Có cả khu phố Hàng Đường bán ô mai, dọc Hàng Ngang Hàng Đào cũng nô nức những cửa hàng đầy những lọ thủy tinh trong veo, trong đó bày đủ loại, mận, mơ, sấu xào gừng, mơ chua ngọt, mứt hồng bì. Có lẽ kể tên cho đủ thì phải hơn 100 loại ô mai, chỉ riêng mơ thôi, thì đủ mơ xào gừng, mơ chua ngọt cam thảo, mơ dẻo tách hột... Và ô mai ở Hà Nội nó cũng có hồn vía khác hẳn xí muội ở miền Nam. Có độ ngọt đậm của đường, vị cay nồng của gừng hoặc vị cam thảo nhẹ chứ không ngọt dai dẳng kéo dài như các loại xí muội. Các hàng ở Ngõ Gạch, Hàng Đường chất lượng xêm xêm nhau, nói chung là vào đó, mua được nhiều loại và ăn tạm được. Nhưng những hàng bóng bẩy đó dành cho khách đến Hà Nội là chủ yếu, còn kén ăn thì mê loại ô mai nào thì phải đến đúng hàng bán ngon loại đó mua mới được.
![]() |
Mơ xào nhiều gừng. |
Khế tươi xào ngon nhất là một hàng ngồi vỉa hè giữa phố Hàng Đào. Miếng khế vàng trong óng ả dày mình vì được xào kỹ với gừng tươi, ăn hơi dai dai chứ không dai nhoách như khế khô xào. Hàng này có có me xào chấm với muối ớt cũng rất đỉnh. Mận và mơ xào chua ngọt ngon nhất là hàng Vạn Lợi, gần ngã tư Hàng Bông, Hàng Da. Cửa hàng nhỏ xíu, lại còn chắn một tủ kính ngay trước cửa, người béo là không lọt qua được, chủ hàng lại còn khó tính. Nhưng hôm nào vắng khách, cố lách mình qua thử cái cửa hẹp ấy thì cả một thế giới ô mai lung linh, ăn thử thoải mái. Ở đây đặc biệt các loại mơ, mận xào rất ngon. Quả mận dày, khía đều, dẻo cắn ngập răng, vị ngọt vừa, hơi chua, hơi cay, ăn rất vào. Cả hộp mận tươi nửa cân mà chỉ ba cô bạn ngồi với nhau thì tý là hết vì quả mận to lại nặng. Mơ xào màu vàng hơn, óng, dẻo quẹo ăn dôi hơi mận tý, có lẽ thế mà giá đắt hơn. Ô mai Vạn Lợi so với các hàng khác, giá đắt hơn nhưng đáng đồng tiền bát gạo. Mứt hồng bì tận 15.000 đồng một lạng nhưng ăn mãi mới hết lạng hồng bì cay cay, thơm thơm. Món hay được "bạn hiền Hà Nội" mua làm quà gửi đi khắp nơi nhiều nhất là sấu. Các bạn ở Sài Gòn hay ở nước ngoài mà nhận được sấu dẻo, sấu xào, sấu bao tử ngâm thì quý phải biết.
![]() |
Mận dẻo chua ngọt. |
Đến Tết, hàng này có món mứt quất thơm ngon tuyệt vời. Và chỉ đúng dịp Tết, không mua sớm là hết. Có năm mải đi công tác, 28 Tết ra đã chẳng còn hộp quất nào là buồn bã trống trải. Không có mứt đãi khách là một chuyện, mà thấy thiếu vắng một hương vị đặc trưng của Tết. Có nhà mê món này mua hàng chục hộp về ăn dần. Quả quất khía năm cánh, màu cam, ăn dẻo, thơm cay vị đặc trưng. Hôm nào vớ được mẻ cuối chảo, hơi cháy cạnh một tẹo thì ngon vô cùng. Chính vì Tết mới có thành ra mứt quất thành món quý. Từ 23 Tết mà ra Vạn Lợi mua là xếp hàng dài dằng dặc. Hỏi ông chủ sao không làm quất quanh năm, ông ấy bảo, chỉ gần Tết quất mới ngon, làm mới được, còn không thì ủng, xào phí đường đi. Nhiều hôm ra hết hàng, hỏi sao ông không làm thêm, ông thủng thẳng, làm thế thôi, cho thợ về ăn Tết với cả được ăn ít thì mới nhớ mới thèm. Đúng là kiểu bán hàng Hà Nội, khủng khỉnh nhưng vẫn phải đến mua mới khổ.
Hà Minh