặc nhân viên trực hệ thống cung cấp gas để có biện pháp xử lý toàn diện, đảm bảo an toàn. Các gia đình phải tập cho mình thói quen tắt bình trước, tắt bếp sau khi đã sử dụng xong bếp.
(Theo Giadinh.net)