Mỗi sáng, hàng triệu người trên khắp thế giới thức dậy và việc đầu tiên họ làm là uống một hoặc vài viên vitamin tổng hợp. Loại viên uống này đã trở thành thói quen của nhiều người, như một cách đơn giản để bổ sung các vitamin cần thiết cho cơ thể.
Thói quen này không phải vô cớ. Vitamin tổng hợp cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp bù đắp thiếu hụt dinh dưỡng khi chế độ ăn chưa đủ, đóng vai trò như "bảo hiểm dinh dưỡng", hỗ trợ sức khỏe tổng thể, tăng năng lượng và đề kháng.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới của Mass General Brigham công bố hôm 7/12 cho thấy vitamin tổng hợp không phải "thần dược" cho tất cả mọi người.
Trong loạt nghiên cứu mới thuộc dự án COcoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study (COSMOS), các nhà khoa học phân tích dữ liệu của hơn 5.000 người lớn tuổi và phát hiện thấy dùng vitamin tổng hợp hằng ngày có thể làm chậm quá trình lão hóa nhận thức và bảo vệ trí nhớ.
Ảnh: Deposit Photos
Ở nhóm COSMOS-Clinic gồm 573 người được theo dõi trực tiếp trong hai năm, những người uống vitamin tổng hợp cho thấy cải thiện nhỏ nhưng rõ ràng về khả năng ghi nhớ và tư duy so với nhóm dùng giả dược.
Sau khi gộp dữ liệu từ hai nhánh thử nghiệm khác (đánh giá nhận thức qua điện thoại và trực tuyến), phân tích tổng hợp cho thấy tác dụng của vitamin tổng hợp khá nhất quán ở cả ba nghiên cứu. Trung bình, những người dùng vitamin mỗi ngày có tốc độ "lão hóa nhận thức" chậm hơn khoảng hai năm so với nhóm dùng giả dược. Nói đơn giản, những người lớn tuổi dùng vitamin tổng hợp làm bài kiểm tra trí nhớ tốt hơn một chút và tốc độ suy giảm nhận thức chung cũng chậm hơn trong 2-3 năm so với nhóm không dùng.
Như vậy theo kết quả của nghiên cứu này, vitamin tổng hợp hữu ích nhất với người lớn tuổi - đặc biệt là những người ăn uống chưa đầy đủ hoặc cơ thể không còn hấp thu dưỡng chất hiệu quả như trước.
Một thử nghiệm trước đó với hơn 3.500 người trên 60 tuổi cũng ghi nhận cải thiện trí nhớ sau một năm dùng vitamin tổng hợp mỗi ngày. Hiệu quả rõ nhất ở nhóm có bệnh tim mạch nền, cho thấy những vấn đề sức khỏe có sẵn hoặc thiếu hụt vi chất có thể khiến họ đáp ứng tốt hơn với bổ sung dinh dưỡng.
Các chuyên gia nhận định rằng khi tuổi cao, khả năng hấp thu giảm, chế độ ăn kém đa dạng hoặc bệnh lý mạn tính có thể dẫn đến thiếu vi chất nhẹ. Khi đó, việc bổ sung sẽ phát huy tác dụng hơn so với người trẻ, khỏe, ăn uống cân bằng. Nhìn chung, vitamin tổng hợp chỉ mang lại lợi ích khi cơ thể thực sự có nhu cầu - chủ yếu do tuổi tác tăng lên hoặc chế độ ăn chưa đáp ứng đủ.
Điều này đồng nghĩa nếu bạn từ 60 tuổi trở lên, lo lắng về trí nhớ hay nguy cơ suy giảm nhận thức, đặc biệt khi chế độ ăn chưa thật sự cân bằng, việc bổ sung vitamin tổng hợp hằng ngày có thể mang lại lợi ích nhỏ nhưng đáng kể. Ngược lại, nếu bạn duy trì chế độ ăn giàu rau quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt, đạm và đủ vi chất, tác dụng của vitamin tổng hợp có thể không nhiều.
Các nhà nghiên cứu kết luận nên coi vitamin tổng hợp là bổ sung, không phải thay thế. Ưu tiên trước hết vẫn là chế độ ăn lành mạnh, vận động đều đặn, rèn luyện tinh thần và lối sống tốt. Nếu quyết định dùng vitamin tổng hợp, cần chọn sản phẩm cân đối các vitamin và khoáng chất thiết yếu, đồng thời tham khảo ý kiến nhân viên y tế, nhất là khi bạn có bệnh nền hoặc đang dùng thuốc.
Hướng Dương (Theo Times of India)
