- Sau những năm 50, sáng tác của ông đã rất có ảnh hưởng trong làng văn học Trung Quốc, tại sao ông lại còn muốn làm báo?
- Phần nhiều người ta thường biết tôi là nhà tiểu thuyết võ hiệp, thực ra nghiệp vụ tôi sở trường nhất là làm báo, làm nhà báo, làm bản tin. Phiên dịch, biên tập tôi cũng đều làm, sau còn làm tổng biên tập nữa. Ở toà báo, việc gì tôi đều làm qua. Bây giờ tôi thấy phóng viên đến phỏng vấn đều không thích. Họ mang theo máy ghi âm và đặt ở đó, như thế là không hay. Nếu trí nhớ không được tốt thì đừng làm phóng viên nữa. Tôi làm báo đã được dăm sáu chục năm, bắt đầu từ năm 1946 và chưa lúc nào ngừng. Lúc đầu tôi làm báo là muốn làm một tờ báo tiếng Trung lớn và hay nhất thế giới.
- Những ảnh hưởng của tờ Đại Công Báo đến với bản thân ông?
Nhà văn Kim Dung. |
- Tôi luôn ghi nhớ những bài học hồi ở Đại Công Báo. Đã làm báo là phải nói thật, không giả dối, không lừa bịp. Không thể lừa bịp bạn đọc được. Nếu lừa bịp mà cũng kiếm được tiền thì hà tất phải làm báo? Báo là tai mắt của nhân dân, là tiếng nói của nhân dân. Cái gì dân không thấy thì báo giúp họ thấy, báo giúp họ nói lên tiếng lòng của họ. Làm một phóng viên lấy tin, cần phải có lương tâm. Điều này rất khó, không chắc gì đã làm được, vì vậy phải có sức đề kháng khi gặp phải sự dụ dỗ.
- Bộ tiểu thuyết võ hiệp ông đọc đầu tiên là "Hoang gian nữ hiệp". Một thế hệ tác giả võ hiệp lúc ấy đã có ảnh hưởng như thế nào với ông?
- Từ nhỏ tới lớn, việc tôi yêu thích nhất là đọc sách. Nếu cho tôi lựa chọn: Một là ngồi tù 10 năm nhưng ngày nào cũng được đọc sách và được tự do nhưng cấm đọc sách thì nhất định tôi chọn ngồi tù. Có thể mất tự do mười năm, nhưng mười năm không đọc sách thì tôi không tài nào chịu đựng nổi.
Tôi đọc sách không tính toán thiệt hơn, thích là đọc, không cho cũng lén đọc những quyển yêu thích nhất. Nếu hỏi loại sách nào có ảnh hưởng lớn nhất đối với tôi thì đó là tiểu thuyết võ hiệp. Ngay từ nhỏ tôi đã thích Hoang giang nữ hiệp là bộ truyện tôi đọc khá sớm. Tôi thích hai nhà văn là Bạch Vũ và Hoàn Châu Lâu Chủ, văn họ viết rất hay, trí tưởng tượng cũng tốt, cũng lãng mạn, câu chuyện kể rất hợp tình hợp lý; một số tình tiết rất hiếm lạ, có sức hấp dẫn lớn đối với thanh niên.
- Theo ông có nên phân biệt ra thành nhà văn thông tục và nhà văn cao nhã?
- Tôi cảm thấy nhà văn càng có nhiều bạn đọc thì càng hay cho nhà văn. Thực ra không nên chia thành nhà văn cao nhã và nhà văn thông tục. Văn học Trung Quốc từng có quá trình như sau: Lúc đầu văn học thông tục bao giờ cũng không được một số sĩ đại phu tiếp thu. Chẳng hạn thơ Đường, lúc đầu cũng thế. Sau vì đi thi có hỏi về thơ nên thơ Đường mới có địa vị cao. Từ đời Tống cũng vậy. Từ vốn được ca nữ đem ra hát khi người ta uống rượu, nhưng về sau tể tướng, vua đều sáng tác từ, địa vị của từ bèn được nâng cao. Đương thời có Hồng lâu mộng, Thuỷ hử, Tam quốc diễn nghĩa... địa vị không cao, là văn học thông tục, nhưng đến khi được đông đảo tiếp nhận thì quan niệm văn học cũng thay đổi theo. Tương tự như thế, mấy trăm năm trước, Don Quixote có tính giải trí rất đậm, đọc rất hấp dẫn nhưng ý nghĩa cũng rất sâu sắc.