Lý Văn Lượng (Li Wenliang), một trong nhóm 8 bác sĩ đầu tiên cảnh báo người dân về dịch viêm phổi do chủng mới virus corona (nCoV), qua đời sau gần một tháng điều trị do lây nhiễm từ bệnh nhân.
Cái chết của vị bác sĩ 34 tuổi được một đồng nghiệp thông báo lên Weibo vào khoảng 21h30 ngày 6/2, trong đó cho hay Lý qua đời sau thời gian được chuyển vào khu chăm sóc điều trị tích cực. Bệnh viện Trung ương Vũ Hán, nơi Lý làm việc, ban đầu phủ nhận, cho biết Lý "đang trong tình trạng nguy kịch nhưng vẫn đang được tích cực cứu chữa". Song đến đầu giờ sáng 7/2, bệnh viện xác nhận về sự ra đi của anh.
Ngay sau thông báo này, người dân Trung Quốc đã tìm đến các diễn đàn mạng xã hội để bày tỏ cảm nghĩ của họ. Một cảnh tượng gần như chưa từng có đã diễn ra, khi các bài đăng trên WeChat và Weibo tràn ngập những lời chia sẻ, sự đau buồn và xót thương.
"Người giữ ngọn lửa cho đám đông sẽ là người đầu tiên chết cóng vì gió tuyết", nhiều người chia sẻ dòng chữ này để bày tỏ sự tiếc thương trước sự ra đi của bác sĩ Lý.
Cái chết của Lý cũng gây ra làn sóng tức giận trong người dân Trung Quốc về phản ứng của giới chức địa phương khi vừa biết thông tin về loại virus mới gây chết người, với ý định ban đầu là "bưng bít".
"Lý Văn Lượng" và "Chính quyền Vũ Hán nợ bác sĩ Lý một lời xin lỗi" là hai chủ đề nằm ở vị trí đầu tiên trong danh sách các chủ đề hot nhất trên Weibo.
"Họ nợ anh một lời xin lỗi, chúng tôi nợ anh lòng biết ơn. Hãy yên nghỉ nhé, bác sĩ Lý", tài khoản Xiakedao viết trên Weibo.
"Những người tốt thường không sống lâu, nhưng kẻ ác lại sống cả nghìn năm", một thành viên khác viết, bày tỏ sự bức xúc trước cái chết của Lý kèm biểu tượng cây nến.
Thậm chí, các bài đăng trên blog từ những trang tin nhà nước cũng đồng loạt tấn công nhà chức trách Vũ Hán vì đã khiển trách Lý.
Phản ứng dữ dội của người dân dường như đã thu hút sự chú ý của giới lãnh đạo. Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật trung ương Trung Quốc và Ủy ban Giám sát Kỷ luật đã tuyên bố sẽ cử điều tra viên tới Vũ Hán để tiến hành "cuộc điều tra toàn diện về những vấn đề mà công chúng lo ngại, liên quan tới bác sĩ Lý Văn Lượng".
Niềm thương xót đối với Lý cũng nhanh chóng trở thành những lời kêu gọi về tự do ngôn luận. Đến khoảng 5h ngày 7/2, chủ đề "chúng tôi muốn tự do ngôn luận" đã thu hút gần 2 triệu lượt xem trên Weibo, nhưng sau đó bị xóa và đổi bằng "chúng tôi yêu cầu tự do ngôn luận".
Caixin, một tờ báo về tài chính có trụ sở ở Bắc Kinh, đăng bức ảnh selfie đen trắng của bác sĩ Lý đeo khẩu trang với tiêu đề "Một xã hội lành mạnh không nên chỉ có một tiếng nói: Người cảnh báo về nCoV Lý Văn Lượng qua đời".
Trước đó, vào cuối tháng 12, bác sĩ Lý cảnh báo trên mạng xã hội về một loại virus bí ẩn có thể gây đại dịch nhưng bị cảnh sát Vũ Hán triệu tập làm việc vào ngày 3/1 vì "phát tán tin đồn sai sự thật". Anh bị bắt ký vào một biên bản của cảnh sát để thừa nhận đã vi phạm luật pháp và gây "mất trật tự xã hội nghiêm trọng".
Ngày 8/1, Lý điều trị và phẫu thuật cho một phụ nữ bị tăng nhãn áp mà không mặc đồ bảo hộ. Sau đó, bà này được xác định nhiễm nCoV. Hai ngày sau anh bị ho và sốt.
"Tôi bị sốt vào ngày 11/1 và nhập viện sau đó một ngày. Khi đó, chính quyền vẫn khẳng định không thể có chuyện lây truyền virus từ người sang người, đồng thời nói rằng không có nhân viên y tế nào bị nhiễm bệnh cả. Tôi đã rất bối rối", Li viết trên Weibo hôm 31/1. Tới 1/2, Li mới được chẩn đoán nhiễm nCoV.
Tính đến ngày 7/2, số người tử vong vì nCoV trên toàn thế giới là 638 và 31.481 người nhiễm bệnh, trong đó có 4.824 bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch; 1.563 người được chữa khỏi.
Hướng Dương (Theo Al Jazeera, Independent)