Hệ thống giáo dục
Hà Lan là quốc gia không nói tiếng Anh đầu tiên cung cấp các khóa học hoàn toàn bằng tiếng Anh. Có 1.500 chương trình và khóa học quốc tế được giảng dạy bằng tiếng Anh tại tất cả các trường đại học ở Hà Lan.
Chương trình giáo dục đại học và sau đại học ở Hà Lan nổi tiếng trên thế giới về chất lượng. Hà Lan được quốc tế công nhận về việc ứng dụng đầu tiên một hệ thống giảng dạy dựa trên phương pháp giải quyết vấn đề, theo đó sinh viên được đào tạo để tự mình phân tích và giải quyết những vấn đề một cách độc lập.
Chương trình dạy và học được thiết kế nhằm khuyến khích phát triển các kỹ năng của sinh viên như kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc theo nhóm, tư duy có hệ thống cũng như phát huy tính sáng tạo của sinh viên thông qua những hoạt động trên lớp như tọa đàm, thuyết trình... Các trường đại học tại Hà Lan thường tổ chức các đợt tham quan ngoại khóa nhằm đem lại cho sinh viên cái nhìn thực tế và hiểu biết sâu sắc hơn về môn học.
Hà Lan có hai hình thức đào tạo bậc đại học: đào tạo chú trọng thực hành độc lập các công việc mang tính nghiên cứu theo chuẩn lý thuyết hoặc nghề nghiệp; và đào tạo theo hướng khoa học ứng dụng mang tính thực tiễn, chuẩn bị cho sinh viên sẵn sàng làm việc với một nghề nghiệp cụ thể. Một nhánh nhỏ hơn trong hệ thống giáo dục là học viện giáo dục quốc tế và cung cấp các chương trình học dành riêng cho sinh viên nước ngoài.
Hà Lan là quốc gia đa văn hóa và đầy sáng tạo. Hà Lan bắt đầu mở cửa đón nhận các sinh viên Việt Nam từ năm 1998. Tính đến nay, đã có 900 sinh viên theo học các chương trình tại Hà Lan. Cuộc sống của lưu học sinh nơi đây rất sôi động. Các sinh viên liên tục tổ chức các hoạt động cộng đồng như các trận giao hữu bóng đá, chương trình hoa hậu, các cuộc thi... Bên cạnh các hoạt động của sinh viên Việt Nam, các trường đại học cũng tổ chức các hoạt động đặc biệt dành cho sinh viên quốc tế.
Giáo dục quốc tế bằng Anh ngữ
Có hơn 1.000 chương trình và khóa học quốc tế được giảng dạy bằng tiếng Anh ở các trường đại học của Hà Lan. Những chương trình này bao gồm nhiều lĩnh vực. Giáo trình được soạn thảo chuyên sâu ở trình độ cao, rất thực tế và đáp ứng được những đòi hỏi của sinh viên có nhu cầu tìm hiểu sâu kiến thức chuyên biệt. Các khóa học đều kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết và thực hành trong tình huống thật, hoặc mô hình của nơi làm việc. Các chương trình và khóa học cấp bằng cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ, chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận hoàn thành khóa học.
Các trường đại học
Ở Hà Lan hiện có 14 trường đại học, ba trong số 14 trường giảng dạy về chuyên ngành kỹ thuật. Các trường này chủ yếu đào tạo sinh viên trong lĩnh vực khoa học và ứng dụng khoa học, mặc dù nhiều chương trình học có một hợp phần chuyên nghành và đa số sinh viên ra trường tìm được việc làm khác với lĩnh vực họ học nghiên cứu các trường đại học khác nhau về số lượng sinh viên trong khoảng từ 6.000 đến 30.000 sinh viên/trường. Tuy nhiên, tổng số sinh viên của tất cả các trường cộng lại lên tới 185.000 sinh viên.
Các trường đại học khoa học ứng dụng
Chương trình học của các trường đại học này hướng vào ngành nghề cụ thể. Thực hành kinh nghiệm làm việc thực tế qua việc thực tập là một phần không thể tách rời của chươngtrình đạo tạo. Hiện có 44 trường đại học thuộc hình thức đào tạo này. Số lượng sinh viên nhập học đông nhất có khi lên đến 20.000 – 39.000 người. Tổng cộng sinh viên tất cả các trường loại này là 350.000 sinh viên.
Các học viện giáo dục quốc tế
Hà Lan còn có một hình thức giáo dục đại học khác với hơn 50 năm kinh nghiệm: đó là các khóa học cao cấp được giảng dạy bằng tiếng Anh và thường được biết đến như chương trình “giáo dục quốc tế”. Những học viện này (gồm có 15 học viện) tập trung vào các khóa học về phát triển dựa vào phương pháp làm việc giữa các nhóm nhỏ, đa dạng văn hoá và trao đổi kiến thức với nhau. Khóa học thường được hướng dẫn bởi đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm đã nhiều năm làm việc tại các quốc gia có thu nhập thấp.
