"Có nghĩa là họ sẽ được miễn phạt hành chính hoặc hình sự", Wang Minggao, trưởng nhóm nghiên cứu đề xuất ý tưởng này (có tên là "Xử phạt và ngăn ngừa tham nhũng ở TQ trong thiên niên kỷ mới"), giải thích.
Nhóm nghiên cứu của ông Wang do Ban tổ chức và Ban kiểm tra kỷ luật tỉnh Hồ Nam đỡ đầu. Năm 2003, nhóm này đã nhận tài trợ của Văn phòng kế hoạch quốc gia về các khoa học xã hội và triết học.
Theo Tuổi Trẻ, sau 5 năm nghiên cứu, nhóm đã kiến nghị lên quốc hội, Ủy ban kiểm tra kỷ luật Trung ương Đảng, Tòa án tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân và vài cơ quan khác một số giải pháp ngăn ngừa tham nhũng, trong đó có việc mở tài khoản tại một ngân hàng nhà nước để những quan chức nhận hối lộ có thể trả lại số tiền bất hợp pháp từ bất cứ ngân hàng thương mại thuộc sở hữu nhà nước nào ở cấp trên quận, huyện.
Dù kẻ tham nhũng là quan chức lớn cỡ nào và tiền tham nhũng nhiều hay ít, nếu trả lại tiền trong hạn định, người đó sẽ được miễn xử phạt. Nếu vượt quá hạn định mà quan chức tham nhũng chưa nộp lại tiền thì sẽ bị xử phạt còn nặng hơn bình thường.
Nhóm ông Wang Minggao đề xuất 3 giải pháp: kiện toàn hệ thống đăng ký tài sản cá nhân của các cán bộ nhà nước; nâng lương để các cán bộ đỡ bị cám dỗ; lập hệ thống khen thưởng cho những người tố cáo quan tham, với số tiền thưởng tối đa có thể lên tới 50% khoản thu hồi.
Năm 2000, thành phố Ninh Ba, tỉnh Triết Giang từng lập ra một tài khoản ngân hàng như vậy dưới cái tên "581". Tất cả cán bộ trong thành phố có thể gửi vào đó khoản tiền đen mà họ đã nhận thông qua một số ngân hàng được chỉ định trước. Khi viết giấy chuyển tiền, họ không cần phải điền tên mình vào.
Hóa đơn chuyển tiền sẽ là bằng chứng cho thấy quan chức đã tự nguyện từ chối khoản tiền hoặc quà đó. Một năm sau đó, khi tổng kết số tiền được chuyển vào 581, người ta thấy có hơn 1,8 triệu nhân dân tệ (NDT) (tương đương 217.400 USD). Đây được xem như một sự thành công nên "mô hình 581" đã được nhân rộng ra nhiều nơi khác ở TQ.
Sau 5 tháng đầu năm 2001, Ủy ban kiểm tra kỷ luật Đảng Triết Giang tiếp tục thống kê thấy số tiền được trả lại trong khoảng thời gian này đã tăng tới 10,48 triệu NDT (1,27 triệu USD). Ở thành phố Tế Nam, tỉnh Sơn Đông, trung bình mỗi ngày có 10.000 NDT (1.201 USD) được gửi lại. Trong 2 tháng diễn ra vụ xử án một thị trưởng và một phó thị trưởng ở Liêu Ninh, tỉnh này đã thấy "tài khoản đặc biệt" của mình có tới 4 triệu NDT (483.100 USD) rót vào!
Nhưng dù nhiều người xem việc thu hồi được nhiều tiền là "thành công", cách làm này đã bị chỉ trích rất nặng nề, đến nỗi tháng 5/2002 Ủy ban kiểm tra kỷ luật Đảng Triết Giang đã phải chỉ thị ngưng dự án.