Joe
Tất nhiên ngữ pháp nâng cao như của Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Xuân Diệu - những "danh nhân xứ Nghệ" - thì rất phức tạp, phải là "chuyên gia năm sao" mới hiểu được chính xác ngữ nghĩa. Tuy nhiên ngữ pháp bình thường - gọi là ngữ pháp "bình dân" ấy - của tiếng Việt không phức tạp đâu.
Một người Việt Nam viết tiếng Anh thường sẽ gặp nhiều khó khăn hơn một người Canada như mình viết tiếng Việt, mình chắc chắn về điều đó. Ví dụ: "Tại sao em thích anh?"... là một câu rất đơn giản (ít ra về mặt ngữ pháp!). Tuy nhiên, câu này viết bằng tiếng Anh có rất nhiều chỗ có thể bị sai, đặc biệt là đối với những người mới bắt đầu học tiếng:
- Why you like me?
- Why you likes me?
- Why is you like me?
- Why are you liking me?
- Why do you likes me?
- Why do you liking me?
- Why you are like me?
- Why can you like me?
... đều là sai hết.
Không phải vẫn được, chỉ nghe không Canada lắm thôi mà là sai, sai sai sai. Ngữ pháp sai, đọc thì biết ngay tác giả không phải là người Canada chính gốc (hoặc Mỹ, Anh, Australia...).
Trái lại, câu đó trong tiếng Việt không có nhiều chỗ dễ bị sai, không phải là một "bẫy thì" như trong tiếng Anh (hoà hợp các "thì" của tiếng Anh không dễ dàng chút nào).
Vô tình thêm chữ "có" (Tại sao em có thích anh?) thì vẫn chưa sai. Tất nhiên, nghe rất buồn cười nhưng vẫn chưa sai, vẫn là một câu đúng ngữ pháp.
Vô tình quên chữ "tại" (Sao em thích anh?) thì vẫn chưa sai, thậm chí nghe hay hơn nhiều.
Chuyển chữ "em" sang đầu câu (Em! Tại sao thích anh?) cũng vẫn chưa sai, chỉ cần nói đúng ngữ điệu hoặc "xoa bóp" cái dấu chấm câu một chút là quá ngon luôn.
Hay là chuyển chữ "em" sang cuối câu cũng được (Tại sao thích anh... em?), lại chỉ cần "xoa bóp" ngữ điệu cái là duyệt.
Nói chung, muốn viết sai câu này thì phải... rất cố gắng! Ví dụ bỏ chữ "thích" (Sao em anh?) hay là nhầm đại từ một cách kinh khủng (Sao cháu thích em?). Tuy nhiên các lỗi như vậy là lỗi lố bịch, ai mà học tiếng Việt hơn một tháng sẽ không bao giờ mắc, trong khi các lỗi tiếng Anh viết ở trên là hoàn toàn có thể xảy ra.
Có nhiều người hỏi: Tại sao Joe viết tiếng Việt tốt thế? Chắc có người Việt sửa bài nhỉ!. Mình cũng nhờ một số người bạn sửa lỗi chính tả (mình vẫn rất hay nhầm "tr" và "ch") và một vài lỗi khác (ví dụ mình viết từ "thật thà" trong khi từ "ngây thơ" đúng nghĩa hơn), nhưng các bài viết như bài này là 98.23% Joe nguyên chất, không có mỳ chính, không có muối, không hại sức khoẻ, cứ ăn thoải mái!
Tất nhiên mình đang rất cố gắng để viết tiếng Việt chuẩn và hấp dẫn, nhưng một trong những lý do mình không mắc nhiều lỗi là vì... tiếng Việt bao giờ cũng rất khoan dung và dễ tha thứ - đến mức thỉnh thoảng mình nộp bài cho thầy giáo không có lỗi nào cả. Phải tâm sự, khi trường hợp đó xảy ra mình thấy rất sung sướng và tự hào - đúng là "văn mình vợ người".
(Theo Lao động cuối tuần)
Vài nét về blogger:
"Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt - Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm... hoặc là hai phút cũng được". - Joseph Ruelle, người Canada, 27 tuổi đang sống ở Việt Nam. Các bài viết khác của Joe: Đi câu ở Đại Tây Dương, Lấy vợ xấu, Joe ở rể, Xấu xiếc gì, Duyên âm, Nói theo cách Tây, Triết lý bên nồi lẩu, Thơ ải thơ ai?, Lấy một đường Hà Nội làm 'vợ', Tình yêu là..., Xin lỗi, tôi là Tây, Ca sĩ và điện thoại., Bao giờ cho đến ngày xưa.
