Tính đến tháng 4/2016, Jack Ma - Mã Vân, ông chủ của Alibaba, là người giàu nhất châu Á với số tài sản lên tới 33,3 tỷ USD (theo chỉ số các tỷ phú Bloomberg). Ông sở hữu 6,3% cổ phần của Alibaba và 37,9% cổ phần của Ant Financial. Trong kinh doanh, Jack Ma cũng từng trải qua nhiều giai đoạn thăng - trầm, có khi thành công vang dội nhưng có lúc lại phải ôm lấy thất bại đau thương. Nếu so sánh tài thao lược và khả năng phán đoán thị trường của Jack Ma với các tỷ phú lừng danh trên thế giới, có thể thật khó để đưa ra câu trả lời chính xác, nhưng về đời sống riêng tư, ông trùm này hơn hẳn nhiều người. Bởi Jack Ma có một hậu phương vững chắc là vợ và con trai - những người luôn ở bên cạnh để chia sẻ cùng ông mọi niềm vui, nỗi buồn.
Người vợ tào khang cùng Jack Ma bắt đầu từ con số 0
Mối tình của Jack Ma và Trương Anh bắt đầu từ khi cả hai còn là sinh viên tại Viện Sư phạm Hàng Châu (nay là Đại học Hàng Châu). Một thời gian ngắn sau khi tốt nghiệp, cả hai trở thành giáo viên và kết hôn vào cuối những năm 1980.
Jack Ma không phải là người đàn ông đẹp trai, giàu có nhưng vẫn làm Trương Anh xiêu lòng bởi: "Anh ấy có thể làm được nhiều điều mà những người đàn ông đẹp trai không thể làm được: tổ chức cuộc thi nói tiếng Anh giỏi, kiếm tiền từ việc làm hướng dẫn viên, vất vả chạy khắp nơi dạy thêm, đồng thời còn trở thành một trong mười thày giáo trẻ xuất sắc nhất Hàng Châu...".
Năm 1995, Jack lập ra China Yellowpages, một trong những công ty Internet có trụ sở đầu tiên của Trung Quốc và bốn năm sau đó là Alibaba, trang web thương mại đầu tiên theo hình thức B2B tại Trung Quốc. Trương Anh khi đó đang có công việc ổn định là giảng dạy cũng đã từ bỏ để hỗ trợ sự nghiệp của chồng trong vai trò một thành viên quản trị. Nói là vậy nhưng thực chất công việc của Trương Anh tại Alibaba là làm tạp vụ. Bà kể: "Thời gian đầu Jack làm việc bất kể ngày đêm, cứ có điện thoại là 10 phút sau đã bắt đầu họp tại nhà. Anh ấy cả ngày đều nói B2B, C2C, tìm kiếm… mấy thuật ngữ gì đó tôi không hiểu lắm, nhưng lúc bọn họ họp thì tôi cũng bận theo. Ban ngày họp thì tôi nấu ăn trong bếp; nửa đêm họp thì tôi làm đồ ăn khuya".
Hơn một năm sau, sự hy sinh của Trương Anh dường như đã phần nào được đền đáp khi số tiền thu được từ công việc kinh doanh đã lên tới con số hàng triệu. Trương Anh trở thành tổng giám đốc Alibaba Group, nhưng cũng đúng lúc này trong nhà lại có chuyện: cậu con trai của họ chểnh mảng học hành, mải mê chơi game. Vợ chồng Jack Ma đứng ngồi không yên và Trương Anh nhận được lời đề nghị của chồng: "Em từ chức đi, bây giờ gia đình cần em hơn Alibaba cần em. Em từ chức ở Alibaba, cũng chỉ bớt một phần lương; nhưng nếu em không về nhà, con trai sau này sẽ hư hỏng mất, có bao nhiêu tiền cũng không đổi được. Con trai và tiền - chúng ta phải chọn một, em chọn đi".
