Bộ phim tường thuật các câu chuyện diễn ra trong đợt dịch Covid-19 căng thẳng nhất, kéo dài gần nửa năm 2021, với bối cảnh TP HCM và Bình Dương. Ở giai đoạn đầu, phim ra mắt với 5 tập, mỗi tập khoảng 20 phút có chủ đề lần lượt: Không đứng nhìn, Không chạy trốn, Không cô đơn, Không vô cảm, Không bỏ rơi.
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên lựa chọn phong cách tài liệu trực tiếp. Các câu chuyện lần lượt được kể bằng hình ảnh ghi lại sự việc diễn ra trong dịch, kết hợp các đoạn phỏng vấn được thực hiện khi đất nước bước vào "bình thường mới". Các y bác sĩ, tình nguyện viên, người nhà bệnh nhân hoặc bệnh nhân đã khỏi bệnh đối diện máy quay, kể lại trải nghiệm cá nhân, dưới sự gợi mở của đạo diễn. Tuy nhiên, người làm phim không lộ hình, lộ giọng trong toàn bộ tác phẩm.
Bằng cách làm này, hiện thực được tôn trọng tuyệt đối, không bị thao túng hay dàn xếp. Bàn tay đạo diễn và người dựng phim chỉ xuất hiện ở khâu hậu kỳ, trong việc sắp xếp, kết nối các mẩu chuyện cho hợp lý và dễ nắm bắt.
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên trở lại với series phim tài liệu về Covid-19.
Series gợi nhắc tình cảnh bệnh dịch khủng khiếp cách đây chưa xa, qua loạt hình ảnh dù đã thấy nhiều trên báo đài nhưng ai xem lại cũng còn nguyên sợ hãi. Đường phố Sài Gòn nhộn nhịp thường ngày hóa hoang vắng, không bóng người xe. Các khu cách ly, bệnh viện dã chiến kín người nằm. Các tình nguyện viên ngồi bệt giữa vỉa hè ăn vội ly mỳ, gọi video về cho vợ con trong chớp nhoáng rồi lại vội vã vác từng bình oxy, lao vào các ngõ hẻm.
Đại dịch qua đi đã vài tháng nhưng mọi cảnh tượng vẫn như trước mắt những người từng sống trong tâm dịch. Có người kể lại bằng giọng bình thản, bởi họ may mắn bước qua cơn bão lũ của thời đại một cách an toàn. Có người chưa nguôi được nỗi đau mất mát người thân. Có người nhớ về người đã khuất bằng sự nhẹ lòng. Cũng có người khóc nấc lên khi kể chuyện của người khác.
Bác sĩ Phan Trung Xuân, người tình nguyện ghé chữa bệnh cho từng gia đình trong đại dịch, cảm ơn đạo diễn ghi lại những câu chuyện không thể quên của lịch sử.
Một tình nguyện viên lặng người khi chuyển bình oxy tới nơi thì nhận tin bệnh nhân đã không qua khỏi. Một nữ sinh 17 tuổi hoang mang vì mất liên lạc bố mẹ, sau khi bố mẹ cô được chuyển tới hai nơi điều trị khác nhau. Vài ngày sau, người cha qua đời. Và đúng khoảnh khắc cô mua bánh sinh nhật, cầu mong mẹ sớm lành bệnh, tin người mẹ không qua khỏi cũng được báo về.
Anh Hoàng Việt, điều dưỡng từ Hà Nội vào "tiếp lửa" cho miền Nam, khó quên câu chuyện hai anh em ruột xin làm tình nguyện viên ở bệnh viện tại Bình Dương. Họ sẵn sàng tự lo mọi chi phí để được ở gần người cha điều trị ở bệnh viện. Một ngày, người cha trở nặng, được chuyển xuống khu vực chăm sóc đặc biệt. Cha con ở cùng một tòa nhà nhưng chẳng được thấy mặt nhau. Đứng từ ô cửa bệnh viện, họ nhìn thấy căn nhà nơi có mẹ, nhưng cũng không biết ngày nào mới được trở về.
