Khách hàng chọn mua kim cương tại cửa hàng vàng bạc đá quý Phú Nhuận. |
Thị trường kim cương trong nước đang chuyển động mạnh và trong tương lai gần sẽ vượt qua cả doanh số nhập khẩu vàng hằng năm. Thế nhưng, gần như 100% kim cương đang tiêu thụ trên thị trường trong nước đều là hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
Mỗi năm có khoảng 200 triệu USD được chi ra để nhập kim cương về. Chợ kim cương ngày một phong phú và bình dân hơn nhờ những chiếc nhẫn vài trăm ngàn đồng đến đôi bông tai vài chục ngàn USD...
Theo những nhà kinh doanh nữ trang có tiếng, giờ đây kim cương không còn là mặt hàng của những người có tiền, ai cũng có thể mua kim cương. Sinh viên, công nhân, công chức trước đây đeo vàng thì nay chuyển sang mua kim cương hạt tấm có giá từ 50.000 đến vài trăm ngàn đồng/viên.
Giới trung lưu, những người có kinh tế ổn định thì sắm loại 3-4,5 ly. Những người có của ăn của để thì sắm loại trên 5 ly. Kim cương cao cấp thì dành cho những doanh nhân thành đạt. Không ít nữ doanh nhân đang sở hữu những chiếc nhẫn kim cương có giá vài chục ngàn USD. Năm ngoái, một Việt kiều đã mang về viên kim cương tuyệt đẹp lên đến 12 ly và giá bán không dưới 100.000 USD (trong khi kim cương 9,1 ly giá chỉ 54.000-70.000 USD).
Những bộ nữ trang kim cương có giá cả một gia tài. |
Không ai biết chủ nhân của viên kim cương đó. Có thể đó là viên kim cương có giá nhất được biết đến tại VN hiện nay. Còn loại kim cương 9,1 ly lác đác cũng xuất hiện theo các đơn đặt hàng và phần lớn được sở hữu bởi các nữ doanh nhân. Những người trong ngành kim hoàn biết có những viên kim cương hàng độc vì người bán không thể giấu được do muốn bán thì phải đưa đi kiểm định. Nhưng người mua nó là điều luôn được giữ bí mật.
Tuy nhiên, người bán cũng chẳng mặn mà với kinh doanh kim cương hàng độc vì vốn quá lớn, từ vài trăm triệu đến cả tỷ đồng, lại kén khách. Hiện bán chạy nhất là kim cương có kích cỡ 3-4,5 ly vì giá phù hợp với túi tiền của đại đa số người mê. Loại 3 ly giá 100-120 USD, loại 3,5 ly giá 200-240 USD, loại 4 ly giá 420-460 USD, loại 4,5 ly giá 810-920 USD.
Thế nhưng từ 5 ly trở lên người ta không còn tính bằng ly (tức theo kích thước ở VN thường dùng) mà theo carat (đơn vị đo lường, tức theo trọng lượng). Kim cương 5 ly giá 1.400-1.700 USD nhưng chỉ cần nhích lên 5,4 ly thì giá đã leo đến 2.200-2.700 USD. Nhưng ly hay carat cũng chỉ là một trong bốn tiêu chuẩn để xác định giá trị của viên kim cương.
Những người kinh doanh cho biết, dân mê kim cương ở VN rất chịu chơi, luôn đòi hỏi có được viên kim cương chất lượng cao nhất. Giải thích về xu hướng này, theo giám đốc Trung tâm Kim hoàn Sài Gòn, là do người Việt mua kim cương với hai mục đích: trang sức và làm của, trong đó làm của quan trọng hơn. Vì thế họ chỉ mua viên kim cương có chất lượng cao. Ngược lại người phương Tây thì đơn thuần xem kim cương chỉ để trang sức, do vậy họ chọn kim cương không nhất thiết theo giá trị mà theo màu họ ưa thích. Do vậy không chỉ kim cương trắng trong mà còn có màu xanh nước biển, màu vàng, thậm chí cả màu nâu. Tại VN đã có kim cương xanh nước biển nhưng chỉ là hàng mẫu, riêng màu nâu chưa thấy xuất hiện dù đang được nhiều nước trên thế giới ưa chuộng.
