Vì sao nhiều người chọn sống chung trước cưới?
Một năm nay, cặp Quang Minh và Thu Sam sống chung nhà dù chưa kết hôn. "Ở cùng giúp chúng tôi sống gần văn phòng hơn, thuận tiện công việc và có cơ hội tự lập. Ngoài ra, công việc của chúng tôi thường xuyên phải đi sớm về khuya nên lựa chọn này giúp không ảnh hưởng đến nếp sống của phụ huynh. Cả hai cũng thuận tiện đưa đón nhau hơn", Quang Minh nói.
Trước khi làm đám cưới vào ngày 21/4 ở TP HCM, hot Youtuber Tizi (tên thật: Nguyễn Việt Trúc, người sáng tạo nội dung, 28 tuổi) đã sống chung với bạn trai Đích Lép (tên thật: Huỳnh Quang Minh, 28 tuổi) khoảng ba, bốn năm. Bởi cùng làm trong ngành sáng tạo nội dung, Tizi - Đích Lép thường xuyên phải ghé nhà nhau. Dẫu muốn kết hôn, lúc đó cả hai chưa đủ tiềm lực kinh tế mua nhà riêng, nuôi con. Vì vậy, ở chung là phương án hợp lý cho cả hai để tiện phát triển sự nghiệp.
Lựa chọn sống chung của cặp Quang Minh - Thu Sam, Tizi - Đích Lép cũng là xu hướng sống đang nở rộ của nhiều bạn trẻ. Trước lựa chọn này của thế hệ MZ*, chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Tâm (TP HCM) cho hay điều này xảy ra bởi nhiều nguyên nhân.
"Người trẻ ngày nay có nhiều tham vọng, hoài bão, ước mơ lớn hơn. Họ cũng muốn có sự thong thả để khám phá nhiều điều thú vị của đời sống, theo đuổi sự thành đạt trước. Do đó, họ không muốn vội vàng bước vào hôn nhân cùng các ràng buộc của nó. Một phần trong số họ chọn sống chung trước cưới, tính tới phương án kết hôn muộn, sau 30 tuổi, ở cả hai giới", chị nói.
Lý do khác là chuyện sống chung trước cưới phổ biến ở phương Tây. "Người nước ngoài sống theo cách này và cảm thấy ổn. Vì thế, các bạn trẻ Việt bắt chước trào lưu này và thấy điều đó bình thường, không có gì xấu hay tội lỗi. Họ có thể muốn tiến tới hôn nhân nhưng chưa có nhà riêng, chưa tích góp đủ tiền, chưa được tuổi, phụ huynh đôi bên chưa hợp ý nhau hoặc không đủ kiên nhẫn sống riêng nên chọn sống chung trước. Họ muốn phá vỡ suy nghĩ của ông cha ta rằng sống chung trước cưới là xấu. Khi có phép thử này, nhiều người vẫn có được hạnh phúc, đi đến được hôn nhân. Điều này cũng phần nào tránh nhược điểm hôn nhân ngày xưa là 'cha mẹ đặt đâu con nằm đó', lấy phải người mình không có tình cảm", chị nói.
*Thế hệ MZ - thuật ngữ chỉ cả nhóm Millennials (sinh năm 1981-1995) và Gen Z (sinh năm 1996-2005).
Đối mặt các rào cản
Nhiếp ảnh gia Quang Minh ở đầu bài viết đã sống tự lập từ vài năm nay nên bố mẹ tin tưởng, chấp thuận anh sống cùng bạn gái. Nhưng bố của Thu Sam phản đối. Vì vậy, cả hai đã nói chuyện, trao đổi với gia đình Sam. "Tôi thuyết phục bác trai cho phép được ở chung ít nhất nửa năm. Mặt khác, tôi cũng nêu các ưu, nhược điểm để mọi người thấy phương án này là hợp lý. Sau đó, cả hai tự lập được tốt nên phụ huynh đều cho phép chuyện này", Minh tiếp tục.
Còn bạn bè anh và Sam phần lớn có tư duy cởi mở nên ủng hộ cho quyết định của cả hai. Nhưng với các ý kiến trái chiều về sống chung trước cưới, Minh cho hay: "Tôi không mấy để ý người khác nói gì, miễn sao mình thoải mái là được. Bởi chúng tôi không thể nào cứ chạy theo lời người khác nói để đưa ra quyết định cho đời mình".
Trước khi được về ở chung nhà, Tizi - Đích Lép đã có vài năm sống riêng vì sự phản đối của mẹ Tizi. "Mẹ tôn trọng tình yêu của chúng tôi, nhưng sợ tôi thiệt thòi khi về ở chung với bạn trai khi chưa có danh phận gì. Mẹ sợ nếu chia tay, tôi không quen được người khác. Mẹ cũng lo tôi có thể không hạnh phúc, người yêu coi thường tôi... Và tôi hiểu đó là những nỗi lo rất chính đáng của mẹ", Tizi cho hay.
