"Tôi sinh ra không có tay nhưng không mất đi ý chí. Thời gian trôi qua, tôi hiểu rằng mình có thể làm được rất nhiều thứ mà không cần tay, một trong số đó là bắn cung. Tôi cũng khá giỏi môn đó đấy và tôi rất tự hào khi là thành viên của đoàn Paralympic Mỹ", Matt Stutzman phát biểu. VĐV 38 tuổi giành HC bạc ở London 2012, không tỏa sáng ở 4 năm sau đó nhưng trở lại Tokyo với niềm tin mạnh mẽ rằng mình sẽ thành công.
Sinh ra ở Kansas City năm 1982, Stutzman bị bố mẹ ruột bỏ rơi khi mới vài tháng tuổi. Các bác sĩ khi ấy không thể giải thích với bố mẹ anh lý do vì sao con trai họ không có một cơ thể lành lặn, chỉ nói rằng trường hợp của anh hiếm xảy ra với tỷ lệ 1/350.000. Khi anh 13 tháng tuổi, cặp vợ chồng Jean và Leon Stutzman đến từ Kalona, Iwoa, đã đón Matt về ngôi nhà của họ, nuôi dạy anh cùng 7 đứa con khác. Bố mẹ nuôi thực sự là những người hùng thầm lặng, dạy Matt cách độc lập và suy nghĩ tích cực dù khiếm khuyết đôi tay.
"Không thể chỉ là trạng thái của trí não", là tuyên ngôn cuộc đời của VĐV người Mỹ. Khi một bác sĩ ở Bệnh viện Shrine tại St.Louis nói với mẹ nuôi Matt rằng phải mất cả tuần để một cậu bé học cách sử dụng cánh tay giả, ông đã không biết rõ khả năng của anh vì hai ngày sau, Matt đã làm được. Cậu bé cũng thích nghi nhanh chóng với gia đình mới và cuộc sống trong một trang trại. Nhà Stutzman quyết định nuôi dạy Matt như những đứa trẻ khác và anh phải học tự đi bộ, tự ăn khi một tuổi rưỡi. Matt cũng có tuổi thơ như những anh chị em, chỉ khác là họ dùng tay thì anh dùng chân.
Matt hiện giờ là bố của ba cậu con trai và anh đưa các con đi học hàng ngày bằng ôtô. Anh dùng một chân để giữ vô lăng, một chân đặt vào bàn đạp. Đua ôtô cũng là một niềm đam mê khác của người đàn ông 38 tuổi, bất chấp khiếm khuyết cơ thể. Anh nói rằng lái xe cũng như bắn cung vậy, bởi đều phải học cách sử dụng bằng chân.
Sống ở nông trại, Matt cũng học cách đi săn động vật để bổ sung thức ăn cho gia đình."Tôi có chút suy sụp khi không thể kiếm được việc làm. Không có người bố nào cảm thấy ổn khi không thể chăm lo cho các con mình. Tôi từng đi săn với khẩu súng trường khi còn trẻ và một ngày tôi nảy ra ý tưởng dùng cung săn bắn. Tôi tra cứu cụm từ 'làm thế nào đi săn mà không có tay' nhưng chẳng có kết quả nào", anh nói. Vì thế Matt tự tìm ra cách riêng và ngày một thành thục. Không có hai tay, Stutzman sử dụng chân, cổ và vai để giữ cung và điều khiển mũi tên trúng đích.
Matt biết đến Paralympic sau một giải bắn cung ở Las Vegas năm 2011. Một năm sau, VĐV người Mỹ dự Paralympic London và khiến cả thế giới ngả mũ với tấm HC bạc. Anh trở nên nổi tiếng, mọi người bắt đầu nhận ra tuyển thủ quốc gia trên phố và xin chụp ảnh cùng. Tại giải đấu ở Rio 4 năm sau đó, Matt thi đấu không thành công.
"Tôi nhanh chóng nhận ra rằng không phải lo lắng việc người khác nghĩ gì về mình. Mọi người vẫn sẽ luôn nhìn tôi, cho tới tận ngày nay vẫn quan sát tôi mỗi ngày", Matt chia sẻ trong bộ phim tài liệu tựa đề Phượng hoàng trỗi dậy có nội dung về cuộc sống của 8 VĐV Paralympic trong đó có anh.
Ở Paralympic Tokyo năm nay, VĐV người Mỹ tham dự với thân hình thanh thoát hơn bởi anh đã giảm tới 27 kg. Ở Rio 5 năm trước, Matt nặng 103 kg. "Tôi muốn mình phải thật khỏe mạnh để có thể giữ cung lâu hơn mà không hụt hơi, hông cũng không còn đau nữa. Tôi cảm thấy thể lực sung mãn nên rất tự tin. Hy vọng kết quả của tôi sẽ khá hơn năm 2016", Matt nói. VĐV 38 tuổi đã vượt qua vòng 1/16 hôm 28/8. Tại giải đấu năm nay, cũng có một cung thủ khác mất hai tay như Matt là Piotr Van Montagu của Bỉ.
Hoàng Trang (Theo Marca)