Giá trị cao thấp của kim cương thể hiện qua các giấy tờ mà nơi bán cấp cho người mua. Thường kim cương dưới 3,5 ly chỉ có hóa đơn đỏ. Trên 3,5 ly thì ngoài hóa đơn còn có giấy kiểm định chất lượng kim cương mà giới kinh doanh gọi là “giấy khai sinh”, được cấp từ đơn vị có uy tín, kiểm định theo tiêu chuẩn khắt khe của thế giới. Khi bán lại sẽ bị mất giá nếu không kèm theo các giấy tờ này. Hiện ở TP HCM có một số đơn vị kiểm định kim cương như Công ty Vàng bạc đá quí Phú Nhuận (PNJ), Công ty Vàng bạc đá quí Sài Gòn (SJC)... |
Theo thống kê của Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận, giá kim cương luôn tăng trong 5 năm qua. Kim cương lại được tính bằng USD, giá USD luôn trong xu hướng nhích lên so với Việt Nam đồng (VND) do vậy đầu tư vào kim cương cũng là cách bảo toàn vốn được nhiều người lựa chọn. Thực tế khá nhiều người đã nâng cấp chiếc nhẫn kim cương của mình bằng cách đổi từ hột nhỏ lên hột to hơn, có chất lượng cao hơn, dù mỗi lần đổi có thể bị thiệt từ 5% (nếu là hột có giá trị cao) đến 10% (hột có giá trị thấp hơn) nhưng người mua vẫn sẵn lòng.
Trước đây, các công ty nhà nước có nhập kim cương của các doanh nhân Bỉ, Israel và Ấn Độ thông qua đường Thái Lan và Hong Kong. Thế nhưng các công ty này đã ngừng nhập kể từ khi có Luật thuế giá trị gia tăng đánh trên vàng và kim cương quá cao khiến hàng nhập có nộp thuế giá cao hơn cả giá bán trên thị trường. Từ đây toàn bộ nguồn cung kim cương cho thị trường trong nước đã được nhường lại cho tư nhân nhập qua đường đi lậu. Hiện nay muốn mua hàng độc phải gõ cửa tư nhân.
Bằng nhiều cách, tư nhân đã hợp thức hóa được nguồn gốc của kim cương để tiêu thụ trên thị trường trong nước. Các doanh nghiệp ngành nữ trang nói rằng đi lậu kim cương còn dễ hơn cả vàng vì kim cương nhỏ, gọn hơn vàng. Đi một chuyến, một hộp giá trị cũng lên đến vài trăm ngàn USD là thường.
Việc kinh doanh kim cương, chất lượng và giá cả có thể sẽ thay đổi nếu Nhà nước điều chỉnh chính sách thuế đối với kim cương. Còn hiện nay giá cả tùy thuộc nguồn nhập không chính thức. Với cách tính thuế như hiện nay Nhà nước mất thuế, doanh nghiệp chân chính chỉ tham gia kinh doanh kim cương cầm chừng, người mua kim cương phải mua theo giá trồi sụt của nguồn hàng lậu. Những thiệt hại này sẽ tăng theo tốc độ tăng trưởng của thị trường kim cương.
Giá của một viên kim cương được định theo tiêu chuẩn 4C theo thứ tự là cut (giác cắt hay mặt cắt), carat (trọng lượng), clarity (độ trong suốt) và colour (cấp độ màu). Chưa hết, từng tiêu chuẩn lại còn chia ra nhiều thang, cấp độ khác nhau. Vì vậy cùng trọng lượng như nhau nhưng có khi giá chênh lệch rất khác xa.
Giác cắt được chia ra đến sáu loại khác nhau: giác cúc, giọt lệ, oval... Thế nhưng ở thị trường VN chỉ chuộng giác cúc (hình bông cúc). Độ trong suốt hay tinh khiết cũng được chia ra nhiều thang bậc. Cao nhất là FL (trong suốt hoàn hảo), soi dưới kính hiển vi không thấy vết sướt, một gợn bọt hay dấu than trong viên kim cương. Kế đến là IF (bên trong trong suốt, trung thực nhưng bên ngoài chưa hoàn hảo như FL), rồi đến VVS1 (chưa trong suốt, tuy tinh khiết nhưng có gợn bọt rất, rất nhỏ), VVS2, sau nữa mới là VS1, VS2... Thấp hơn nữa là I 1, I 2, I 3 tức có thể thấy được sự không trong suốt bằng mắt thường. Ở Việt Nam, loại VS1 cũng đã là "chiến" lắm rồi! |