Theo hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Global Times, dù chưa có báo cáo về thương vong, nhiều chuyên gia dự đoán rất ít cơ hội sống sót cho những người trên máy bay. Dữ liệu chuyến bay mang số hiệu MU5735 cho thấy máy bay bị mất tín hiệu hai phút trước khi nó đột ngột lao từ độ cao khoảng 8.869 m xuống một khu rừng ở Ngô Châu, Quảng Tây, miền Nam Trung Quốc, gây ra vụ cháy lớn.
Máy bay MU5735 cất cánh từ sân bay Kunming Changshui ở tỉnh Vân Nam lúc 13h15 và dự kiến đến Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, lúc 15h07, hôm 21/3. Máy bay có 132 người trên khoang, bao gồm 123 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn. Dữ liệu chuyến bay từ nhà cung cấp thông tin VariFlight cho thấy lúc 14h19, máy bay bay ở độ cao khoảng 8.869 m bỗng đột ngột giảm độ cao và tốc độ. Lúc 14h21, chuyến bay bị mất tín hiệu radar ADS-B và cũng mất liên lạc với mặt đất, trước khi lao xuống rừng. Hiện công tác cứu hộ vẫn tiến hành với lực lượng gần 1.000 lính cứu hỏa và dân quân. Trong khi đó, tối 21/3, China Eastern Airlines xác nhận có thương vong trong vụ tai nạn nhưng không cung cấp chi tiết.
Máy bay gặp tai nạn thuộc dòng Boeing 737 của công ty con ở Vân Nam của China Eastern Airlines và hoạt động được hơn sáu năm. Sau vụ tai nạn, China Eastern Airlines quyết định tạm ngừng tất cả máy bay Boeing 737 của hãng. Ông Li Xiaoguang, một chuyên gia về hệ thống thông minh không người lái tại Đại học Thanh Đảo, cho rằng hành động này của China Eastern Airlines là để phòng ngừa rủi ro, đến khi nguyên nhân vụ tai nạn được sáng tỏ.
"Sau nhiều năm khai thác và sử dụng, bản thân loại máy bay không có vấn đề gì. Các nguyên nhân có thể xảy ra tai nạn bao gồm việc bảo dưỡng và sửa chữa có đáp ứng các yêu cầu về khả năng bay hay không, phi công có mắc lỗi vận hành hay không, con người hoặc sự cố đặc biệt đã xảy ra hay không", ông Li nói.
Hàng không dân dụng Trung Quốc có thành tích bay an toàn tốt trong hơn một thập kỷ qua, nhờ khoản đầu tư lớn nhất thế giới về an toàn, các quy trình nghiêm ngặt nhất và máy bay mới nhất. Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc cho biết tính đến ngày 19/2, các hãng hàng không chở khách ở Trung Quốc đã hoạt động không có tai nạn nghiêm trọng nào với 100 triệu giờ bay trong 137 tháng - một kỷ lục thế giới.
Vụ tai nạn mới nhất không chỉ là cú sốc về con số tử vong dự đoán mà còn cho thấy những sự cố hàng không khó lường có thể xảy ra. Đây là vụ tai nạn hàng không thảm khốc và đầu tiên ở Trung Quốc sau hơn một thập kỷ, kể từ vụ tai nạn máy bay của Henan Airlines ở Yichun, tỉnh Hắc Long Giang, Đông Bắc Trung Quốc năm 2010. Khi đó, chiếc máy bay ERJ-190 của Brazil hạ cánh trong tầm nhìn thấp, cách đường băng vài trăm mét, gãy đôi và khiến 44 trong số 96 người trên máy bay thiệt mạng.
Vụ tai nạn thảm khốc nhất trước vụ Yichun xảy ra năm 2004, khi một chuyến bay khác của China Eastern Airlines khởi hành từ Baotou bị rơi chỉ vài giây sau khi cất cánh. Máy bay Bombardier CRJ-200 lao xuống một hồ nước gần sân bay và phát nổ, khiến tất cả 53 người trên khoang cũng như hai người trên mặt đất thiệt mạng.
Trong những năm 1980 và 1990, tại Trung Quốc thường xảy ra các vụ tai nạn hàng không gây thương vong hàng loạt. Riêng tại Quảng Tây, đã có hai vụ tai nạn lớn. Năm 1982, một chuyến bay của China Southern Airlines rơi ở quận Gongcheng, khiến 112 người trên máy bay thiệt mạng. Năm 1992, một chuyến bay khác của China Southern Airlines bị rơi ở quận Yangshuo, khiến 141 người thiệt mạng.
Đỉnh điểm là năm 2002, khi hai chuyến bay của Trung Quốc gặp nạn chỉ trong vòng một tháng, gồm chuyến bay qua Hàn Quốc ngày 15/4 và chuyến bay khác qua Đại Liên ngày 7/5. Tổng số người tử vong trong hai vụ tai nạn trên là 234 người - một thiệt hại về nhân mạng đã gây chấn động cả nước và cơ quan quản lý đã phải đưa ra các quy tắc an toàn nghiêm ngặt hơn.
Ngay cả khi máy bay hạ cánh an toàn vẫn tiềm ẩn nhiều tai nạn. Ngày 7/3/2008, một phụ nữ bị bắt giữ khi cố gắng dùng xăng gây hỏa hoạn trong vụ tấn công liều chết trên chuyến bay của China Southern Airlines từ Urumqi đến Bắc Kinh. Máy bay buộc phải hạ cánh khẩn cấp ở Lan Châu. Khoảng 4 năm sau, phi hành đoàn và hành khách chuyến bay của Tianjin Airlines từ Hotan đến Urumqi đã ngăn chặn âm mưu không tặc của một nhóm 6 người có trang bị vũ khí sát thương. Hai tên không tặc bị chết và hai người bị thương, trong khi 11 hành khách và thành viên phi hành đoàn cũng bị thương. Máy bay sau đó trở về Hotan an toàn.
Ngày 14/5/2018, kính chắn gió gặp sự cố trên chuyến bay của Sichuan Airlines từ Trùng Khánh đến Lhasa. Kính chắn gió chiếc Airbus A319-100 rơi ra và một hành khách bị lực hút ra khe hở nhưng cơ trưởng kịp thời hạ cánh khẩn cấp. 128 người ngồi trên máy bay an toàn, kể cả hành khách trên.
Sau vụ tai nạn ngày 21/3, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường yêu cầu các quan chức "cung cấp thông tin một cách trung thực và kịp thời, đồng thời giải quyết nguyên nhân vụ tai nạn một cách công tâm và nghiêm túc". Đồng thời, ông yêu cầu các ban ngành liên quan thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để tăng cường an toàn hàng không dân dụng.
Sơn Nam (Theo SCMP, Global Times)