Để chọn trường, bạn có thể xem tại http://www.nesovietnam.com/. Trang web này sẽ cung cấp cho bạn chi tiết về các ngành học và địa chỉ trang web của các trường tại Hà Lan. Khi HS đã được trường nhận vào học, nhà trường sẽ giúp xin visa. Bạn không cần chứng minh tài chính. Học phí từ 3.000 euro đến 7.000 euro/năm.
Danh sách các trường có giảng dạy chuyên ngành Quản trị kinh doanh ở Hà Lan.
Các trường ĐH
Erasmus University Rotterdam: http://www.prospectivestudents.eur.nl/
Maastricht University: http://www.unimaas.nl/
Radboud Uni Nijmegen: www.ru.nl/english
Tilburg University: http://www.tilburguniversity.nl/
University of Groningen: www.rug.nl/internationalstudents
University of Twente: www.utwente.nl/en
Universiteit Van Amsterdam: http://www.english.uva.nl/
Vrije University Amsterdam: http://www.feweb.vu.nl/
MsM (Maastricht school of Management): http://www.msm.nl/
Nimbas University: http://www.nimbas.com/
Các trường ĐH khoa học ứng dụng
AVANS University of Professional Education: http://www.avans.nl/
Drenthe University of Professional Education: http://www.hsdrenthe.nl/
Fontys University of Professional Education: www.fontys.nl/english
HAN University of Professional Education: http://www.hanuniversity.nl/
Hanze University of P.E. Groningen: www.hanze.nl/home/International
Hogeschool Rotterdam: http://www.rotterdambusinessschool.nl/
Hogeschool van Amsterdam: http://www.hva.nl/
Hogeschool Zeeland: http://www.hz.nl/
Inholland University of Professional Education: http://www.inholland.com/
NHL University of Professional Education: http://www.nhl.nl/
Saxion University of Professional Education: http://www.saxion.edu/
The Hague University of Professional Education: www.haagsehogeschool.nl/English
Utrecht University of Professional Education: www.hu.nl/International
Zuyd University of Professional Education: http://www.zuyduniversity.nl/
Hệ thống bằng cấp
Chương trình cử nhân tại trường đại học theo hướng nghiên cứu là ba năm học tập trung (tương đương với 180 tín chỉ), và bốn năm (tương đương 240 tín chỉ) đối với trường đại học khoa học ứng dụng. Tùy theo từng ngành, chương trình thạc sĩ tại các trường đại học, đại học khoa học ứng dụng và học viện giáo dục quốc tế có thể kéo dài từ một đến hai năm (60-120 tín chỉ). Chương trình học lấy bằng tiến sĩ chỉ được dạy tại các trường đại học theo hướng nghiên cứu và kéo dài ít nhất là bốn năm.
Tuy nhiên, bạn có thể học một khóa tiếng Hà Lan trong năm đầu tiên thì cuộc sống của bạn sẽ dễ dàng và thuận lợi hơn rất nhiều. Vì vậy, vài tháng trước khi kỳ học bắt đầu, hầu hết các trường đại học Hà Lan đều có các khóa học tiếng Hà Lan cho sinh viên nước ngoài với nhiều cấp độ từ cơ bản đến cao cấp. Sau khi hoàn tất khóa học cao cấp, bạn có thể tham dự kỳ thi cấp quốc gia tiếng Hà Lan như là một ngôn ngữ thứ hai.
Yêu cầu tối thiểu cần thiết cho sinh viên muốn học tại một trường ĐH tại Hà Lan là phải có kỹ năng nghe, nói, đọc, viết tiếng Anh ở một trình độ khá. Sinh viên cần có chứng chỉ tiếng Anh tương đương TOEFL 500 - 550; IELTS 5.5 - 6.0 hoặc vượt qua một bài kiểm tra của trường.
Học phí
Sinh viên quốc tế khi theo học tại các trường đại học tại Hà Lan nhận được rất nhiều hỗ trợ từ chính phủ Hà Lan. Giáo dục ở Hà Lan không được miễn phí, tuy nhiên mức học phí là phải chăng. Một nghiên cứu đánh giá chi phí sinh hoạt trên thế giới gần đây nhất cho thấy chi phí sinh hoạt ở Amsterdam rất khiêm tốn so với các thành phố như New York, London, Paris hay Bắc Kinh. Học phí hàng năm cho một chương trình hoặc một khóa học tại trường đại học có thể khác nhau, tuy nhiên thông thường chỉ ở mức 1.470 euro.
Kinh nghiệm cho thấy một sinh viên sống và học tập ở Hà Lan trong một năm sẽ chi tiêu trong khoảng từ 700 đến 1.000 euro/tháng, bao gồm chi tiêu hàng ngày, tiền thuê nhà, lệ phí đăng ký học và học phí. Đồng thời, nhiều trường đại học Hà Lan có các chương trình chuyển tiếp sang các trường đại học khác ở Mỹ, Anh, Thụy Sĩ, Đức, Bỉ mà chỉ phải trả mức học phí như học ở Hà Lan. Như vậy trong thời gian học cử nhân, sinh viên không những được học trong môi trường quốc tế mà còn được tiếp xúc với nền giáo dục tiên tiến trên thế giới.
