1. Sweet Sweetback’s Baadasssss Song (1971)
Bộ phim độc lập của đạo diễn da màu Melvin Van Peebles là một trong những tác phẩm điện ảnh tiên phong về việc quay những cảnh sex thật để tăng tính chân thực trên màn ảnh. Sweet Sweetback’s Baadasssss Song được ca ngợi như là “một cuộc cách mạng thực thụ đầu tiên cho phim về người da màu” với nội dung kể về những cuộc đấu tranh của một người đàn ông Mỹ gốc Phi trước sức mạnh của người da trắng (xem trailer).
Ngoài việc làm đạo diễn, Melvin Van Peebles còn là nhà sản xuất, biên kịch, nhà soạn nhạc và diễn viên chính của bộ phim này. Ông tự mình đóng những cảnh sex và thậm chí còn mắc một căn bệnh lây qua đường tình dục khi thực hiện những cảnh này. Con trai ông, Mario, xuất hiện ở một số cảnh sex giả. Sweet Sweetback’s Baadasssss Song gây chấn động khi ra mắt đầu thập niên 1970 và trở thành cột mốc lịch sử quan trọng của điện ảnh Mỹ - Phi.
2. Pink Flamingos (1972)
Một năm sau khi Sweet Sweetback’s Baadasssss Song ra mắt, tác phẩm hài châm biếm Pink Flamingos tiếp tục gây nhiều tranh cãi với cảnh quay quan hệ bằng miệng của “nữ hoàng hóa trang” (drag queen) Divine với một nam diễn viên. Divine là một nghệ sĩ lưỡng tính khá nổi tiếng và từng được coi là một trong những hiện tượng văn hóa ở thập niên 1960. Pink Flamingos ra mắt tại LHP thường niên Baltimore vào năm 1972 và bị cấm chiếu ở Australia. Nhiều thị trường phim khác coi đây là một tác phẩm khiêu dâm nhưng sức ảnh hưởng của nó rất mạnh mẽ và còn trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều bộ phim sau này (xem trích đoạn).
Phim có những cảnh quay gây sốc như hai nhân vật quan hệ và… đè bẹp một con gà sống. Tuy nhiên, đây không phải là cảnh kinh khủng nhất. Cảnh thô tục nhất của Pink Flamingos là khi Devine nhặt và ăn một cục phân chó. Khi phát hành lại vào năm 1997, Hiệp hội điện ảnh Mỹ phân loại bộ phim là NC-17 (cấm khán giả dưới 17 tuổi). Vài năm sau, một tờ báo ở Anh thậm chí còn đưa Pink Flamingos vào danh sách “50 bộ phim phải xem trước khi chết”.
3. A Real Young Girl (1976)
Có tên gốc là Une vraie jeune fille, A Real Young Girl do chính nữ đạo diễn người Pháp, Catherine Breillat, chuyển thể từ tiểu thuyết Le Soupirail của cô. Phim kể về Alice Bonnard, một cô gái trẻ đang học trường nội trú trở về nhà nghỉ hè. Cô thường xuyên thủ dâm vì buồn chán. Khi người đàn ông trẻ tên Jim xuất hiện, Alice say mê và tưởng tượng ra đủ điều (xem trích đoạn).
Dưới góc nhìn của một người đàn bà đã trải qua thời kỳ “ẩm ương”, Catherine Breillat phơi bày chủ đề tình dục tuổi dậy thì không chút gượng ép bằng ngôn ngữ điện ảnh táo bạo. Câu chuyện về những thức tỉnh tình dục của một cô gái 14 tuổi từng gây nên “bão dư luận” tại Pháp bởi phim có quá nhiều cảnh quay cận cảnh các bộ phận cơ thể nhạy cảm của diễn viên. Nhà phê bình Dana Stevens của tờ New York Times đánh giá A Real Young Girl là một tác phẩm điện ảnh “thô thiển, không chút bóng bẩy nhưng đầy tò mò và mơ mộng”.