Cả hai đã thuyết phục mẹ Tizi bằng cách củng cố niềm tin dần dần. "Mẹ ở quê, còn chúng tôi sống trên thành phố nên mẹ hay theo dõi chuyện tình yêu hai đứa chia sẻ trên mạng. Chúng tôi cũng tự chủ được tài chính khi bên nhau. Sau thời gian dài, mẹ hiểu tình cảm bạn trai dành cho tôi là thật lòng. Vì vậy, mẹ an tâm khi chúng tôi đang đi theo đúng hướng chứ không yêu đương bồng bột. Nhờ đó, mẹ dần từ từ chấp nhận chuyện tôi về sống chung với anh ấy", Tizi tiếp tục.
Sống chung là phép thử cần thiết
Quang Minh nghĩ sống chung trước cưới là cần thiết, giúp hình dung rõ cuộc sống hôn nhân tương lai. Lúc ở chung, cả hai có cơ hội hiểu nhau hơn, cùng chia sẻ công việc nhà, chi trả các hóa đơn như cách một cuộc hôn nhân vận hành. Cả hai cũng tiết kiệm được kha khá tiền khi giảm bớt số lần ăn hàng, thường xuyên nấu cơm nhà. Nhờ đó, Minh và Sam có thêm sự gắn bó về tình cảm.
Nhưng đi cùng ưu điểm, sống chung cũng khiến cả hai cũng xảy ra nhiều mâu thuẫn hơn, nhận ra các thói quen xấu, sai khác về nếp ăn ở của nhau. Từ đó, cả hai cần điều chỉnh để thích nghi. Minh là người gọn gàng, còn bạn gái là người bày đồ nhiều hơn. Lúc thấy nhà cửa lộn xộn, anh sẽ tự dọn dẹp, sau đó nhắc để bạn gái biết. Nhưng cũng có lúc cả hai cùng khiến nhà cửa luộm thuộm.
"Khi đó, chúng tôi nhắc nhau dọn dẹp, dành ra một ngày trong tuần làm sạch nhà. Hoặc nếu cả hai đi làm về đều mệt quá, chúng tôi chấp nhận bừa chút cũng được và sẽ dọn sau. Nhìn chung, mỗi khi bất đồng, cách chúng tôi chọn là nói chuyện để giải quyết vấn đề", anh nói.
Minh còn lo lắng một vấn đề là sống chung dễ khiến cả hai chai sạn cảm xúc khi tiếp xúc 24/24. "Nhưng nếu bước vào hôn nhân, chúng tôi cũng sẽ trải qua tình huống như vậy. Để tránh sự nhàm chán, chúng tôi thi thoảng đi du lịch, cùng nhau làm điều gì đấy mới, ví dụ trồng cây, nuôi thú cưng, đổi khác không gian sống", anh nói. Cả hai cũng tôn trọng không gian riêng của nhau, vẫn đi chơi với các nhóm bạn bè và cuối tuần về thăm phụ huynh. Tất cả giúp tình yêu của cả hai thêm bền chặt trước khi hợp pháp hóa mối quan hệ.
Còn Tizi cho rằng sống chung là cần thiết vì "Để mình có thể 'quay xe' nếu cuộc tình không như ý (cười). Lúc phát sinh một vấn đề nào đó quá lớn, nó sẽ khiến bạn biết mình có muốn sống với người này tới cuối đời hay không, có được hạnh phúc không". Cuộc sống được vận hành ổn thỏa khi cả hai lập một quỹ chung để chi tiêu. Tizi làm việc nhà nhiều hơn vì cô thích chăm sóc người yêu. Đến khi cặp 9X kiếm được nhiều tiền hơn, cả hai thuê người hỗ trợ việc nhà, để Tizi tập trung cho sự nghiệp.
Mỗi ngày, Tizi tập quan sát, nhìn nhận tình yêu của mình. Cô luôn tự hỏi: "Liệu mình có đang hạnh phúc không?". Nếu tình yêu bất ổn ở chỗ nào, Tizi - Đích Lép sẽ cùng tháo gỡ. Khi giận nhau, bạn trai Tizi sẽ đi ra ngoài để lấy lại sự bình tĩnh, thay vì để cảm xúc kiểm soát lý trí. Tới khi tâm trạng ổn định, cả hai cùng trò chuyện để giải quyết vấn đề. Dù công việc bận rộn, cặp 9X tuân thủ nguyên tắc ăn cùng nhau ít nhất một bữa mỗi ngày. "Chúng tôi cũng duy trì kết nối bằng các buổi hẹn hò như lúc mới yêu để tình cảm đi lên", cô nói.
Cần chuẩn bị gì để bước vào cuộc sống chung?
Theo Quang Minh, khi bước vào cuộc sống chung, bạn nam cần chuẩn bị tâm lý vững để đối phó những phát sinh, thay đổi về thời gian biểu, xung đột với bạn gái và các cản trở từ phía gia đình, lời bàn tán xã hội. "Các cặp yêu nhau nên sống chung trước cưới nếu có khả năng độc lập kinh tế. Tôi nghĩ bạn nam nên có thu nhập đủ trang trải cuộc sống, ít nhất là tiền thuê nhà, ăn uống, chi tiêu sinh hoạt, các phát sinh. Ngoài ra bạn cũng nên có một khoản tiết kiệm khoảng 50 triệu đồng trước khi bước vào cuộc sống chung", anh bổ sung.
