Zhanna Samsonova, 39 tuổi, có hàng triệu người theo dõi trên các tài khoản TikTok, Facebook và Insgram, qua đời ngày 21/7 khi đang sống ở Malaysia. Trong khi nguyên nhân tử vong của Zhanna vẫn chưa được công bố, nhiều người cho rằng chế độ ăn thuần chay của cô là lý do. Theo họ, chứng rối loạn ăn uống nghiêm trọng vô tình khiến cô chết đói.
Rebecca Reynolds, chuyên gia dinh dưỡng ở Sydney, đồng ý rằng nếu chế độ ăn uống của Zhanna chỉ thực sự gồm "hoa quả, rau mầm hạt hướng dương, smoothie và nước ép" thì chắc chắn cuối cùng cô sẽ bị bệnh nặng.
"Nếu bạn cắt bỏ hoàn toàn một số nhóm thực phẩm thì phải bổ sung, vì vậy nếu không dùng thực phẩm bổ sung, cô ấy gần như sẽ chết vì suy dinh dưỡng. Bạn không thể sống sót bằng trái cây và rau mầm được", Reynolds nói với News Australia.
Zhanna thường xuyên chỉ ăn hoa quả và rau củ, uống smoothie và loại toàn bộ các nhóm thực phẩm khác trong chế độ ăn thuần chay. Ảnh: Newsflash
Là người ủng hộ trái cây và rau chưa nấu chín, Zhanna tuyên bố cô đã ăn "chế độ ăn thuần chay hoàn toàn thô" trong 4 năm trước khi chết.
Tiến sĩ Reynolds bác bỏ ý kiến cho rằng chế độ ăn thuần chay của Zhanna hoàn toàn là nguyên nhân khiến cô tử vong. Reynolds lập luận rằng nhiều khả năng nữ influencer người Nga đã kiêng ăn cả 5 nhóm thực phẩm của chế độ ăn này, gồm trái cây và rau sạch; bánh mì, ngũ cốc, khoai tây và mì ống; sữa và các sản phẩm bơ sữa; thịt trứng cá và đậu; thức ăn, đồ uống chứa hàm lượng đường và mỡ cao.
"Mỗi nhóm thực phẩm cung cấp cho chúng ta những thứ khác nhau, vì vậy khi bất kỳ ai bắt đầu hạn chế ăn uống bằng cách cắt bỏ toàn bộ nhóm thực phẩm, việc nhận được chất dinh dưỡng mà cơ thể chúng ta cần có thể khó khăn hơn. Điều đó không có nghĩa là bạn không thể khỏe mạnh nếu cắt bỏ một số loại khỏi một nhóm thực phẩm, chẳng hạn như nếu bạn không ăn thịt vì lý do đạo đức, có thể thay bằng protein từ trứng và cá có nguồn gốc từ thực vật. Nhưng với người phụ nữ này, cô ấy chỉ ăn nhóm thực phẩm trái cây và một thực phẩm từ nhóm thực phẩm rau, vì vậy dinh dưỡng nhận được là cực kỳ hạn chế", Reynolds nói.
Tuy còn nhiều điều chưa biết xung quanh cái chết của Zhanna Samsonova, tiến sĩ Reynolds nhận định sức khỏe tâm thần cũng có thể đóng một vai trò nào đó, cho rằng người phụ nữ này có thể đã mắc chứng rối loạn ăn uống lành mạnh (orthorexia).
"Có thể cô ấy đã tin chắc rằng cách ăn uống của mình là lành mạnh nhất. Cô ấy có thể đã tự thuyết phục bản thân rằng chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt này sẽ giúp cô sống lâu nhất, mặc dù thực tế thì ngược lại", Reynolds nói.
Rối loạn ăn uống lành mạnh chưa phải là một chẩn đoán được công nhận về mặt lâm sàng, nhưng nó mô tả một người bị ám ảnh về một cách ăn uống nhất định, thường là cách họ cảm thấy "sạch sẽ".
"Rối loạn xảy ra khi có những hậu quả tiêu cực đáng kể về tinh thần và thể chất do cách ăn uống đó. Nó là chứng rối loạn sức khỏe tâm thần", Reynolds nói.
Zhanna tuân thủ chế độ ăn thuần chay thô 4 năm trước khi mất. Ảnh: Newsflash
Tiến sĩ Reynolds cho rằng não của Zhanna có thể đã không hoạt động bình thường nếu cơ thể cô đang ở chế độ nhịn đói, gây ra tình trạng suy giảm nhận thức ở mức độ khiến cô không thể suy nghĩ thông suốt.
"Chuyện này thực sự rất buồn. Tôi nghĩ mọi người đang cho rằng thức ăn là phương thuốc chữa bách bệnh cho sức khỏe và hạnh phúc, nhưng nó không phải là tất cả. Thức ăn là để nuôi dưỡng cơ thể và thưởng thức", chuyên gia cho hay.
Trên mạng xã hội hiện tồn tại một xu hướng, trong đó những người có ảnh hưởng về ẩm thực dù không có bằng cấp chính thức vẫn có lượng người theo dõi khổng lồ. Xu hướng này thường là do tính thẩm mỹ của nhân vật và có thể mang tính tiêu cực.
"Chế độ dinh dưỡng của người nổi tiếng và sao Instagram có tính ảnh hưởng mạnh mẽ. Nó thường liên quan đến một người có vẻ ngoài hấp dẫn, chủ yếu là gầy hoặc lý tưởng. Chế độ này có thể gây thu hút, bởi rất nhiều người trong chúng ta cảm thấy áp lực phải trở nên gầy và cân đối", cô nói.
Chuyên gia cũng cảnh báo về mối liên hệ giữa thói quen ăn chay và thuần chay, và xu hướng rối loạn ăn uống lành mạnh (orthorexia). "Nếu bạn là cha mẹ của một đứa trẻ vị thành niên, bạn nên lưu tâm khi thói quen ăn uống của con bạn thay đổi không phải vì lý do trọng lượng cơ thể, mà vì lý do đạo đức, rộng hơn là các lý do về bệnh tâm thần", cô nói.
Bất chấp những nhược điểm tiềm ẩn trong chế độ ăn kiêng của Zhanna Samsonova, nhiều người theo dõi trung thành của Zhanna không chịu tin rằng lựa chọn ăn uống của nữ influencer đã góp phần khiến cô qua đời. Thay vào đó, họ cho rằng cô đã bị giết bởi hóa chất trong trái cây.
Gia đình hiện chờ báo cáo y tế và giấy chứng tử để xác định nguyên nhân chính thức về cái chết của Zhanna.
Hướng Dương (Theo NY Post)
