Một trong những ca điển hình chính là trường hợp chị Nguyễn, 26 tuổi, nhà ở Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tâm thần không ổn định, mặt ngơ ngáo thi thoảng tự cắn lưỡi và nói nhảm một mình.
Buồn khổ vì con gái đang khỏe bỗng hóa "khùng", người mẹ già đưa con đi đến nhiều cơ sở y tế nhưng vẫn không chữa trị thành công. "Nơi nói nó bị tâm thần, chỗ nói nó bị stress, cũng thuốc men đầy đủ nhưng trị hoài không thấy hết bệnh", người mẹ nói.
Đến khoa Nhiễm Việt - Anh, thuộc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới sau nhiều tháng tìm cách chữa bệnh cho con nhưng vô vọng, người mẹ già phờ phạc kiệt quệ cả sức lực lẫn tiền bạc, còn cô con gái thì vẫn giữ nguyên gương mặt lơ ngơ. Tưởng cũng bị chẩn đoán mắc tâm thần như những lần trước, song lần này, vừa xem lại hồ sơ trước đó và nhìn thần sắc của bệnh nhân, các bác sĩ nghi ngờ chứng viêm não tự miễn.
"Không ngoài dự đoán, kết quả xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang ghi nhận bệnh nhân đã mắc viêm não tự miễn. Các phương pháp điều trị được tiến hành nhưng tình trạng bệnh vẫn không thuyên giảm. Nghi ngờ 'mầm bệnh' chưa được phát hiện, chúng tôi cho chụp hình cộng hưởng từ và bất ngờ xác định nguyên nhân gây viêm não chính là khối u ở buồng trứng bên phải", bác sĩ Nguyễn Hoan Phú, quyền trưởng khoa Nhiễm Việt - Anh nói.
Theo các bác sĩ, đây là loại bệnh hiếm gặp và đây cũng là lần đầu tiên một bệnh viện tại Việt Nam phát hiện. Bệnh nhân có dấu hiệu tâm thần là do viêm não, nhưng viêm não tự miễn (do khối u buồng trứng) lại không gây nôn ói, sốt cao mà chỉ bị loạn thần, ảo thanh, ảo giác.
Ngay sau khi xác định nguyên nhân, chị Nguyễn đã được mổ cắt khối u. Sức khỏe tạm ổn nhưng bệnh nhân hiện vẫn phải thở máy, dùng thuốc chống loạn động, chống co giật và được nuôi ăn qua ống. Theo bác sĩ Phú, người mắc bệnh viêm não tự miễn thường phải nằm viện điều trị kéo dài có khi gần một năm nên chi phí điều trị sẽ rất cao.
Theo nghiên cứu về bệnh viêm não tự miễn tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM, viêm não tự miễn không do tác động từ bên ngoài mà do kháng thể NMDA gây nên. Kháng thể này có thể được sinh ra từ các khối u buồng trứng sau đó gây viêm não khiến người bệnh có biểu hiện lo âu, la hét, sợ hãi, múa may quay cuồng..
Mỹ là nước đầu tiên trên thế giới phát hiện bệnh. Bệnh hay xảy ra ở phụ nữ dưới 30 tuổi, phần lớn là ở những người bị bướu buồng trứng. Tại Việt Nam, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM là nơi đầu tiên phát hiện bệnh. Đến nay đã có 13 người được điều trị chứng bệnh này.
Thiên Chương