Gần đây, Bernard Arnault - nhà sáng lập LVMH - đang nỗ lực để củng cố quyền kiểm soát của gia đình với tập đoàn xa xỉ lớn nhất thế giới và ngăn chặn tình trạng đấu đá xảy ra giữa 5 người con mình. Đây là một kế hoạch khó khăn vì các gia tộc tỷ phú nổi tiếng như Murdoch, Koch hay Ambani đều không tránh khỏi cuộc chiến chuyển giao quyền lực này.
Năm qua, một trong những trọng tâm trong kế hoạch giữ gìn sự hòa bình trong gia đình của Arnault là thành lập công ty cổ phần mới, chia quyền kiểm soát đều cho 5 con. Công ty này đã có ảnh hưởng đến các quyết định lớn của LVMH. Arnault hy vọng đây là phương tiện giúp ngăn chặn sự chia rẽ của những người thừa kế và đảm bảo LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton vẫn do gia đình kiểm soát trong nhiều thập kỷ tới.
Tuy nhiên đến nay, Arnault vẫn chưa quyết định trao vị trí CEO LVMH - công ty giá trị nhất châu Âu, trị giá 400 tỷ euro (433 tỷ USD) - cho người con nào. Cả 5 người con của ông đều là các ứng viên tiềm năng: Delphine (47 tuổi), Antoine (45 tuổi), Alexandre (30 tuổi), Frederic (28 tuổi) và Jean (24 tuổi).
Những suy đoán về cuộc chiến giành quyền kế vị tại LVMH nổi lên khi Delphine được thăng chức, trở thành người đứng đầu thương hiệu Christian Dior Couture vào tháng Một, ngay sau khi em trai Antoine làm CEO của một công ty cổ phần thuộc LVMH. Cả hai người con lớn của tỷ phú của đã dành nhiều thập kỷ làm việc chăm chỉ để vươn lên những vị trí này. Trong khi đó, ba người em của họ cũng bắt đầu thăng tiến trong sự nghiệp, tăng thêm ấn tượng về một cuộc đua giành quyền kế vị tại LVMH.
"Mỗi khi có sự chuyển đổi, đây là giai đoạn dễ bị tổn thương nhất trong vòng đời của một công ty do gia đình kiểm soát", Raffi Amit, giáo sư tại Trường Kinh doanh Wharton, người nghiên cứu về sự giàu có qua nhiều thế hệ tại các công ty gia đình, cho biết.
Hiện Bernard Arnault - Chủ tịch kiêm CEO LVMH - không có ý định nghỉ hưu sớm. Vào tháng 4/2022, Arnault đã tăng tuổi nghỉ hưu của mình lên 80 tuổi. Các nhà quan sát đánh giá cao sức khỏe và thể lực sung mãn của ông. Tại buổi thuyết trình về doanh thu công ty tháng trước, Arnault vẫn rất sung sức và tỏ ra hiếu chiến nhưng né các câu hỏi về việc kế vị.
Nguồn tin thân cận với Arnault cho biết tỷ phú hiểu rất rõ những cuộc chiến giành quyền kế vị trong các gia tộc ảnh hưởng thế nào đến tương lai của một đế chế kinh doanh. Kế hoạch của ông là giao lại công việc kinh doanh cho các con nhưng vẫn tránh được những bị kịch đã xảy ra ở nhiều gia tộc khác. Ví dụ gia tộc Murdoch rơi vào hỗn loạn khi các con của tỷ phú Rupert đấu đá để kiểm soát tập đoàn truyền thông New Corp. Gia tộc Ambani rơi vào vòng xoáy thù hận suốt hai thập kỷ khi người đứng đầu qua đời không để lại di chúc vào năm 2002...
Nếu có bất kỳ mối bất hòa nào giữa những người con của Arnault thì nó vẫn chưa được công khai. Và hiện không ai trong số họ tỏ ra phản đối tham gia vào công việc kinh doanh của gia đình.