Tùy thuộc vào từng nơi và cách sống của mỗi người. Nếu sống một cách tiết kiệm thì tốn khoảng 600-800 USD/tháng.
Thị thực nhập cảnh ngắn hạn
Để đến Hà Lan với mục đích du học, tất cả du học sinh Việt Nam phải có thị thực nhập cảnh. Đó là một loại nhãn dán dính vào hộ chiếu của bạn tại đại sứ quán hoặc tổng lãnh sự quán Hà Lan tại Việt Nam.
Đối với trường hợp lưu trú ngắn hơn ba tháng, bạn có thể xin “thị thực nhập cảnh ngắn hạn” (Visum Kort Verbliff) tùy theo quốc tịch của bạn. Kiểm tra trên website http://www.ind.nl/ hoặc liên hệ văn phòng đại sứ quán hoặc tổng lãnh sự Hà Lan gần nhất để biết thêm thông tin.
Nếu bạn có ý định lưu trú lâu hơn ba tháng, bạn sẽ xin giấy “chấp thuận lưu trú tạm thời” (Machtiging tot Voorlopig Verbliff hay gọi tắt là MVV). Các yêu cầu này không áp dụng cho công dân các nước thuộc khối EU/EAA, Mỹ, Australia, New Zealand, Canada, Nhật Bản, Thụy sĩ hoặc Monaco. Bạn có thể kiểm tra trên website http://www.ind.nl/ hoặc liên hệ văn phòng đại sứ quán hoặc tổng lãnh sự Hà Lan gần nhất để biết thêm thông tin.
Thông thường nộp đơn xin MVV phải mất từ ba đến sáu tháng, có khi lâu hơn. Trường đại học ở Hà Lan nơi chấp nhận bạn vào học có thể thay mặt bạn xin MVV. Nhưng để làm được điều này, trường đại học đó phải ký một cam kết bảo lãnh với chính quyền và không phải các trường luôn đồng ý thực hiện việc xin giúp visa. Bạn hãy hỏi trước trường bạn đăng ký học có thể giúp xin MVV hay không.
Giấy phép lưu trú
Trong vòng ba ngày sau khi đặt chân đến Hà Lan, tất cả các công dân nước ngoài đều phải đăng ký với chính quyền địa phương. Những người có ý định tạm trú lâu hơn ba tháng cần phải xin giấy phép tạm trú (verbliffsvergunning). Bạn có thể cần xin giấy phép này ngay cả khi bạn thuộc diện không cần xin thị thực nhập cảnh. Lệ phí hành chính khá cao và hiện tại lệ phí này là 430 euro.
Sinh viên từ các quốc gia thuộc khối EU, không yêu cầu phải có giấy phép lưu trú, nhưng bạn nên xin giấy phép này (phí khoản 28 euro) để tránh những rắc rối có thể gặp với chính quyền và công ty.
Giấy phép lao động
Bên cạnh việc xin thị thực nhập cảnh, nếu bạn đến Hà Lan theo diện thực tập hoặc làm việc, sinh viên không thuộc công dân khối EU/EAA cần xin giấy phép lao động (Tewerkstellingsvergunning). Công ty tuyển dụng bạn sẽ có trách nhiệm xin giấy phép này. Bạn cũng sẽ cần giấy phép lao động trong trường hợp bạn muốn có một việc làm ăn lương song song với việc học. Có hai lựa chọn nếu bạn muốn đi làm trong khi đang đi học: hoặc làm việc ít hơn 10 giờ/tuần hoặc làm việc toàn thời gian trong các tháng sáu, bảy và tám. Nếu bạn hoàn thành tốt chương trình học, bạn có thể xin giấy phép lưu trú có hiệu lực năm năm. Để được cấp giấy phép này, bạn phải có hợp đồng lao động.
Nếu cần thêm thông tin về những thủ tục này, bạn hãy truy cập trang web www.nuffic.nl/immigration.
Làm thêm
Sinh viên có nhu cầu làm việc, hay thực tập phải được cấp giấy phép lao động. Thời gian làm việc khoảng 10 giờ/tuần trong những ngày nghỉ, làm bán thời gian trong thời gian học; hoặc làm việc cả ngày trong những tháng 6, 7, 8. Bạn có thể làm việc nhưng bị hạn chế vì thời gian bạn phải dành hết cho việc học tập. Công việc sinh viên Việt Nam có thể làm như hái hoa, quả tại các cánh đồng, nông trại; phục vụ trong khách sạn, nhà hàng, quán ăn, quán bar.
Ngọc Hà (tổng hợp)