4. In the Realm of Senses (1976)
Vương quốc nhục cảm là tác phẩm nổi tiếng nhất của cố đạo diễn người Nhật – Nagisa Oshima. Bộ phim hợp tác Pháp - Nhật này từng tạo nên một cuộc cách mạng tình dục ở xứ Phù Tang vào cuối thập niên 1970. Phim dựa trên một câu chuyện có thật, lấy bối cảnh tại thủ đô Tokyo vào năm 1936 và xoay quanh câu chuyện tình giữa một cô gái điếm và ông chủ khách sạn. Khi mới ra mắt, Vương quốc nhục cảm chịu làn sóng phản đối mạnh mẽ ở Nhật và Oshima phải đưa bản phim sang Pháp để in tráng vì không được duyệt ở quê nhà (xem trailer).
Nữ diễn viên chính Eiko Matsuda thậm chí còn bị cấm trở về nước và cô đã phải lưu lạc trong suốt 20 năm. Được trình chiếu tại LHP Cannes nhưng phim bị xếp vào loại phim khiêu dâm. Phải tới nhiều năm sau, Vương quốc nhục cảm mới được công nhận là một tác phẩm nghệ thuật và trở thành một bức tường thành mà lịch sử điện ảnh chỉ có một. Sau này, bộ phim còn được giảng dạy ở một số trường điện ảnh trên thế giới và được nhiều sinh viên theo học nghệ thuật thứ bẩy chuyên nghiệp, đặc biệt là ngành lý luận phê bình, yêu thích.
5. L’amant (1992)
Người tình là bộ phim kinh điển chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết cùng tên và được quay tại Việt Nam vào năm 1986. Phim kể về chuyện tình giữa một thiếu nữ người Pháp và một người đàn ông Hoa giàu có với bối cảnh chính ở Sa Đéc. Phim mất tới 135 ngày để hoàn thành các cảnh quay với kinh phí ước tính gần 400.000 USD. Theo nhà báo Thiên Nam, người từng theo đoàn phim với tư cách là người của Liên hiệp Điện ảnh băng từ TP HCM, hai diễn viên tự thực hiện cảnh sex mà không cần người đóng thế. Khi ra mắt, 80% cảnh làm tình bị cắt bỏ (xem trích đoạn).
Bộ phim từng tạo nên nhiều tranh cãi liên quan tới cả luật pháp khi nữ diễn viên chính, Jane March, lúc tham gia Người tình còn hai tháng mới tròn 18 tuổi. Đến nay, câu chuyện Jane và nam diễn viên Lương Gia Huy có sex thật khi đóng phim hay không vẫn còn là một ẩn số. Với những cảnh quay “lồ lộ” trên màn ảnh, khán giả khó có thể tin là giả dù Jane một mực thanh minh. Đạo diễn Jean-Jacques Annaud cũng không phủ nhận hay khẳng định các cảnh sex của Người tình quay thật nên khiến Jane March bị suy sụp. Cô không nói chuyện với Jean trong 10 năm cho tới khi nhận được lời xin lỗi từ vị đạo diễn này.
6. Intimacy (2001)
Tác phẩm điện ảnh giành giải Gấu Vàng tại LHP quốc tế Berlin (Đức) năm 2001 cũng có những cảnh quay mà hai diễn viên chính phải sex thật. Phim kể về Jay, một bartender bị ruồng bỏ bởi chính gia đình của mình do vợ anh đã hết hứng thú với mối quan hệ của họ. Giờ đây khi cô đơn sống trong một ngôi nhà cũ kỹ, hàng tuần Jay đều làm tình với một người phụ nữ mà đến cái tên anh ta cũng không hề biết (xem trailer).
Intimacy khai thác khía cạnh sex một cách trần trụi nhưng không kém phần tinh tế. Diễn biến và sự thay đổi tâm trạng của hai nhân vật chính mỗi khi làm tình là yếu tố thu hút người xem. Phim còn sử dụng nhạc nền là những ca khúc Pop nổi tiếng ở thập niên 1970 – 1980 như Rivers of Babylon, Shack Up hay Candidate khiến ngôn ngữ điện ảnh giàu tính nghệ thuật hơn. Ngoài danh hiệu Gấu Vàng, Intimacy còn đem về cho nữ diễn viên Kerry Fox giải Gấu Bạc với danh hiệu “Nữ diễn viên xuất sắc”.