Tài sản của Arnault đã tăng gần 34 tỷ USD trong năm nay và đạt mức 196 tỷ USD. Năm ngoái, trong một hồ sơ chứng khoán dài 4 trang, Arnault đã vạch ra kế hoạch về quyền sở hữu của LVMH sau khi tổ chức lại công ty cổ phần Agache SCA. Agache SCA kiểm soát Christian Dior và nắm giữ 41% cổ phần trong LVMH. Gia đình Arnault sở hữu 48% cổ phần của LVMH và có gần 64% quyền biểu quyết, tức là cơ hội cho "người ngoài" nắm quyền kiểm soát thực tế là con số 0.
Yếu tố quan trọng trong kế hoạch của Arnault là chuyển đổi Agache SCA thành một công ty liên doanh trách nhiệm hữu hạn, cấu trúc cho phép một cổ đông nắm giữ cổ phần tương đối nhỏ nhưng có ảnh hưởng lớn. Một ví dụ tương tự ở Pháp là tập đoàn truyền thông Lagardere, cho phép Arnaud Lagardere - thế hệ thứ hai - giữ quyền kiểm soát tập đoàn chỉ với 7% cổ phần.
Nhà sáng lập LVMH có kế hoạch lãnh đạo Agache SCA đến khi thành lập công ty mới là Agache Commandite SAS, cho phép ông thôi chức và chuyển giao quyền lực. Tỷ lệ nắm giữ của các con Arnault trong công ty này bằng nhau. Trên thực tế, trong tình huống cần thiết, những điều kiện bí mật sẽ được đặt ra để kích hoạt quá trình chuyển đổi, giúp Arnault nắm quyền kiểm soát chắc chắn trong tương lai gần.
Agache Commandite sẽ có quyền chủ tịch luân phiên trong hai năm, Delphine đảm nhận vai trò này đầu tiên và một hội đồng gồm 5 thành viên để đảm bảo sự cân bằng quyền lực giữa những người con của tỷ phú. Các quyết định quan trọng khi cha họ qua đời hay thay đổi chiến lược lớn tại Christian Dior hay LVMH sẽ cần sự đồng thuận của hội đồng quản trị.
Arnault từ lâu đã tổ chức những cuộc họp thường xuyên với các con tại trụ sở LVMH để thảo luận về công việc kinh doanh. Song, ở kế hoạch mới, ông yêu cầu các con phải tham gia vào những quyết định lớn và có hiệu lực ngay lập tức đến đế chế kinh doanh. Dù Arnault có quyền lực lớn với Agache SCA, một số quyết định quan trọng liên quan đến LVMH (bổ nhiệm, bãi nhiệm thành viên hội đồng quản trị, nhân sự cấp cao) sẽ cần tham khảo ý kiến của các con ông thông qua Agache Commandite. Điều này được duy trì ít nhất là trong thập kỷ tới hoặc đến khi Arnault không còn nắm quyền lãnh đạo.
Các con của tỷ phú cũng không thể bán cổ phần của mình tại Agache Commandite trong 30 năm tới nếu không có sự chấp thuận của hội đồng quản trị và không một đối tác nào trong công ty là "người ngoài". Sau đó, chỉ những hậu duệ của Arnault mới có thể nắm giữ cổ phần.
Từ quan điểm điều hành, các con Arnault vẫn chưa được tin tưởng để đứng đầu các công ty chiếm phần lớn lợi nhuận của LVMH. Thay vào đó, Arnault đã giao nhiệm vụ này cho những người phụ tá tin cậy của mình - những người hướng dẫn và cố vấn cho những người thừa kế.
Doanh thu tại Louis Vuitton (LV) - thương hiệu lớn nhất của LVMH - đã vượt 20 tỷ euro vào năm ngoái. Trong nhiều thập kỷ qua, LV được điều hành bởi Michael Burke và hiện được Pietro Beccari lãnh đạo. Dù không công bố lợi nhuận của từng thương hiệu, các nhà phân tích của HSBC cho biết LV có lợi nhuận đứng đầu trong LVMH với ước tính 11 tỷ euro vào năm 2022, gấp đôi so với Dior Couture.
Theo Bloomberg, nếu Arnault chọn một CEO là người ngoài, Antonio Belloni (68 tuổi) có thể được bổ nhiệm. Phó Giám đốc điều hành này gia nhập LVMH năm 2001 và là thành viên của ủy ban điều hành công ty. Giống như hai con cả của tỷ phú là Delphine và Antoine, Belloni cũng nằm trong hội đồng quản trị.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)