Khảo sát được tờ New York Times thực hiện, công bố ngày 1/8. Phần lớn vaccine phải tiêu hủy do nhu cầu tiêm chủng giảm mạnh. Số mũi tiêm hàng ngày hiện chỉ bằng một phần năm so với mức đỉnh hồi tháng 4 là 3,4 triệu liều.
Giới chức cho biết hơn 110.000 liều đã bị bỏ đi ở Georgia. New Jersey lãng phí hơn 53.000 liều, trong đó gần 20.000 liều là vào tháng 6, tăng mạnh so với 4.000 liều hồi tháng 4. Tại Ohio, hơn 370.000 liều bị giới chức bang thông báo không còn sử dụng được. Khoảng 50.000 liều ở Maryland bị hủy bỏ.
Lý do lãng phí vaccine bao gồm sự cố rơi vỡ, bảo quản, vận chuyển, hết hạn sử dụng... Một số liều đã được lấy khỏi kho lạnh để tiêm chủng, nhưng người đăng ký không có mặt ở điểm hẹn.
Nhiều bang khác có khả năng đối mặt với vấn đề tương tự. Như vậy, lượng vaccine lãng phí của đất nước sẽ còn cao hơn nhiều. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) theo dõi số vaccine bị lãng phí, song chưa đưa ra bình luận. Số liệu từ cơ quan này sẽ cung cấp bức tranh toàn diện hơn.
Số liều vaccine lãng phí gia tăng phản ánh thách thức mà giới chức Mỹ phải đối mặt trong công tác tiêm chủng toàn quốc. Dù biến thể Delta lây lan mạnh, nhiều nhóm dân cư của nước này vẫn chưa sẵn lòng nhận vaccine. Delta là một trong những lý do chính khiến số ca nhiễm toàn cầu gia tăng. Nhiều quốc gia đang thiếu vaccine để chủng ngừa đại trà.
Việc triển khai vaccine Covid-19 được coi là thành công khi tỷ lệ lãng phí không quá 2% số liều nhận được. Một số bang ở Mỹ đạt tỷ lệ này, như Georgia 1,4%, Idaho 2%, New Jersey gần 0,5%.
Một lọ vaccine Covid-19 của Pfizer tại điểm tiêm chủng Denver, tháng 7/2021. Ảnh: NY Times
Tiêm chủng đầy đủ có thể ngăn ngừa triệu chứng nghiêm trọng và tử vong khi mắc Covid-19, kể cả với biến thể Delta. CDC cho biết các trường hợp nhiễm nCoV đột phá, tức là mắc bệnh sau tiêm vaccine từ 14 ngày trở lên, rất hiếm.
Tuy nhiên, dữ liệu gần đây cho thấy người đã tiêm chủng nhiễm biến thể Delta vẫn lây lan virus cho cộng đồng. Sau phát hiện mới, CDC khuyến nghị người dân, kể cả người đã tiêm, đeo khẩu trang trở lại tại các không gian kín.
Toàn thế giới đã sử dụng gần 4,1 tỷ liều vaccine Covid-19 trong chiến dịch tiêm chủng lớn nhất lịch sử. Giống với bất cứ chương trình nào ở quy mô tương tự, nó xảy ra vài trục trặc, khiến liều lượng bị bỏ phí. Tỷ lệ này có thể tăng theo thời gian, khi cung bắt đầu vượt quá cầu ở các nước phát triển. Nhân viên y tế bớt "nâng niu" từng liều vaccine. Người dân thấy dịch bệnh suy yếu sẽ không đến tiêm chủng như lịch hẹn, khiến vaccine đã đưa khỏi tủ đông bị thừa lại cuối ngày.
Theo WHO, ở các đợt tiêm chủng khác, 50% số vaccine bị bỏ thừa. Mức độ ở mỗi nước khác nhau do điều kiện y tế, hệ thống kho lạnh. Giáo sư Mike Toole, người đã làm việc trong chiến dịch tiêm chủng của nhiều nước phát triển, cho biết lãng phí vaccine là không tránh khỏi trong bất cứ chương trình tiêm chủng nào. Khi không ở thời điểm khan hiếm, đây thường được coi là chi phí kinh doanh.
Thục Linh (Theo NY Times)
