Đây là vụ tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, liên quan tới những người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan doanh nghiệp nhà nước. Họ đã cấu kết chặt chẽ với các đối tượng ngoài xã hội để nâng giá các hợp đồng in ấn, rút tiền nhà nước chia nhau. Đường dây này hợp thức hoá các thủ tục đấu thầu, chào hàng cạnh tranh giả để che đậy hành vi phạm tội.
Cơ quan cảnh sát điều tra đề nghị VKS truy tố Nguyễn Xuân Lý (nguyên giám đốc Bưu điện Nghệ An) về 2 tội tham ô tài sản và cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị can Tăng Hữu Tá (nguyên giám đốc Bưu điện Hà Tây), Nguyễn Xuân Phan (nguyên phó giám đốc Bưu điện Nghệ An) cùng cấp dưới Hồ Đình Chiến (trưởng phòng kế hoạch), Lê Bá Tường (kế toán trưởng), Hồ Bá Tú (phòng kế hoạch đầu tư) cùng bị đề nghị truy tố tội cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Hai nữ bị can "đầu chòm" trong vụ nâng giá in niêm giám điện thoại bị đề nghị truy tố tội tham ô tài sản và lợi dụng ảnh hưởng với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi. Đó là Vũ Thị Kim Ngân (nguyên trưởng phòng quảng cáo phát hành báo Khoa học và đời sống) và Phạm Thị Thanh Thuý. Tội danh lợi dụng ảnh hưởng với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi cũng được áp dụng với bị can Nguyễn Minh Tuấn, nguyên phó giám đốc doanh nghiệp tư nhân in các ấn phẩm trên.
Tại Bưu điện Nghệ An, cuối tháng 11/2003, Vũ Thị Kim Ngân, Phạm Thị Thanh Thuý cùng một người nữa tới Nghệ An gặp Nguyễn Xuân Lý đặt vấn đề in danh bạ điện thoại cho bưu điện tỉnh này. Dù giá thực tế in một quyển là hơn 32.000 đồng (kết quả trưng cầu giám định của Bộ Tài chính), nhưng họ thống nhất nâng giá lên 100.000 đồng. Tổng số lượng in là 200.000 cuốn với thoả thuận ăn chênh lệch 20.000 đồng/cuốn.
Tháng 4-5, Nguyễn Xuân Lý chỉ đạo phó giám đốc Nguyễn Xuân Phan, trưởng phòng kế hoạch, đầu tư Hồ Đình Chiến, kế toán trưởng Lê Bá Tường hợp thức hoá thủ tục, bằng việc mở đấu thầu chào hàng. Nhưng thực chất, việc tham gia nộp hồ sơ đều do Phạm Thị Thanh Thuý "lo". Doanh nghiệp tư nhân Mỹ thuật Nguyễn trúng thầu in với giá 100.000 đồng/cuốn.
Vũ Thị Kim Ngân khai rằng mọi việc nhanh chóng đi đến hồi kết là vì giám đốc Nguyễn Xuân Lý nể ông Vũ Văn Luân (chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Bưu chính viễn thông Việt Nam). Bởi trước khi tới Bưu điện Nghệ An, Ngân đã gọi cho ông Luân nhờ ông này liên lạc với Nguyễn Xuân Lý. Trong khi đó, bị can Lý không thừa nhận có sự giới thiệu, tác động của ông Vũ Văn Luân trong "phi vụ" này.
Theo các bị can, Nguyễn Xuân Lý đã được chia gần 3 tỷ đồng từ hợp đồng in danh bạ nói trên. Tiếp đó, trong tháng 6-7/2004, giám đốc Bưu điện Nghệ An ký tiếp hai hợp đồng in tờ rơi quảng cáo dịch vụ của bưu điện với nhóm của Ngân. Giá thành cũng được nâng khống lên. Cơ quan điều tra kết luận, hành vi của Nguyễn Xuân Lý đã cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại hơn 12,5 tỷ đồng (in danh bạ gần 11,6 tỷ và tờ gấp 750 triệu đồng). Trong các phi vụ này, ông Lý còn có hành vi tham ô 3,35 tỷ đồng.
Qua kết quả làm việc của cơ quan điều tra đối với ông Vũ Văn Luân, Phạm Long Trận (Tổng giám đốc), Nguyễn Bá Thước (Phó tổng giám đốc) và Lê Anh Đức (Phó tổng giám đốc)...VNPT thì chưa chứng minh được có sự móc nối giữa lãnh đạo Tổng công ty với Vũ Thị Kim Ngân và giám đốc 2 bưu điện Nghệ An và Hà Tây. Do vậy, không đủ căn cứ xử lý về mặt hình sự với những cá nhân liên quan ở Tổng công ty Bưu chính viễn thông Việt Nam. |
Việc in danh bạn tại bưu điện Hà Tây: 1/2004, Ngân - Thuý tới Bưu điện Hà Tây gặp giám đốc Tăng Hữu Tá, đặt vấn đề in danh bạ điện thoại. Ông Tá yêu cầu cấp dưới soạn công văn xin Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam kinh phí in với giá 100.000 đồng/cuốn (trong khi trước lập dự trù giá là 60.000 đồng). Thực tế, ông Tá đã ký hợp đồng in 150.000 đồng với nhóm này với giá gần 100.000 đồng (chưa VAT) để rút tiền chênh lệch chia nhau. Tổng giá trị gần 15 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi Bưu điện Hà Tây mới tạm ứng cho hợp đồng 4 tỷ đồng, và nhóm Ngân mới chỉ rút 2 tỷ đồng thì bị phát hiện. Ông Tá bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Là "mắt xích" cuối cùng trong "phi vụ" nâng giá in, bị can Nguyễn Minh Tuấn (phó giám đốc doanh nghiệp tư nhân Mỹ thuật Nguyễn) được xác định có hành vi lợi dụng ảnh hưởng với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi. Theo cơ quan điều tra, biết giá trị in thực tế thấp hơn nhiều so với giá ký kết hợp đồng, Tuấn vẫn triển khai thực hiện với động cơ, mục đích để trục lợi hơn 3 tỷ đồng so với các hợp đồng in danh bạ điện thoại của Nghệ An. Với hợp đồng in danh bạ điện thoại Hà Tây, mục đích của Tuấn cũng là để trục lợi nhưng chưa kịp thực hiện thì bị phát hiện.
K.Ngọc