Slogan của giải vô địch bơi thế giới diễn ra ở Gwangju (Hàn Quốc) năm nay là "Thả mình vào hòa bình". Nhưng chỉ sau ít ngày tranh tài, mâu thuẫn và xung đột đã xảy ra. Sun Yang, trên bục nhận huy chương ở cự ly 200m tự do và 400m tự do, bị các đồng nghiệp Duncan Scott và Mack Horton từ chối đứng cùng, chụp ảnh cùng. Ở lần đầu tiên khi bị Horton ngó lơ, kình ngư người Trung Quốc phớt lờ. Nhưng đến lần thứ hai bị Norton từ chối bắt tay, Sun Yang không còn giữ được sự bình thản. Anh nổi nóng, chặn đường đồng nghiệp rồi trêu tức: "Tôi thắng, còn cậu thua".
Phản ứng của Scott hay Horton đại diện cho đa số VĐV bơi lội hàng đầu hiện nay, những người đã lên tiếng chỉ trích Sun Yang ở giải thế giới 2019 và trước đó nhiều năm. Sun Yang gợi lên nhiều "drama" trong làng bơi lội, từ hành động đến phát ngôn ngông cuồng đến nỗi được gán biệt danh "kình ngư xấu tính".
Sun Yang là ai
Sun Yang xuất hiện lần đầu ở Olympic 2008 khi mới 16 tuổi. Anh tranh tài ở cự ly 400m và 1.500m nhưng thành tích khi đó của VĐV Trung Quốc không mấy nổi trội. Một năm sau, Sun bước đầu có thành tích với tấm HC đồng cự ly 1.500m tự do ở giải vô địch thế giới.
Đến năm 2010 ở Á vận hội, Sun Yang đã là gương mặt nổi bật nhất đường đua dưới nước khi thâu tóm gần như trọn bộ huy chương. Ở cự ly 1.500m, kình ngư trẻ đạt thành tích nhanh thứ hai thế giới khi đó. Đến năm 19 tuổi, Sun đã vượt qua cột mốc này và lập nên kỷ lục thế giới mới.
Olympic 2012, Sun Yang thống trị cự ly 400m và 1.500m với hai tấm HC vàng. Nhiều VĐV khi đó không phục với thành tích của Sun ở cự ly 1.500m. Kình ngư Trung Quốc xuất phát sớm nhưng các trọng tài không hủy kết quả của anh. Một năm sau, Sun Yang lại có mùa bội thu vàng ở giải vô địch thế giới.
Tính đến nay, Sun Yang đã giành 11 HC vàng ở các giải thế giới, chỉ còn kém huyền thoại Michael Phelps 4 HC vàng.
Tại sao Sun Yang bị ghét
Đối với các đồng nghiệp, Sun Yang được xem là người thành công nhờ chất cấm. Năm 2014, Ủy ban chống doping Trung Quốc phát hiện máu của Sun Yang chứa trimetazidine, nằm trong danh mục các chất cấm với VĐV. Tuy nhiên, phía Ủy ban chỉ phạt Sun Yang không thi đấu ba tháng, một hành động được xem là bao che cho VĐV bơi lội thành công nhất lịch sử thể thao nước này.
Đó là lý do mà đến Olympic 2016, Sun Yang lần đầu tiên cảm nhận được sự bài xích mạnh mẽ giữa các VĐV khác đối với anh. Mack Horton, kình ngư Australia giành HC vàng 400m gọi Sun Yang là "kẻ gian lận bằng chất cấm", trước khi cả hai gây ầm ĩ ở Rio với những màn khiêu khích và đáp trả.
Những nghi ngờ Sun Yang sử dụng chất kích thích giúp nâng cao thành tích thi đấu lên đến đỉnh điểm vào năm 2018. Theo báo cáo, vào tháng 9 năm ngoái, ba nhân viên kiểm soát doping độc lập thuộc Liên đoàn bơi lội thế giới (FINA) được cử đến biệt thự của Sun Yang ở tỉnh Chiết Giang để lấy mẫu máu và nước tiểu. VĐV người Trung Quốc về muộn, có thái độ bất hợp tác. Sun đã được lấy mẫu máu nhưng từ chối đưa mẫu nước tiểu. Sau đó, ngôi sao bơi lội Trung Quốc và một vệ sĩ dùng búa đập vỡ một trong những hộp đựng mẫu thử.
Đến tháng 9 năm nay phiên điều trần của Sun về nghi vấn dùng chất kích thích mới diễn ra. FINA đồng ý cho Sun được dự giải vô địch thế giới ở Hàn Quốc, quyết định thổi bùng lên sự bất mãn từ phía các VĐV khác. Những VĐV tên tuổi trong quá khứ lẫn hiện tại đã lên tiếng yêu cầu trả lại sự trong sạch cho môn bơi và họ không hề muốn đứng cùng một người có thể sử dụng chất kích thích để tranh tài. Đó là lý do Scott hay Horton đã tẩy chay Sun Yang trên bục nhận huy chương ít ngày qua.
"Sun Yang nên tự hỏi bản thân liệu có nên tiếp tục thi đấu hay không khi mọi người liên tục la ó", Adam Peaty, kình ngư người Anh vừa phá kỷ lục thế giới 100m ếch lên tiếng. "Nếu tôi thi đấu cùng nội dung với anh ta, tôi cũng sẽ không bao giờ đứng cùng bục huy chương với Sun, dù bất kỳ điều gì xảy ra".
Hữu Nhơn