Trên đoạn đường khoảng 200 mét, có gần 20 cửa hàng kinh doanh mặt hàng này. Một chuyên gia đồ cổ gọi đây là xứ "đồng nát".
Nam vào một cửa hàng, đụng vào vật gì cũng nghe chủ hàng xướng: "Cổ đấy". Đôi lọ cắm hoa bằng gốm men trắng, to cỡ chiếc phích rạng đông, bề mặt chi chít vết rạn được giới thiệu là đồ gốm cổ Bát Tràng, giá 7 triệu đồng. Một chiếc khác nhỏ hơn, miệng bị sứt, chủ hàng nói của "Chu Đậu", giá khoảng 4 triệu.
Khi biết Nam muốn tìm một đồ gốm cổ làm quà tặng, chủ hàng dẫn sang bên kia đường, giới thiệu đó là "cơ sở 2" "chuyên gốm". Đến "cơ sở 2" mới biết 2 từ "chuyên gốm" chỉ là cách nói để giữ chân khách, thực chất cửa hàng bày bán "thượng vàng hạ cám".
Ngay đến chiếc vòng đá, chạm hoa văn rất tinh xảo, giá bán 700.000 đồng, chiếc bình đựng vôi giá 200-300.000 đồng, những con trâu đất bằng đá xanh giá "bèo" chỉ hơn 100.000 đồng cũng được giới thiệu là "cổ vật". Khi hỏi nếu là cổ thì nó thuộc đời nào, được làm bằng chất liệu đá gì? Chủ hàng, một cô gái trẻ măng, cười đáp: "Em chả biết, loại này rẻ, em chẳng tìm hiểu làm gì".
Lấy cớ không tìm được đồ ưng ý, Nam ngược lên đầu phố tìm cửa hàng của ông Thao. Tưởng Nam là dân mới chơi đồ cổ, ông bảo: "Mới chơi, mua được đồ sứt, đồ vỡ nhưng là đồ thật đã là quý rồi, đừng bao giờ mơ chuyện mua đồ thật đẹp, nguyên vẹn... Tôi nhiều năm chinh chiến trong nghề kinh doanh đồ cổ còn chẳng mua được đồ xịn đẹp...".
Ông chỉ cho đôi lọ hoa nhỉnh hơn chiếc phích, miệng nứt khá nhiều, bảo: "13 triệu đồng đấy. Nếu không bị nứt, giá phải 30-40 triệu".
Rồi, ông cho xem những chiếc gương đồng, gỉ xanh, to cỡ cái bát ăn cơm, bảo: "Đây là gương Hán. Đây là gương đời Thanh. Vì không còn nguyên vẹn nên giá chỉ 200.000 đồng/chiếc". Ông cũng bật mí, những đồ "độc" ông không bày ở đây. Khách mua chẳng thiếu kẻ gian, bày ra đấy, nó xoáy mất thì phá sản...
Hiện tại, đồ giả cổ theo đường tiểu ngạch từ Trung Quốc vào VN, đến Bắc Giang thì dừng lại và được "sơ chế", làm giả cổ ở một vài địa điểm. Với đồ gốm, cách "cổ truyền" là ngâm xuống bùn, bôi axít lên bề mặt của men, đập vỡ, gắn lại, làm đen phần trôn... Với cách làm này, không ít người đã mua phải những chiếc bình "đời Khang Hy" giá trên mây xanh nhưng khi giám định mới té ngửa chỉ là... giả cổ.
Theo một chuyên gia cổ vật của ngành bảo tàng VN, chất lượng đồ "giả cổ" ở VN mới chỉ ở mức "phỏng cổ". Còn theo ông Phạm Quốc Quân (GĐ Bảo tàng Lịch sử VN), không ai cấm làm đồ giả cổ, nhưng mặt hàng này cần đăng ký bản quyền và hàng phải được dán tem. Nếu các chủ kinh doanh không công khai nguồn gốc đồ giả cổ, cơ quan chức năng cần phải coi những mặt hàng này là hàng giả, giống như sữa giả, thuốc giả... và việc buôn bán mặt hàng này phải bị coi là hành vi lừa đảo, phạm pháp...
Một chuyên gia cổ vật cho Lao Động biết, ông đã đến khu bán đồ cổ ở đường Nghi Tàm, cảm giác của ông là thiếu tính văn hoá, có dấu hiệu phi pháp: Thật, giả lẫn lộn; người bán không hiểu biết về cổ vật; một số đồ không được phép buôn bán lại được bày bán công khai (cổ vật có nguồn gốc khảo cổ)...