7. The Brown Bunny (2003)
Năm 2003, đạo diễn người Mỹ - Vincent Gallo – gây sốc ở LHP quốc tế Cannes (Pháp) với bộ phim The Brown Bunny tranh giải Cành Cọ Vàng. Phim kể về một tay đua motor đang trên hành trình xuyên quốc gia và bị ám ảnh bởi những ký ức về người bạn gái. Trên đường đi, anh gặp nhiều phụ nữ khác nhau và tìm cách chữa vết thương lòng cũng như xoa dịu nỗi cô đơn…
Trong buổi chiếu ra mắt ở Cannes, The Brown Bunny khiến nhiều khán giả cảm thấy “buồn nôn". Nhà phê bình phim quá cố Roger Ebert còn từng nhận định rằng đây là tác phẩm tồi tệ nhất trong lịch sử Cannes và là bộ phim mà ông ghê tởm nhất. Nhận xét này đã gây mâu thuẫn mạnh mẽ với nhiều “lời qua tiếng lại” giữa Ebert và đạo diễn Vincent Gallo.
8. 9 Songs (2004)
Bộ phim tình cảm của đạo diễn người Anh, Michael Winterbottom, cũng từng chiếu tại LHP Cannes và gây “sóng gió” bởi cảnh sex thật. Phim kể một câu chuyện tình yêu kéo dài 12 tháng giữa Matt, một nhà khí hậu học người Anh, và cô sinh viên thực tập người Mỹ - Lisa. Họ gặp gỡ nhau tại một buổi trình diễn âm nhạc tại London và sau đó, cả hai lao vào một tình yêu đầy đam mê, nhục dục trên nền nhạc Rock & Roll…
9 Songs có cách kể chuyện khá độc đáo khi xen kẽ giữa các cảnh làm tình nóng bỏng là chín bản nhạc Rock & Roll thể hiện bởi tám ban nhạc. Tờ The Guardian nhận định: “9 Songs giống như một phim khiêu dâm nhưng lại tạo cảm giác như một câu chuyện tình yêu thực thụ. Tình dục được sử dụng như phép ẩn dụ cho phần còn lại của mối quan hệ giữa hai con người”. Nhiều nhà phê bình cũng đánh giá tác phẩm này ở “mấp mé giữa ranh giới nghệ thuật và sự khiêu dâm”.
9. All About Anna (2005)
Chuyện nàng Anna là bộ phim tiêu biểu của nữ đạo diễn người Đan Mạch – Jessica Nilsson. Phim kể về đời sống tình dục phức tạp của cô gái tên Anna với lời thoại mở đầu đầy tính khơi gợi: “Một người bạn nói với tôi rằng mỗi người phụ nữ đều cần có ba người đàn ông. Một người để phiêu lưu và vui vẻ, một người để tâm sự và một người để làm tình. Johan có cả ba phẩm chất đó”. Johan là nhân vật nam chính của bộ phim (xem trích đoạn).
Jessica Nilsson từng tuyên bố: “Nếu thiếu đi cảnh sex, dự án này sẽ hoàn toàn sụp đổ”. Điều này trở thành một thách thức lớn với các diễn viên như Gry Bay hay Mark Stevens. Họ phải hy sinh để thực sự làm “chuyện đó” trước ống kính và tạo nên những cảnh quay đầy cảm xúc, nhục dục. Mặc dù vẫn bị nhiều nơi xếp vào loại phim khiêu dâm, Chuyện nàng Anna vẫn được công nhận là một tác phẩm chính thống và từng đưa đi tham dự LHP Zurich ở Thụy Sĩ.
