"Nhà Dế Mèn" của vợ chồng KTS (kiến trúc sư) Ngô Lê Nguyễn được đặt theo tên con trai anh, nằm tại Phan Thiết, Bình Thuận. Nhà có diện tích 105 m2, gồm một trệt, hai tầng lầu. KTS bố trí vườn cho tất cả các tầng để gia đình được ở gần với thiên nhiên, thoát khỏi ồn ào, xô bồ phố thị. Tại tầng trệt có một gara, sân vườn nhỏ. Đây là khu vực đa chức năng, lúc là văn phòng, lúc là nơi sinh hoạt chung.
Tiếp theo là khu vực bếp, phòng ăn. KTS chi khoảng 2,5 tỷ đồng cho công trình.
Khoảng sân vườn tầng trệt đóng vai trò điều hòa không khí ngôi nhà, là giếng trời đón nắng, gió.
Khu vực bếp của gia đình qua ô cửa tròn. KTS và các cộng sự tự thi công nhiều đồ nội thất, chủ yếu gỗ thông và mua một số đồ gỗ công nghiệp. Bếp dùng gỗ nội địa Nhật đắt gấp 2,3 lần gỗ thường, có ưu điểm độ bền cao. Anh còn mua nhiều đèn trang trí thủ công nên chi phí công trình cũng tăng.
Tầng trệt với góc nhìn từ bếp. Ở ngôi nhà này, KTS chọn phong cách thô mộc chủ đạo, ứng dụng các vật liệu tự nhiên, dùng gạch đất nung, gạch bê tông, gỗ palette cùng các vật liệu thô. Trên nền đất yếu, anh vẫn làm được nhà một tầng trệt, hai lầu mà không cần ép cọc như nhà bê tông. Giải pháp của anh là dùng sàn gỗ để giảm tải trọng tối đa, tạo nên sàn siêu nhẹ.
"Tôi dùng giàn sắt để thợ địa phương đứng lên thi công nhà. Mà trải gỗ lên thi công thì hỏng gỗ nên tôi dùng thêm tấm sắt, vài tấm cemboard làm giàn giáo. Vì thế hình khối nhà cao chót vót, khó hình dung lúc ban đầu. Tất cả rất khác so với việc đổ sàn ở nhà bê tông cốt thép thông thường. Thợ, hàng xóm và cả vợ tôi đều không hiểu hình khối nhà cho tới khi nó ra hình, ra dạng", anh nói.
Một phòng ngủ khép kín của gia đình.
Phòng tắm, vệ sinh đều đáp ứng tiêu chí thông gió tối đa. KTS bố trí thêm cây xanh để không gian "chill", mát mắt giống các resort.
KTS tạo một cầu gỗ bắc ngang, làm vườn trên tầng một để trả lại diện tích cho thiên nhiên. "Anh đã biến một mảnh đất bé nhỏ thành một nơi xanh tươi, nơi có thể trồng rau, cỏ, cây cảnh, và tận hưởng ánh sáng và gió mát mỗi ngày", vợ của KTS nói về chồng.
Vườn có đầy đủ loại cây trồng và hoa. Cả gia đình thường ngồi ở đó vào buổi sáng, tối. Ban sáng, cả nhà thường uống một tách cà phê và nghe tiếng chim hót hay ngắm trăng mỗi đêm. Bé Dế Mèn nằm vẻn vẹn trong khung tròn để đọc sách.
KTS mua một số ghế cũ nhằm tái chế để sử dụng đặt ngoài vườn và tiết kiệm chi phí. "Tôi muốn chứng minh rằng những thứ người ta bỏ đi vẫn có thể sử dụng tốt, vừa thân thiện môi trường, vừa giúp nhà ở có phong cách", KTS nói.
Để đối phó vấn đề nhà ở có muỗi, KTS dùng tinh dầu xông thường xuyên, tránh dùng hóa chất gây hại. Anh cũng đem tới giải pháp thiết thực để thoát nước cho vườn cây trên cao. Đó là dùng khung sắt tái chế, tiếp theo trải sàn gỗ hoặc sàn cemboard, sau đó trải bạt chống thấm HDPE - giúp chống thấm tốt. Kế tiếp, anh cho trải lớp vỉ thoát nước để có khoảng hở cho nước di chuyển, phủ lớp vải địa, lọc ngăn đất lại. Cuối cùng, trải khoảng 15-20 cm lớp đất trồng lên để trồng cây. "Nếu bạn để lớp đất trồng dày sẽ nặng nhà. Chỉ cần khoảng 15 cm đất, bạn đã có thể trồng cỏ trên sân rất tốt", anh nói.
Tại tầng trên cùng của ngôi nhà, KTS đang lợp lá dừa, giúp nhà mát. Thời gian tới anh dự định trồng cỏ trên mái.
Để giảm sức lao động ở vườn, anh lắp đặt thêm hệ thống tưới nước tự động nhỏ giọt, hẹn giờ tưới nước tự động. "Điều thuận lợi là có những điều tôi từng muốn thử nghiệm trên nhà người ta nhưng chưa được, giờ tôi được làm trên nhà mình, rất tiện để mọi người tham khảo", anh nói.
Công trình được thi công trong ba tháng, hoàn thiện vào tháng Chạp, trước Tết âm lịch 2023.
Hằng Trần
Ảnh: Country House Architect
