Nhìn bên ngoài, cơ ngơi của Công ty TNHH SX nước mắm Tân Liên Hưng (đường Nguyễn Hữu Trí ấp 2 thị trấn Tân Túc huyện Bình Chánh, TP HCM), khá rộng rãi và tươm tất. Thế nhưng, khi bước vào khu sản xuất (SX) mới biết được thế nào là dơ bẩn.
Bên trong khu bán thành phẩm nước mắm là cả một đống hỗn tạp: thùng nhựa, cây gỗ, sắt vụn, thùng giấy, vỏ xe và cả… một chiếc xe lu. Bước vào thêm một đoạn là hàng chục bồn nước mắm bằng xi măng không có nắp đậy, nước bên dưới đen ngòm, mùi hăng hắc khó chịu.
 |
|
Xác thằn lằn nằm chỏng chơ trong bồn nước mắm. |
Cả đoàn kiểm tra của Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM cũng phải bất ngờ khi phát hiện bên trong bồn nước mắm là 2… xác thằn lằn nằm chỏng chơ. Liên tiếp một số bồn nước mắm khác, xác gián, bọc ni lông, vỏ chai nhựa, ruồi… nổi lềnh bềnh. “Thật phát khiếp!”, một thành viên đoàn kiểm tra thốt lên.
Sang khu muối cá, cảnh tượng còn dơ bẩn hơn. Một số người đã không thể bước vào trước mùi hôi nồng nặc. Bên trong những bồn xi măng là những lớp nước màu nâu, bọt sền sệt với những chiếc mô-tơ bơm nước gỉ sét. Một số bồn vừa sử dụng qua, còn lại một lớp nấm mốc trắng xóa.
Khi được hỏi súc rửa bằng cách nào, chủ cơ sở trả lời tỉnh queo: “Bằng nước lã!”. Đoàn kiểm tra yêu cầu cho xem khu SX “nước mắm cá cơm” theo bao bì quảng cáo, lúc này chủ cơ sở mới thú thật “Em dùng… cá tạp để ép lấy đạm, còn cá cơm thì chỉ một chút ít cho có… hương thơm!”.
Thế nhưng, ngay cả việc tiếp nhận mỗi lần cả trăm tấn cá vậy mà công ty cũng không có bất cứ một hợp đồng nào để ràng buộc trách nhiệm. Với quy mô sản xuất hàng nghìn lít/tháng, nhưng trong 7 năm qua, công ty cũng không có một khu xử lý nước thải. Vậy mà sản phẩm được tiêu thụ ở khắp nơi, kể cả hệ thống siêu thị.
Tại Doanh nghiệp tư nhân Chế biến thực phẩm Trung Vị (ấp 1 xã Tân Kiên, Bình Chánh), tình hình cũng không khá hơn. Với công suất nước mắm thành phẩm trên 30.000 lít/tháng, nhưng DN cũng không làm hợp đồng đảm bảo tiếp nhận nguồn nguyên liệu đầu vào.
Tại khu sản xuất, kiểm tra đôi bàn tay 10 nhân viên thì có đến… 9 đôi tay không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: móng tay dài, đeo nữ trang, có vết thương hở. Bồn chứa nước mắm cũng xây dựng bằng chất liệu xi măng - đây là nguy cơ dễ ô nhiễm trực tiếp lên thực phẩm.
Tương tự, dù trên nhãn quảng cáo sản phẩm “nước mắm cá cơm”, nhưng chủ DN cũng không có một chút bằng chứng gì để chứng minh với đoàn kiểm tra điều đó. Vậy mà tại phòng làm việc của lãnh đạo DN, rất nhiều bằng chứng nhận cấp cho đơn vị, trong đó Bộ Công nghiệp tặng Huy chương vàng “Hàng Việt Nam chất lượng cao phù hợp tiêu chuẩn cho nước mắm và mắm nêm” năm 2004; Cục An toàn vệ sinh thực phẩm - Hội Khoa học và Công nghệ lương thực thực phẩm Việt Nam bảo trợ tặng Huy chương vàng “Thực phẩm chất lượng an toàn vì sức khỏe cộng đồng” cho sản phẩm nước mắm - nước tương.
Tại Công ty TNHH SX KD nước mắm Hưng Thịnh (ấp 7 xã Lê Minh Xuân – Bình Chánh), lãnh đạo công ty cũng chỉ… nói miệng về nguồn gốc nguyên liệu được chế biến từ Phú Quốc chứ không có một hợp đồng hay sổ sách ghi chép nào.
Đây là sản phẩm thuộc “Hàng Việt Nam chất lượng cao”, nhưng khu sản xuất còn nhiều ruồi, nền sàn hỏng, không có bàn đóng gói, hạn dùng in sẵn trên bao bì, nhiều nhân viên chưa khám sức khỏe, ngay cả bồn rửa tay và nơi thay đồ cho nhân viên cũng không đảm bảo.
Trên nhãn sản phẩm nước mắm Hưng Thịnh quảng cáo “siêu hạng đặc sản”, “thượng hảo hạng” nhưng kết quả kiểm nghiệm mẫu tại Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (tháng 11/2006) phát hiện vi khuẩn Clostridium perfringens (gây nhức đầu, sốt, tiêu chảy, tử vong…) với số lượng cao vượt mức cho phép lên đến 12 lần.
Một kết quả mẫu mới nhất của Viện Pasteur TP HCM, trong mẫu “nước mắm siêu hạng 350N” ngày 15/5, phát hiện có vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus, quy định không được phép hiện diện trong thực phẩm.
(Theo Sài Gòn Giải Phóng)
