Mãn kinh là một quá trình chuyển đổi sinh học trong đó các hormone sinh sản của người phụ nữ như estrogen và progesterone suy giảm, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt chấm dứt một cách tự nhiên. Quá trình mãn kinh đánh dấu sự kết thúc khả năng thụ thai của người phụ nữ và được cho là hoàn tất khi kinh nguyệt ngừng trong một năm liên tục. Phụ nữ thường trải qua thời kỳ mãn kinh từ giữa độ tuổi 50 trở lên. Tuy nhiên, một số phụ nữ có thể bị mãn kinh ở độ tuổi sớm hơn. Mãn kinh sớm, trước 40 tuổi, về mặt y học được gọi là suy buồng trứng sớm, hoặc suy buồng trứng nguyên phát.
Ảnh: iStock
Triệu chứng mãn kinh sớm
Triệu chứng mãn kinh sớm có thể bao gồm: Kinh nguyệt không đều, vô kinh hoặc không có kinh, ra nhiều máu hoặc ít máu hơn bình thường, nóng bừng, đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo, tâm trí mơ hồ, giảm ham muốn tình dục, tiểu không tự chủ.
Nguyên nhân mãn kinh sớm
Mãn kinh sớm do sự suy giảm nang trứng hoặc rối loạn chức năng nang trứng dẫn đến mất khả năng sinh sản và chức năng buồng trứng. Sự suy giảm nang trứng hoặc rối loạn chức năng nang trứng có thể xảy ra do các yếu tố như:
- Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng
- Tiền sử gia đình mãn kinh sớm
- Bệnh tuyến giáp
- Hút thuốc
- HIV hoặc AIDS
- Các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp
Mãn kinh sớm có chữa được không?
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra thời kỳ mãn kinh sớm, các phương pháp điều trị có thể cần thiết. Bạn có thể được tư vấn liệu pháp thay thế hormone (HRT) do nguy cơ sức khỏe của thời kỳ mãn kinh sớm.
Một số hormone bị mất trong cơ thể bạn sẽ được thay thế bằng HRT. Điều này làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe do mãn kinh sớm và giảm các triệu chứng cũng như tác dụng phụ của thời kỳ mãn kinh. Các bác sĩ lâm sàng thường khuyên dùng HRT cho đến tuổi 51, thời điểm mà hầu hết mọi người bước vào thời kỳ mãn kinh.
Đối phó với mãn kinh sớm thế nào?
1. Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Việc tăng cân trong thời kỳ mãn kinh là điều bình thường do sự thay đổi hormone, lão hóa, lối sống và di truyền. Lượng mỡ dư thừa trong cơ thể có xu hướng làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh như tiểu đường, huyết áp cao và các bệnh mãn tính khác. Ngoài ra, cân nặng quá mức có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng mãn kinh.
2. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục có thể giúp duy trì việc giảm cân hoặc ngăn ngừa tăng cân quá mức. Khi hoạt động thể chất, calo được đốt cháy. Bạn có thể đốt được nhiều calo hơn khi tham gia các bài tập thể dục mạnh.
3. Ăn thực phẩm chứa nhiều phytoestrogen
Phytoestrogen là một hợp chất có nguồn gốc thực vật tự nhiên có thể bắt chước tác dụng của estrogen trong cơ thể và giúp tăng phytoestrogen để cân bằng hormone. Một số loại thực phẩm chứa nhiều phytoestrogen bao gồm sản phẩm từ đậu nành, đậu phụ, hạt lanh. Ngoài ra, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cũng giúp giảm các triệu chứng khó chịu của mãn kinh.
Một số lời khuyên về chế độ ăn uống để kiểm soát mãn kinh sớm
- Tăng lượng bổ sung vitamin D hàng ngày. Điều này cũng có thể làm chậm nguy cơ mắc các vấn đề về xương.
- Bổ sung canxi trong chế độ ăn uống bằng cách tiêu thụ các thực phẩm như sữa, sữa chua, phô mai và rau lá xanh. Cách này cũng có thể giúp kiểm soát tình trạng mất xương sau mãn kinh.
- Thêm trứng và cá trong chế độ ăn uống. Những thực phẩm này có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác như cholesterol, bệnh tim và béo phì.
- Tránh các thực phẩm kích thích như caffeine, rượu và thực phẩm chứa quá nhiều gia vị, đường.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh là điều cần thiết trong thời kỳ mãn kinh, nếu không nó có thể làm tăng nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe. Vì vậy, hãy bổ sung nhiều chất xơ, protein và chất béo lành mạnh vào chế độ ăn uống.
Ngoài ra, có thể cân nhắc thực hành thư giãn, yoga và thiền để kiểm soát mức độ căng thẳng.
Hướng Dương (Theo Healthshots)
