Ngồi dưới đống đổ nát của tòa nhà ở Kahramanmaras, nơi gần tâm chấn của trận động đất mạnh 7,8 độ ở phía đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, Mesut Hancer lặng lẽ nắm lấy bàn tay con gái Irmak lòi ra từ đống đổ nát. Cô gái 15 tuổi đã chết khi bị các mảng tường của tòa nhà đổ sập lên người. Thi thể cô nằm trên một tấm nệm, bị đè bẹp bên dưới một khối bê tông khổng lồ, chỉ có một bàn tay và một phần nhỏ khuôn mặt lọt qua khe hẹp. Hancer mặc chiếc áo màu cam, ánh mắt đau buồn, ngồi bên cạnh xác con gái khi chờ lực lượng cứu hộ đến đưa thi thể ra ngoài.
Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) cho biết Irmak có thể là một trong số hàng nghìn trẻ em thiệt mạng trong cuộc động đất thảm hỏa xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ và Tây Bắc Syria sáng 6/1. Hiện cả hai quốc gia này ghi nhận 5.100 người tử vong trong trận động đất. Nhiều người khác bị mắc kẹt dưới đống đổ nát của những ngôi nhà đã bị san phẳng.
Hai trận động đất lớn xảy ra trong khu vực ngày 6/2, tiếp theo là trận động đất mạnh 5,8 độ vào sáng 7/2 làm cản trở công tác cứu hộ, khi các lực lượng làm việc hết công suất để cứu những người sống sót. Một số người mắc kẹt dưới đống đổ nát đã gửi video và tin nhắn để cầu xin sự giúp đỡ. Tuy nhiên thời gian trôi qua, những tiếng cầu cứu dần biến mất.
Cơn bão mùa đông và nhiệt độ lạnh giá đã cản trở nỗ lực chạy đua với thời gian để giải cứu nạn nhân khỏi đống đổ nát. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo số người chết có khả năng lên tới 20.000, khoảng 23 triệu người - bao gồm 1,4 triệu trẻ em - có thể bị ảnh hưởng.
Tại thành phố Hatay, Thổ Nhĩ Kỳ, nơi bị tàn phá nặng nề, cư dân kêu cứu trong vô vọng khi tiếng la hét của những người chết cóng dưới đống đổ nát tràn ngập không gian. Với mong muốn tiếp cận họ kịp thời, lực lượng cứu hộ đã đào bới bằng tay không và kéo nhiều người ra khỏi đống đổ nát nhất có thể.
Trận động đất mạnh 7,8 độ đầu tiên xảy ra lúc 4h17 ngày 6/2 (giờ địa phương) trong khi nhiều cư dân vẫn đang ngủ. Các trận động đất đã ảnh hưởng đến hàng chục thị trấn và thành phố trên một khu vực rộng lớn trải dài trong bán kính 200 dặm. Hàng ngàn nhân viên cứu hộ đã xuống khu vực để cứu những người sống sót. Các đội tìm kiếm và cứu nạn quốc tế cũng đổ tới khu vực này. Nhưng với thiệt hại trên một khu vực rộng lớn, các hoạt động cứu trợ quy mô lớn phải vật lộn để tiếp cận các thị trấn bị tàn phá.
"Chúng tôi có thể nghe thấy giọng nói của họ, họ đang kêu cứu", Ali Silo, người có hai người thân chết dưới đống đổ nát ở thị trấn Nurdagi, Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết.
Ở Sanliurfa, một thị trấn của Thổ Nhĩ Kỳ cách biên giới Syria 30 dặm về phía bắc, các nhân viên cứu hộ nói bằng giọng thì thầm khi chăm chú lắng nghe tiếng kêu cứu yếu ớt phát ra từ tòa nhà 7 tầng bị sập, trong đó 35 người vẫn đang mất tích. Những cảnh tương tự cũng đang diễn ra trên khắp khu vực bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, hàng chục nghìn người mất nhà cửa và phải ngủ trong ôtô hoặc tìm kiếm chỗ ở tạm thời sau khi hàng nghìn tòa nhà bị phá hủy. Ngay cả những người có nhà không bị phá hủy trong trận động đất cũng phải đối mặt với một tương lai vô định khi nhiều tòa nhà có khả năng không thể ở được.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Tayyip Erdogan, chiều 7/2 cho biết số người chết đã lên tới 3.549 và 22.168 người khác bị thương. Điều đó nâng tổng số người thiệt mạng ở cả Thổ Nhĩ Kỳ và Syria lên 5.151 người. Con số này dự kiến còn tăng lên khi khung giờ vàng (từ 24 đến 48 giờ sau thảm họa) giải cứu nạn nhân đã trôi qua. Ông Erdogan cũng tuyên bố tình trạng khẩn cấp kéo dài ít nhất ba tháng tại mười tỉnh bị ảnh hưởng bởi trận động đất.
Cơ quan Quản lý Khẩn cấp và Thảm họa Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD) cho biết hiện hơn 8.000 người đã được giải cứu khỏi hơn 5.000 tòa nhà bị phá hủy. AFAD thông tin hơn 20.000 nhân viên tìm kiếm và cứu hộ triển khai hơn 41.000 lều, 100.000 giường và 300.000 chăn tới khu vực bị ảnh hưởng.
Nhiệt độ qua đêm tại thành phố Gaziantep, Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm xuống -5 độ C. Nhiệt độ tại các khu vực bị ảnh hưởng bởi trận động đất sẽ giảm hơn nữa trong những ngày tới, với một số khu vực được dự đoán xuống tới -15 độ C chỉ sau một đêm. "Các điều kiện thời tiết bất lợi tiếp tục diễn ra trong khu vực. Do đó, đôi khi khó có thể vận chuyển các đội tìm kiếm và cứu hộ đến khu vực bị ảnh hưởng", đại diện AFAD nói.
Tình hình ở tây bắc Syria thậm chí còn phức tạp hơn khi nằm trong khu vực do cả chính phủ lẫn phe đối lập kiểm soát. Phần lớn khu vực này vốn bị tàn phá sau nhiều năm chiến tranh và cơ sở vật chất rất hạn chế. Các quan chức cấp cao của WHO cho biết nhu cầu nhân đạo của Syria là cao nhất sau trận động đất lớn.
Sơn Nam (Theo Mail, AP, Guardian)