Một lần nữa, Trương Anh lại thuận theo ý chồng và vui vẻ trở thành một bà nội trợ. Mỗi ngày, bà làm bữa sáng, cùng ăn với con trai, lái xe đưa con đi học, rồi lại ra chợ mua thức ăn, nấu nướng và chiều lại đón con về. Nhờ sự tận tụy của người mẹ, cậu con trai 10 tuổi đã tiến bộ vượt bậc, từ một đứa trẻ nghiện game đã thành cậu bé vui vẻ, hoạt bát. Gia đình nhỏ không những trụ vững qua cơn sóng mà ngày càng gắn bó khăng khít, cùng với sự nghiệp kinh doanh phát triển.
Gần 40 năm bên nhau, Trương Anh luôn là người đồng cam cộng khổ với Jack Ma và ngược lại, tỷ phú giàu nhất châu Á cũng không bao giờ quên công lao của vợ. Ông bảo: "Trương Anh trước là người đồng hành trên con đường sự nghiệp của tôi. Tôi có ngày hôm nay, cô ấy không có công lao thì cũng có khổ lao!".
Con trai là 'vật hy sinh' cho sự nghiệp của Jack Ma
Trương Anh đã nói như vậy về con trai của mình, bởi có lẽ, bà cho rằng, nếu không phải là tỷ phú, không bận rộn kinh doanh, Jack Ma đã có thể trở thành người cha đúng nghĩa. Mã Nguyên Khôn, con trai của "Bill Gates Trung Quốc", sinh năm 1992. Con trai bao nhiêu tuổi thì sự nghiệp của Jack Ma kéo dài chừng ấy năm. Từ ngày nhỏ, khi cha mẹ làm việc, cậu đều bị nhốt trong phòng, không được ra ngoài. Bữa cơm gia đình họ cũng không giống như của những gia đình bình thường, hiếm khi có những câu chuyện vui giữa bố mẹ và con trai, mà thường là chuyện làm ăn, công việc. Thậm chí, Nguyên Khôn cũng phải ăn cơm văn phòng giống như mọi người. Cứ như vậy, cậu gầy gò ốm yếu, chẳng khác gì khúc gỗ di động. Lên 4 tuổi, cậu bé đã đi mẫu giáo, một tuần ở trường năm ngày, cuối tuần mới được bố mẹ đón về nhà.
Năm Nguyên Khôn 10 tuổi, cậu bắt đầu say mê với thế giới internet và game online, suốt ngày la cà ở quán net và không thèm về nhà. Một lần bị cha la rầy, cậu cứng miệng cãi: "Cha mẹ chẳng bao giờ ở nhà, con về nhà lúc nào cũng chỉ có một mình, thà ra tiệm net còn vui hơn". Trên thương trường, Jack Ma có thể hô phong hoán vũ, khiến nhiều người ngưỡng mộ, song ở gia đình, ông chưa thực hiện hết trách nhiệm làm cha.
Từ sau khi giúp con "cai nghiện" điện tử, Jack Ma mới nghiêm khắc với con hơn. Cùng với vợ, ông quản lý con chặt chẽ. Tuy vậy, ông không đặt áp lực cho con phải giỏi giang xuất chúng mà chỉ chú trọng vào 3 điều: Một là luôn nghĩ cho bản thân và phán xét độc lập; Hai là luôn giữ tinh thần lạc quan - có rất nhiều vấn đề xảy ra trên thế giới nhưng chắc chắn phải tồn tại giải pháp; Thứ ba là, hãy thành thật, nhất là với cha của mình.
Hiện tại, Nguyên Khôn đang là du học sinh tại Đại học Berkeley (Mỹ) và được kỳ vọng sẽ nối nghiệp cha trong tương lai. Tuy nhiên, những thông tin về cậu vẫn là một ẩn số được Jack Ma giữ kín.
Hà Nhi tổng hợp