Phạm Nhật Vượng sinh năm 1968 tại Hà Nội. Năm 1987, ông thi đỗ Đại học Mỏ - Địa chất Hà Nội, sau đó nhận học bổng du học ở Đại học Thăm dò Địa chất Liên bang Nga. Ông tốt nghiệp năm 1993, kết hôn với bà Phạm Thu Hương và chuyển tới Kharkov, Ukraine sống. Cũng trong 1993, ông thành lập công ty Technocom và sản xuất mì ăn liền Mivina. Thương hiệu phát triển nhanh chóng, chiếm tới 97% thị phần đồ ăn liền tại Ukraine vào 2004. Năm 2010, ông bán lại cơ sở Technocom ở Ukraine cho Nestle với mức giá 150 triệu USD.
Từ những năm 2000, Phạm Nhật Vượng đầu tư về Việt Nam thông qua hai công ty cổ phần Vincom và Vinpearl. Năm 2009, ông đổi tên Tập đoàn Technocom thành Tập đoàn Vingroup, chuyển trụ sở từ Kharkov về Hà Nội và tập trung toàn lực đầu tư cho các dự án Việt Nam. Tính đến hiện tại, ông đã cho ra mắt nhiều thương hiệu và công ty trực thuộc tập đoàn như: Vinhomes, Vincom, Vinpearl, Vinmec, Vinschool, Vinfast, VinEco...
Năm 2013, Phạm Nhật Vượng trở thành cái tên Việt Nam đầu tiên được tạp chí Forbes xếp vào danh sách tỷ phú thế giới. Ông cũng duy trì vị trí người giàu nhất nước ta nhiều năm qua.