Khung cảnh ngập lụt, hoang tàn vì mưa lũ ở tỉnh Giang Tây. Ảnh: SCMP.
Thứ bảy vừa rồi lại là một đêm không ngủ của Wu Shensong. Ngay khi nhận ca trực, Wu nhìn bầu trời, dự cảm điều chẳng lành.
"Tôi có hơi lo lắng. Dự báo thời tiết nói còn mưa mấy ngày nữa", Wu nói.
Wu là quan chức tại làng Wanli, tỉnh Giang Tây - gần hồ Bà Dương, hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc. Sáng 12/7, sau trận mưa lớn và xả lũ từ thượng nguồn sông Dương Tử, mực nước Bà Dương đã vượt 22,5 m - mức dâng cao kỷ lục từ trước tới nay - khiến nhiều thị trấn và làng mạc được vây quanh bởi những bờ kè chắn lũ rơi vào tình trạng nguy hiểm.
Wanli chỉ là một trong số nhiều ngôi làng bị thiệt hại bởi những cơn mưa lụt gần đây, khi 27 trong 31 tỉnh của Trung Quốc đại lục đều đang phải hứng chịu những đợt mưa lũ lớn. Theo các số liệu chính thức, đến ngày 11/7, gần 34 triệu người dân trên cả nước bị ảnh hưởng bởi lũ lụt, ít nhất 130 người chết hoặc mất tích.
Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng dọc sông Dương Tử. Theo Xinhua, tỉnh Giang Tây có 2.545 km đường đê và 2.242 km trong số đó đối mặt với "tình trạng vô cùng khắc nghiệt" liên quan tới việc kiểm soát mưa lũ.
Hôm 8/7, nước lũ đã làm vỡ đê, ngập một số ngôi làng nằm ở vị trí thấp và khiến 20.000 người không có điện hoặc nước ngọt.
Tình trạng mưa lụt ở Trung Quốc
Wu cho hay hôm 7/7, anh nhận được lệnh từ những người giám sát, yêu cầu sắp xếp các buổi tuần tra đê do nước lũ chảy về hướng làng Wanli. Wu cùng một số người làng khác thay phiên nhau đi tuần, mỗi người quản lý vài trăm mét.
Wu sử dụng một chiếc đèn pin để kiểm tra các vấn đề và dấu hiệu vỡ đê. Có lúc, anh dừng lại để nhìn vào trong một đường ống chạy qua bờ sông tới một ao cá ở bờ phía bên kia.
"Dù đã ngăn nước tràn bằng các bao cát, chúng tôi vẫn cần kiểm tra xem chúng còn nguyên vẹn không", Wu nói.
Những người canh lũ như Wu dành phần lớn thời gian ban đêm để đi tuần, chỉ tranh thủ nghỉ đôi chút. Nếu phát hiện có đoạn đê vỡ hoặc vùng nước lớn, họ sẽ báo cho những người giám sát để cử đội tới xử lý.
"Chỉ cần lơ là một chút thì sẽ rất nguy hiểm. Chỉ trong vài phút, nước sẽ tràn vào ngay gây ngập lụt", Wu nói.
Dân làng nhớ lại lúc nước lũ tràn vào hôm 8/7, Huang Diqun, cũng là một người trông đê khác như Wu, đang đứng trên cầu thì một bên bờ đê bị vỡ.
"Tôi nhìn thấy nước đập mạnh vào bờ, rồi đê bất ngờ đổ sập", Huang kể.
Huang cũng chứng kiến từng ngôi nhà bị nước cuốn đi, dân làng sợ hãi chạy băng qua cầu hoặc trèo lên mái nhà để thoát thân.
Toàn bộ ruộng lúa nhà Wu đều ngập nước. Anh cho biết nếu nước rút nhanh chóng, anh ta có thể vớt vát được đôi chút vụ mùa, nhưng Wu tin lũ lụt có thể sẽ kéo dài thêm hai hoặc ba tháng nữa.
Dọc sông Dương Tử, nước ở các hồ và phụ lưu sông vẫn đang tăng lên, chưa biết đổ về đâu. Việc Wu có thể làm lúc này là cố gắng ngăn vỡ đê và cầu chúc cho điều tốt đẹp nhất.
"Những gì chúng tôi có thể làm chỉ là đứng nhìn mà thôi", Wu nói.
Hướng Dương (Theo SCMP)