10. Shortbus (2006)
Bộ phim của đạo diễn John Cameron Mitchell tập hợp đủ sắc thái của tình dục với những cảnh sex “nặng”. Lấy bối cảnh tại thành phố New York ồn ào, phồn hoa, phim là câu chuyện về bẩy con người xuất thân từ nhiều tầng lớp trong xã hội. Họ gặp gỡ tại quán bar Shortbus dành cho người đồng tính và tìm đến với nhau. Phim có sự tham gia của ngôi sao gốc Hàn – Lee Sook-yin, cựu VJ của kênh truyền hình âm nhạc MuchMusic.
Shortbus mang thông điệp về nỗi cô đơn của những con người luôn đi tìm ý nghĩa thực sự của tình dục trong cuộc sống. Họ đều muốn khám phá dục vọng của bản thân và lạc lối trên một chuyến “xe buýt” kỳ lạ. Shortbus chiếu lần đầu ở LHP Cannes năm 2006 và sau đó giành nhiều giải thưởng tại các LHP lớn như ở Zurich (Thụy Sĩ), Athens (Hy Lạp) hay Gijón (Tây Ban Nha).
11. Antichrist (2009)
Bộ phim của đạo diễn người Đan Mạch, Lars von Trier, không chiến thắng Cành Cọ Vàng tại LHP Cannes 2009 nhưng lại là tác phẩm ấn tượng và gây nhiều tranh cãi nhất năm ấy. Ngay cảnh đầu phim, người xem sẽ bị sốc khi theo dõi cuộc “truy hoan” cuồng nhiệt của một đôi vợ chồng trong nhà tắm trên nền nhạc cổ điển. Họ quấn lấy nhau như những con thú mà không hề nhận ra cậu con trai nhỏ của họ đã chết khi lao ra ngoài cửa sổ và rơi xuống mặt đất phủ đầy tuyết trắng… Phim đã giành gần 20 giải thưởng điện ảnh quốc tế, trong đó có danh hiệu “Nữ diễn viên xuất sắc” tại LHP Cannes cho Charlotte Gainsbourg.
Antichrist có thể hơi nặng nề khi gieo rắc nỗi sợ hãi, ám ảnh tình dục – bạo lực ở mức độ “mạnh” nhưng lại khai thác tận cùng cảm xúc tối tăm, dục vọng trong mỗi người để biến nó thành một nỗi bi phẫn ngọt ngào. Cảnh sex thật giữa hai diễn viên Charlotte Gainsbourg và Willem Dafoe với hiệu ứng slow motion, màu sắc đen trắng và tiếng nhạc cổ điển có thể coi là một trong những cảnh làm tình đẹp nhất của màn ảnh rộng từ trước đến nay.
12. Blue is the Warmest Colour (2013)
Bộ phim, kéo dài hơn ba tiếng với nhiều cảnh làm tình trần trụi giữa hai cô gái trẻ, được vinh danh Cành Cọ Vàng tại LHP Cannes lần thứ 66 hồi tháng 5. Dựa trên cuốn truyện tranh Blue is a Warm Colour của Julie Maroh, Blue is the Warmest Colour xoay quanh Adèle, một nữ sinh 17 tuổi thuộc gia đình trung lưu ở thành phố Lille (Pháp). Sau mối tình ngây thơ với một chàng trai, Adèle gặp gỡ và đem lòng yêu nữ nghệ sĩ 30 tuổi có mái tóc xanh, Emma, thuộc tầng lớp thượng lưu.Chuyện tình nóng bỏng và đầy nhục dục này đẩy hai cô gái tới những bi kịch (xem trailer).
Chỉ ngay sau 15 phút đầu phim, Blue is the Warmest Colour đã nhận một tràng vỗ tay dài vì những cảnh sex được làm quá táo bạo. Nhà phê bình Justin Chang của tờ Variety nhận định đây là “bộ phim có những cảnh quay nhạy cảm và chân thực nhất về đồng tính nữ trong thời gian gần đây”. Trong phim, hai diễn viên nữ chính Adèle Exarchopoulos và Léa Seydoux phải sex thật để tạo độ chân thực cho các cảnh quay. Tác phẩm này cũng được nhiều nhà phê bình đánh giá là lột tả dữ dội và chân thật về một xã hội Pháp hiện đại đầy mâu thuẫn.
Nguyên Minh