Mụn trứng cá là tình trạng rối loạn chức năng tuyến bã nhờn do nhiều nguyên nhân. Bã nhờn (vốn là chất giúp bảo vệ da) nhưng khi hoạt động quá mức sẽ khiến lượng nhờn dư kết hợp với tế bào da chết và vi khuẩn thường trú trên bề mặt da làm bít lỗ chân lông, từ đó hình thành nhân mụn. Các bạn trẻ ở lứa tuổi dậy thì dễ bị mụn do lúc này tuyến hormone Androgens hoạt động mạnh tàm tăng tiết bã nhờn. Bên cạnh đó, tâm lý nóng vội và chưa biết cách chăm sóc da đúng cách khiến mụn càng nặng, lâu khỏi và dễ tái phát hơn.
Có 4 loại mụn thường gặp là: đầu trắng, đầu đen, mủ, nang (mụn bọc). Mụn đầu trắng (mụn trứng cá đóng) do khi lỗ chân lông bị bít kín hoàn toàn tạo nên. Mụn đầu đen (mụn trứng cá mở) là do chất bã nhờn trồi lên bề mặt da và bị oxy hóa. Mụn mủ là mụn đầu đen bị nhiễm trùng bởi vi khuẩn Propionibacterium acne, chứa mủ và sưng đỏ. Còn nang mụn (mụn to tạo thành nang, bọc, viêm nặng, chứa đầy mủ, sưng phồng, đau) thuộc dạng mụn nặng có thể để lại sẹo nếu không điều trị đúng cách.
Những bạn có làn da dầu, da hỗn hợp (dầu nhiều ở vùng chữ T) thường dễ bị mụn. Tuy nhiên, các bạn có làn da khô cũng có thể bị mụn khi tuyến bã nhờn rối loạn, bài tiết ra nhiều chất bã gây ứ đọng lỗ chân lông hoặc do rối loạn nội tiết khi sử dụng mỹ phẩm không đúng cách hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ, có chứa các chất độc hại như thủy ngân, corticoid làm tổn thương lớp màng bảo vệ da. Đối với những trường hợp này việc điều trị rất khó khăn.
Dựa vào các yếu tố ảnh hưởng đến việc tạo thành mụn, có thể chia làm 2 nhóm biện pháp ngừa mụn chính là giảm tiết bã nhờn và hạn chế vi khuẩn Propionibacterium acne. Để giảm tiết bã nhờn, bạn cần tránh những yếu tố làm tăng lượng hormone Androgens như căng thẳng, áp lực, môi trường nóng ẩm, ô nhiễm; sử dụng thuốc hay mỹ phẩm không đúng cách; mặc đồ chật, kẹp tóc chặt, sờ nặn mụn; hạn chế chất béo, tăng cường chất xơ có nhiều trong rau xanh, trái cây, uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày... Ngoài ra, cần sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ thấm hút chất nhờn dư trên da.
Để ngăn ngừa khuẩn mụn Propionibacterium acne, bạn cần giữ da sạch nhờn, sử dụng các loại kem rửa mặt có thành phần ngăn ngừa khuẩn mụn, hạn chế chất nhờn. Sau khi hết mụn, bạn vẫn nên sử dụng các loại kem rửa mặt ngăn ngừa mụn trở lại. Bên cạnh đó, bạn nên thoa kem trị mụn có thành phần giảm nhờn và kháng khuẩn thường xuyên như: Benzoyl Peroxide, Salicylic acid, Isopropyl Methylphenol, Sulfur, Stearyl Glycyrrhetinate...
Để đạt hiệu quả cao, bạn nên kiên nhẫn điều trị mụn trong một khoảng thời gian nhất định (khoảng 4-8 tuần) và đến khám, tư vấn ở các bác sĩ chuyên khoa da liễu, đặc biệt đối với tình trạng mụn nặng.
Chương trình khám da học đường “Acnes – Hết mụn, ta cùng vui!” do Công ty Rohto-Mentholatum (Việt Nam) phối hợp với Bệnh viện Da liễu Hà Nội tổ chức từ ngày 14/2 đến 4/3 tại 30 trường THPT ở TP HCM, Hà Nội và Đà Nẵng để bác sĩ da liễu khám và tư vấn cách chăm sóc da, ngăn ngừa mụn. |
Cẩm Ly