Xét lại thời gian tiêm vaccine

Ảnh: Gizmodo.

> Tử vong sau khi tiêm vaccine viêm gan B

Virus viêm gan B lây qua đường máu và cả từ mẹ sang con. Do đó, trẻ em sinh ở các cơ sở y tế thường được tiêm vaccine phòng bệnh này mũi đầu tiên ngay tại bệnh viện, trong ngày đầu, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho biết tỷ lệ nhiễm viêm gan B ở thai phụ hiện tương đương với tỷ lệ nhiễm trong cộng đồng, tức từ 10 đến 30%. Như vậy, chỉ có khoảng 10-30% số trẻ sơ sinh có nguy cơ lây từ mẹ, cần được tiêm phòng ngay sau khi ra đời.

Căn cứ vào số liệu trên, bác sĩ nhi khoa Nguyễn Thu Thủy, từng công tác tại Bệnh viện Nhi Trung ương, cho rằng ở trẻ sơ sinh bình thường, nguy cơ lây bệnh qua đường truyền máu không lớn. Do đó, không nhất thiết tiêm vaccine viêm gan B ngay những giờ đầu cho mọi trẻ. Việc lùi lại một thời gian sẽ giúp cơ thể trẻ cứng cáp hơn, nguy cơ tai biến cũng giảm đi.

Theo bà Thuỷ, với những trẻ có mẹ nhiễm virus viêm gan B chỉ số HBeAg dương tính, ngoài việc tiêm vaccine sớm còn cần được tiêm kháng huyết thanh immunoglobulin thì mới phòng ngừa hiệu quả. Ở những trẻ này, nguy cơ lây bệnh từ mẹ là 90%, cao gấp 4,5 lần so với trường hợp mẹ chỉ có kháng thể HBsAg.

Giáo sư Nguyễn Năng An, Chủ tịch hội Hen, dị ứng và miễn dịch lâm sàng, cũng cho rằng việc lùi thời gian tiêm vaccine viêm gan B thêm vài ngày có thể làm giảm đáng kể nguy cơ dị ứng, sốc phản vệ do thể trạng của trẻ đã tốt hơn, nhân viên y tế và gia đình cũng nhận biết rõ hơn tình hình sức khỏe của trẻ. Vì vậy theo ông, việc khuyến cáo tiêm phòng bệnh trên cho trẻ trong ngày đầu sau sinh nên xem lại.

Còn theo bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia, nếu vì lý do nào đó mà việc tiêm mũi 1 vaccine viêm gan B bị lùi lại vài ngày thì hiệu quả phòng bệnh không giảm đi bao nhiêu. Riêng với những em bé có mẹ nhiễm virus B thì việc tiêm ngay trong 24 giờ đầu là rất cần thiết để nhanh chóng tạo "hàng rào bảo vệ". Nếu chậm vài ngày sau khi virus đã vào cơ thể thì hiệu quả phòng bệnh sẽ không cao.

Bác sĩ Hồng Hà cho biết, việc tiêm ngay vaccine viêm gan B trong 24 giờ đầu tại bệnh viện còn nhằm bảo đảm trẻ được tiêm kịp thời. Nếu không, các bà mẹ khi về nhà có thể quên, hoặc lần lữa việc tiêm chủng cho con, thậm chí chậm đến vài tháng. Nguy cơ này càng cao ở nông thôn, miền núi, nơi người dân chưa ý thức rõ tầm quan trọng của việc tiêm phòng.

Như vậy, có thể thấy việc tiêm vaccine viêm gan B ngay sau sinh chỉ thực sự cấp thiết đối với trẻ có mẹ đã nhiễm virus này. Vấn đề đặt ra là phân loại các bà mẹ trước sinh, để biết người nào mang mầm bệnh.

Làm thế nào để biết mẹ nhiễm viêm gan B?

Theo tiến sĩ Lê Anh Tuấn, cách tốt nhất là xét nghiệm cho thai phụ. Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương và nhiều bệnh viện có chuyên khoa phụ sản khác ở Hà Nội, tất cả các thai phụ đều được làm xét nghiệm này. Tuy nhiên, ông Tuấn cho biết không phải mọi cơ sở sản khoa ở Việt Nam đều thực hiện quy trình đó, vì thế sẽ có rất nhiều người đến bệnh viện sinh mà không biết mình có nhiễm viêm gan B hay không.

Ông Nguyễn Đình Loan, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe sinh sản Bộ Y tế cho biết, Bộ Y tế chưa bắt buộc phải xét nghiệm viêm gan B cho thai phụ, do đó đơn vị thấy cần thì làm, bác sĩ tư vấn và thai phụ là người quyết định có xét nghiệm hay không. Ông Loan cũng cho biết, việc xét nghiệm viêm gan B cho tất cả sản phụ là điều chưa thể làm được ở các nhà hộ sinh hay phòng sinh của bệnh viện tuyến dưới.

Trong khi đó, Viện trưởng viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết hiện Bộ Y tế chưa thay đổi khuyến cáo về thời điểm tiêm vaccine viêm gan B mũi 1, bởi việc tiêm sớm rất cần thiết trong việc tạo miễn dịch kịp thời cho trẻ.

(Theo VnExpress)