Linh tính mách bảo cha khó qua khỏi, hai anh em viết một bức tâm thư, nhiều lần cầu xin các y bác sĩ thay cho cha bộ quần áo sạch, để ông không bị lạnh nếu không may rời khỏi thế giới này. Những con chữ trên trang giấy nhòe đi vì nước mắt của người viết làm đội điều dưỡng nhói lòng. Không kịp gọi hai người con nhìn mặt cha lần cuối, họ thực hiện đúng tâm nguyện của gia đình, rồi chụp bức ảnh cuối cùng của bệnh nhân, gửi cho hai người con.
Không sợ hãi hạn chế tái hiện chân dung bệnh nhân trong lúc mắc Covid-19; cũng không có cảnh tượng mọi người hoảng loạn, bệnh nhân vật vã giành giật sự sống. Nếu khai thác đối tượng người bệnh, đạo diễn chủ yếu lựa chọn hình ảnh họ được nhân viên y tế chăm sóc và không quên làm mờ gương mặt của họ.
Bùi Thạc Chuyên cho hay anh xin phép cẩn trọng gia đình của từng người bệnh, tránh khơi gợi nỗi đau cho người trong cuộc. Riêng bức ảnh người cha được các điều dưỡng thay quần áo mới được hai người con của ông trực tiếp gửi đạo diễn. Họ đồng ý cho đạo diễn đưa tấm hình lên màn ảnh.
Hoa hậu Hương Giang xúc động khi xem phim.
Tính chân thực của từng câu chuyện nhỏ dễ lấy đi nước mắt người xem, nhưng không đẩy bộ phim vào cảm giác tăm tối. Đạo diễn lột tả nỗi sợ của từng cá nhân trước Covid-19, đồng thời khắc họa niềm ham sống mạnh mẽ đưa họ vượt qua thảm họa toàn cầu.
Cánh tay yếu vì từng suýt đứt lìa trong một tai nạn, người đàn ông vẫn bê vác bình oxy tiếp tế cho mọi người. Anh tài xế yên lòng vì kịp đưa một sản phụ nhập viện, sinh em bé an toàn giữa đêm. Sau những mất mát về sức khỏe, tài chính và tinh thần, các gia đình dần lấy lại sự bình ổn. Hình ảnh cụ ông ngoài 90 tuổi nằm bên người vợ già, ngâm nga bài thơ mừng bà thoát cửa tử ở đoạn kết tập phim thứ 5 cùng nhiều hình ảnh trước đó nhen nhóm lên tinh thần tích cực của mọi người trước đại dịch.
Cuốn phim tài liệu làm người xem ghi khắc trong lòng đoạn đường gian khó đã đi qua mang tên Covid-19, nhưng có thêm dũng khí vượt qua nỗi sợ thảm họa này gây ra. Nói về tác phẩm của mình, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên tâm niệm: "Covid-19 khủng khiếp nhưng chúng ta cũng có thể chọn cách nhìn khác. Khi không sợ hãi, con người sẽ có ứng xử đúng. Tìm hiểu cẩn thận và làm những điều tích cực, chúng ta sẽ vượt qua đại dịch".
Tại buổi họp báo, nhiều người rơi nước mắt khi xem phim. Là một trong những khán giả đầu tiên, hoa hậu chuyển giới Hương Giang cho biết cô cảm động nhất với câu chuyện của hai người con vào bệnh viện làm tình nguyện viên để được gần bố. Cô cảm thấy đạo diễn rất tài tình khi lồng ghép những số phận mang tính đối lập sau đại dịch. Nhưng dù phải chia ly hay được đoàn tụ, họ đều không bỏ cuộc.
Series hiện chiếu trên nền tảng Galaxy Play.
Trailer phim 'Không sợ hãi'
Phong Kiều
