Giai đoạn đó, sức khỏe tài tử ngày càng xấu. Chứng trầm cảm và bệnh trào ngược dạ dày khiến anh phải từ bỏ một số dự án. Dù vậy, Trương Quốc Vinh giữ hào khí làm nghề khi bước lên sân khấu, ở trước khán giả và trong các cuộc phỏng vấn.
Diễn giả truyền lửa cho sinh viên
Ngày 22/2/2002, Trương Quốc Vinh dự tọa đàm "Đối chiếu văn học và phim ảnh" tại Đại học Trung Văn Hong Kong. Tại đây, anh chia sẻ kỷ niệm đóng phim, kinh nghiệm diễn xuất và những điều tâm đắc khi nhập vai nam chính trong các phim chuyển thể từ tiểu thuyết của nhà văn Lý Bích Hoa. Sinh thời, Quốc Vinh và cây bút nữ là bạn tâm giao. Anh cũng đóng nhiều tác phẩm dựa theo nguyên tác văn học của cô.
Nam diễn viên tâm sự: "Tôi là một diễn viên có sức hút. Với tác giả hoặc nhìn từ góc độ thương mại, tôi có sức hấp dẫn nhất định với công chúng". Anh cho rằng đây là yêu cầu cơ bản của thị trường phim. Anh nói về đời người diễn viên bằng giọng đầy tự hào, từng câu từng chữ chất chứa tình yêu dành cho nghệ thuật.
Tác phẩm cuối cùng
Hơn một tháng sau, Trương Quốc Vinh cùng êkíp Dị độ không gian đưa phim ra rạp. Bác sĩ tâm lý mang ám ảnh quá khứ, tâm thần phân liệt trong tác phẩm này trở thành vai diễn cuối cùng của tài tử. Qua đợt đó, nhiều bạn bè nhận thấy anh có nhiều đổi khác, thường rơi vào trạng thái không vui. Vì lý do sức khỏe, tài tử từ chối phim Thượng Hải mỹ lệ và hạn chế xuất hiện ở các hoạt động giải trí, cộng đồng.
Tháng 7 cùng năm, Trương Quốc Vinh bắt tay ca sĩ nổi tiếng Huỳnh Diệu Minh ra mắt album chung mang tên Cross Over. "Rất nhiều DJ thích chúng tôi hát chung, thế là chúng tôi hợp tác. Huỳnh Diệu Minh và tôi đều làm nhạc nghiêm túc và chăm chỉ hơn 10 năm nay. Chúng tôi có cá tính riêng và muốn làm gì đó đặc biệt để thể hiện chất riêng của mình", Trương Quốc Vinh đặt nhiều tâm huyết vào đĩa nhạc cuối cùng này.
Màn trình diễn cuối cùng
Ngày 6/4/2002, Trương Quốc Vinh làm khách mời trong concert của Mai Diễm Phương. Lúc ấy, dù đã được chẩn đoán mắc ung thư, Diễm Phương vẫn kiên trì làm show. Cô chỉ mời duy nhất Quốc Vinh song ca, vào đêm diễn cuối cùng. Với cô, anh là người bạn thân duy nhất, là người cô coi là người trong nhà. 20 năm, anh luôn có mặt trong tất cả liveshow của cô.
Hôm ấy, đôi tri kỷ nhảy cuồng nhiệt trên giai điệu Phương hoa tuyệt đại và hòa giọng tình tứ trong ca khúc Duyên phận. Đêm diễn ghi dấu lần cuối hai huyền thoại diễn chung, cũng là lần cuối Trương Quốc Vinh bước lên sân khấu.
Ngoài liveshow của Mai Diễm Phương, trong năm 2002, Trương Quốc Vinh còn diễn tại Nhạc hội thịnh hành châu Á, dự chương trình gây quỹ bảo vệ mèo, cùng hơn 500 nghệ sĩ diễu hành phản đối tạp chí East Week đăng ảnh chụp trộm thi thể Trần Bảo Liên và ảnh nude khi bị bắt cóc của Lưu Gia Linh. Ngày 8/3/2003, tài tử làm khách mời trong sự kiện khởi động concert từ thiện - Blue Power. Đó là lần cuối anh và bạn trai Đường Hạc Đức (Đường Đường) cùng hiện diện tại một hoạt động.
Tâm nguyện dang dở
Đối thoại với tờ Minh Báo đầu tháng 3/2002, Trương Quốc Vinh bày tỏ cảm giác hồi hộp khi phim điện ảnh đầu tay anh đạo diễn chuẩn bị bấm máy. Trước đó, tài tử đã đạo diễn phim ngắn Khói bay khói tàn (tự đóng chính cùng Mai Diễm Phương) và đóng hàng chục tác phẩm. Anh khá tự tin tay nghề bản thân, nhưng lo lắng vì dự án gặp trục trặc về đầu tư. Trương Quốc Vinh cho biết anh không tự bỏ tiền làm phim bởi muốn "gặp được nhà đầu tư biết thưởng thức, trân trọng tài đạo diễn của mình".
Tài tử tâm sự về giấc mơ trở thành nhà làm phim: "Sở dĩ tôi khao khát làm đạo diễn như vậy là vì diễn viên chẳng qua chỉ là một quân cờ, đạo diễn mới là người kiểm soát tất cả. Tôi là người tham vọng. Tâm nguyện lớn nhất của tôi không phải giành giải 'Đạo diễn xuất sắc', là giành giải 'Phim xuất sắc'. Điều đó chứng tỏ tôi dẫn dắt cả êkíp cùng giỏi, không phải giỏi một mình".