Ở tình huống giả định do phóng viên đưa ra, nếu một cô gái buồn vì bị mắng "mất nết" lúc sống cùng bạn trai, Tizi đưa lời khuyên bạn nữ không nên sống chung. 9X cho hay: "Nếu bạn buồn tức là tinh thần của bạn không đủ cứng rắn. Khi bạn không thể chịu nổi lời ra tiếng vào của xã hội, bạn cũng có thể không vượt qua các thử thách lớn hơn khi sống cùng người yêu. Vì thực tế, ngoài những giây phút ngọt ngào mà bạn trai đem lại, bạn phải trải qua những giây phút đau đớn, tổn thương, dằn vặt mình trong quá trình chung sống".
Theo Tizi, thời điểm phù hợp để cả hai bước vào cuộc sống chung là khi tình yêu đã trải qua giai đoạn nồng cháy, từng cãi nhau, biết người đó có xu hướng bạo lực hay không, nói lời xúc phạm lúc nóng giận hay không...
Còn lời khuyên từ chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Tâm về thời gian sống chung trước cưới là không quá hai năm. "Những cặp có ý định cưới nên thử nghiệm sống chung thường đi được đường dài với nhau. Nhưng các bạn nên ở với nhau hai năm là tối đa. Vì nếu thời gian sống chung quá lâu, cả hai sẽ không còn đủ động lực để cưới, cảm thấy nhàm chán hoặc dễ gặp phải cám dỗ bên ngoài", chị lý giải.
Sống chung cần lưu ý gì?
Theo chuyên gia, vấn đề đầu tiên các bạn trẻ cần lưu ý là hãy sống chung mà không để lại hậu quả nghiêm trọng như có thai ngoài ý muốn. "Nếu các bạn chưa chắc chắn về đời sống hôn nhân, chưa cam kết với nhau trọn đời, đừng để có con trước, tránh các hệ lụy kéo theo", chị nói.
Mặt khác, sống chung liên quan đến nhiều quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ, có cả tài chính. Vì vậy, chuyên gia lưu ý các bạn trẻ cần minh bạch chuyện tiền nong từ đầu, chia sẻ công bằng. "Người Á Đông hay cả nể không dám nói vì nghĩ những chuyện này quá tế nhị. Nhưng nếu bạn không đề cập tới chuyện tiền bạc, đến một lúc nào đó, nó sẽ thành vấn đề lớn. Một người gánh hết tiền nong còn người kia ỷ lại. Khi ấy, tình yêu không đổ bể bởi rạn nứt, vì hết thương nhau mà tan vỡ từ chuyện tiền bạc", chị tiếp tục.
Chị gợi ý từ lúc bắt đầu cuộc sống chung, các bạn trẻ có thể chia ra để đóng các khoản phí tùy theo thu nhập mỗi người. Các khoản này có thể là tiền nhà, tiền cơm, xăng cộ, internet, điện, nước... Các bạn cũng có thể thỏa thuận về một quỹ chung và thống nhất mức đóng góp của mỗi người theo tháng.
Bên cạnh đó, sống chung sẽ làm bộc lộ sự khác biệt về tính cách, thói quen, uyên ương sẽ cần biết dung chứa hai cái tôi để tạo nên một mối quan hệ lành mạnh. "Khi các bạn đủ bao dung, yêu thương, trưởng thành để chấp nhận sự khác biệt đó, biết tha thứ cho nhau, các bạn mới ở chung được với nhau. Ngược lại, nếu cả hai luôn làm ầm ỹ mọi vấn đề, các bạn khó đi đường dài với nhau", chị nói.
Mặt khác, Tizi dành thêm lời khuyên cho bạn gái là nên xét đến các giá trị bạn muốn hoặc không muốn ở "Mr. Right". Nếu không thích một người đàn ông bạo lực, bạn cần quan sát hành động của bạn trai và dứt ra sớm nếu người đó sử dụng vũ lực. "Bạn đừng nhân danh tình yêu mà chấp nhận người đó. Như vậy, trong tương lai, bạn có thể phải chịu tổn thương rất nhiều", cô cho hay.
Nữ Youtuber cũng gợi ý các cô gái cần quan sát cách hành xử của bạn trai khi cả hai giận dỗi, xem người đó đối xử tốt với mình hay không. "Nếu bạn muốn chăm sóc người yêu, hãy làm điều đó dựa trên sở thích. Tức là bạn muốn làm điều đó thì hãy làm, thay vì nghĩ rằng mình đang hy sinh cho người kia. Như vậy, dù sau này có chuyện gì xảy ra, bạn cũng không phải hối hận", cô bổ sung.
Hằng Trần