Ngôi nhà của chị Lan, một người làm nghề buôn bán đệm mút, nằm sâu hút trong con ngách nhỏ phố Hàng Buồm. Con ngách nhỏ đến nỗi hai người len không nổi này đã là ngõ chung của gần chục hộ gia đình trong nhiều năm qua. Hệ thống nhà ở đây phần lớn làm bằng vật liệu gỗ và đã xuống cấp nghiêm trọng. Những sàn gỗ, cầu thang gỗ ọp ẹp, mục nát có số tuổi còn cao hơn cả chủ nhân của ngôi nhà.
Trong căn nhà của chị Lan, hàng hóa chất đầy, mọi ăn ở sinh hoạt của bốn thành viên gia đình diễn ra trên cái gác xép nhỏ xíu cũng bằng gỗ. Hệ thống đường dây điện "tự biên, tự diễn" của gia đình bám vào vách tường, trần nhà như bầy rắn rết, đôi chỗ bị đống hàng chèn lên che khuất. Chiếc bếp ga đun nấu cho cả gia đình đặt ngay dưới gầm cầu thang gỗ. Dường như tất cả đã "sẵn sàng" để... chờ "thần lửa".
Theo Tuổi Trẻ, không chỉ riêng Hàng Buồm, ở nhiều con phố khác người ta đua nhau mở bung mặt tiền làm nơi bán hàng, diện tích còn lại để làm nơi chứa hàng. Vì kế sinh nhai, thiếu chỗ ở lại càng thiếu thêm, tận dụng khoảng không mọi người lại đua nhau dựng những chòi, những lán bằng đủ loại vật liệu gỗ ép, liếp, mái che nhựa... toàn thứ dễ bắt lửa.
Trong khi đó, hệ thống điện xuống cấp trầm trọng từ mạng lưới điện của Nhà nước đến mạng điện của từng gia đình. Ngoài phố đường dây lộ thiên cung cấp điện sinh hoạt cho dân, dây lớn, dây bé quyện vào nhau như mạng nhện. Trong nhà những ổ cắm điện, bóng đèn, dây điện đấu vào nhau chắp vá chẳng theo một quy chuẩn nào.
Đã nhiều năm nay, những con phố, ngôi nhà và người dân phố cổ vẫn sống chung với tình trạng ấy, chẳng ai biết chúng sẽ gây chập, cháy vào lúc nào. Nguy hiểm hơn, có rất nhiều hộ trên các phố Hàng Nón, Hàng Hòm, Hàng Điếu, Hàng Thùng... kinh doanh với số lượng lớn những chất dễ cháy như sơn, dầu, vải, mút, hóa chất axêtôn mà không có một phương tiện phòng cháy nào.
Người dân Hà Nội chưa quên thảm họa cháy chợ Đồng Xuân vào đêm 14/7/1994. Sau vụ cháy, chợ Đồng Xuân được xây lại khang trang, rộng rãi hơn kèm theo là một hệ thống thiết bị, phương tiện phòng cháy chữa cháy trị giá tới 5,4 tỉ đồng (bằng gần 7% số tiền xây dựng chợ Đồng Xuân). Tuy nhiên, hiểm họa cháy không vì thế mà thôi không rình rập khu chợ sầm uất này. Các gian hàng vải vóc ken nhau san sát, hàng hóa bày chật lối đi, tầng ba khu chợ không có lối thoát hiểm xuống thẳng tầng một mà phải thông qua tầng hai, nếu để xảy ra cháy không biết người ta chạy đường nào. Và mặc dù mới đây, ngày 18/3/2004, ban quản lý chợ Đồng Xuân đã qui định cấm hút thuốc lá trong chợ và các khu vực vành đai, song các "cô hàng nước" vẫn lén lút bán thuốc, còn khách hàng thì lén lút hút thuốc.
Theo thiếu tá Lê Phi Hùng - cán bộ tham mưu của Cảnh sát PCCC Hà Nội - mật độ cháy trên địa bàn thành phố đang ở mức "báo động đỏ". Phố cổ cũng là một "điểm đỏ" về cháy. Trong những năm gần đây phố cổ đã có nhiều vụ cháy nhớ đời. Nhưng người ta vẫn thờ ơ với "thần lửa", mọi cái chẳng nhúc nhích tí nào...