Tiếc rằng, bộ phim năm đó không thể thực hiện, giấc mộng đạo diễn của Trương Quốc Vinh cũng đành dở dang.
Ước mong sức khỏe hồi phục
Ngày 12/9/2002, Trương Quốc Vinh đón tuổi 46. Không tổ chức linh đình ở khách sạn để khách khứa thoải mái đánh mạt chược như các năm trước đó, anh làm bữa tiệc ấm cúng tại nhà. Loạt ảnh hôm đó ghi lại nhiều khoảnh khắc nam diễn viên cười tươi bên người yêu, trợ lý và một nhóm bạn thân, trong đó có ca sĩ Trần Khiết Linh, ca sĩ Mạc Văn Úy, diễn viên Trần Quán Hy...
Khi được hỏi về điều ước sinh nhật, anh đáp giản dị: "Hy vọng mọi người đều khỏe mạnh, kinh tế Hong Kong tốt hơn, nạn đạo nhái bị ngăn chặn tuyệt đối, ngành giải trí nở rộ. Điều ước cho riêng tôi ư? Quan trọng nhất là sức khỏe tốt". Lần sinh nhật cuối cùng trong đời, tài tử chỉ mong thể trạng mình ổn hơn.
Theo lời anh kể lúc đó, bệnh trào ngược dạ dày đã đỡ hơn nhưng chưa thật ổn. Mỗi lần nói nhiều, anh thường bị sôi bụng. Do đó, anh cần nghỉ ngơi nhiều hơn. Giọng buồn, anh tâm sự: "Gần đây, tôi phải từ chối khá nhiều phim. Đành chịu thôi, tôi chưa thể quay lại làm việc".
Những giờ phút cuối cùng
Đêm 31/3/2003, Trương Quốc Vinh chơi mạt chược cùng bạn bè tới khuya. 11h trưa hôm sau, anh ra phố như thường lệ, trước khi đi không quên hẹn Đường Đường sẽ cùng đánh cầu lông vào buổi tối. Rời biệt thự trên đồi Kadoori, anh đến chỗ hẹn ăn trưa với nhà thiết kế Mạc Hoa Bính ở Vịnh Đồng La.
Mạc Hoa Bính nhớ hôm đó tâm trạng Quốc Vinh có phần bất ổn, tay anh rất run. Tài tử tâm sự với bạn thân về cảm giác đau khổ khi thức giấc vào buổi sáng. Anh chỉ muốn lái xe thật nhanh và mong bị tai nạn. Mạc Hoa Bính an ủi, mong anh không suy nghĩ tiêu cực và nói những lời xui rủi như vậy.
Ba tiếng chuyện trò, Trương Quốc Vinh nói về chứng trầm cảm của mình. Anh hỏi Mạc Hoa Bính nhiều câu kỳ lạ, còn xin số căn cước công dân của bạn. Sau này khi anh mất, Mạc Hoa Bính mới biết anh cần thông tin thẻ căn cước để gửi tặng gia đình họ Mạc một phần di sản. Chuyện này khiến nhiều người đặt câu hỏi phải chăng Quốc Vinh sớm đã tính chuyện tự tử.
Sau bữa ăn, Trương Quốc Vinh lái xe đưa Mạc Hoa Bính về nhà rồi tới phòng gym trên tầng 24 khách sạn Mandarin Oriental lúc khoảng 16h. Nhân viên ở đó nhớ tâm trạng anh khá tệ. Có lúc, anh ra ban công nghe điện thoại, bộ dạng phiền não. Anh gọi một ly nước và ngồi ngoài ban công ngắm cảng Victoria từ trên cao.
Khoảng 17h, người quản lý Trần Thục Phân gọi điện, hẹn gặp Quốc Vinh lúc 18h ở khách sạn. Nam diễn viên mượn nhân viên một tờ giấy và một cây bút, rồi cặm cụi viết gì đó. Sau này, truyền thông công bố hai bức di thư anh viết khi đó, một bức là di chúc tài sản, một bức nhắn gửi đến những người bạn thân.
Đúng giờ hẹn, Trần Thục Phân đến khách sạn nhưng đợi nửa tiếng cũng không thấy nghệ sĩ của mình. Bà gọi điện, anh nói chưa tìm được chỗ đậu xe, nhắn bà ra cổng đợi. 18h43, Trương Quốc Vinh gieo mình từ tầng lầu 24 xuống đường phố khu Trung Hoàn sầm uất, ngay trước mắt bà Trần.
"Nếu không thể sống kiêu ngạo, tôi thà chết đi. Cảm ơn các bạn thật nhiều. Một năm nay quá cực khổ. Tôi không thể tiếp tục chịu đựng. Cảm ơn anh Đường. Cảm ơn người thân. Cảm ơn chị mập. Đời này tôi chưa làm gì xấu, tại sao thành ra như vậy?", những câu chữ sau cuối Trương Quốc Vinh gửi lại thế gian này khiến nhiều người đau xót.
20 năm anh ra đi, người hâm mộ mỗi năm đều đặn mang hoa, ảnh đến viếng anh hai lần, vào sinh nhật 12/9 và ngày mất 1/4. Với họ, cái chết của huyền thoại điện ảnh - âm nhạc Hong Kong vẫn giống như trò đùa, lời nói dối của ngày Cá tháng tư. Các đêm nhạc và triển lãm tưởng niệm anh cũng được tổ chức liên tục.
Phong Kiều (Theo QQ)