Lienmerry
(Bài dự thi 'Món ăn ngày Tết')
Yêu mến tặng bà của con
Mẹ gọi điện ra làm tôi xao xuyến cả người, một năm rồi mới được làm bánh khúc cùng bà... Năm nào cũng thế, cứ gần sang năm mới, thời tiết se lạnh là bà ngoại tôi lại đi hái lá bánh khúc về làm bánh cho các cháu ăn. Những năm còn bé tẹo cho đến hồi học hết cấp 2, chưa phải đi học xa nhà nên tôi có nhiều thời gian đi hái lá khúc với bà ở men những ruộng khoai trên cánh đồng hoa màu, hay những ruộng rạ sau những ngày cày ải. Tôi thích cái mùi thơm thơm, bùi bùi của lá khúc. Lá thường được hái vào lúc sáng sớm nên trên còn đọng sương. Lá khúc mềm và dai, trên thân có nhiều lông màu trắng muốt, khi giã sẽ tiết ra một dung dịch màu xanh, sợi dai và quyện vào nhau...
Mới 9h sáng, các cháu nội, cháu ngoại của bà, nếu không phải đi học thêm thì đều có mặt đông đủ. Bây giờ các cháu cũng lớn cả rồi nên phong bà làm bếp trưởng, chỉ đạo các cháu cùng làm bánh... Bánh khúc năm nay bà cải tiến không làm nhân đỗ nữa mà làm nhân thịt giống nhân của bánh tẻ.
 |
Gạo nếp được đem đi xay nhuyễn từ sáng sớm thành bột. Bà đổ chỗ bột ấy vào một cái khăn đặt lên một thúng tro bếp, đấy là cách truyền thống để làm bột nếp quánh lại. Bà phân công mỗi đứa làm một việc: em Tú thái lá bánh khúc, tôi thái thịt làm nhân, em Duyên thái hành, em Tài đi lấy lá chuối, em Sáng thì nhóm bếp... Bà nhào bột với lá, rồi tôi và em Sáng thay ca nhau giã nhuyễn. Vì rất nhiều bột và lá khúc nên phải giã làm nhiều mẻ nhỏ. Chẳng mấy chốc đã đến công đoạn nặn bánh...
 |
|
Giã bột với lá khúc... |
Lúc này tất cả mọi sự chú ý đều đổ dồn vào mâm bánh. Em Huyền, em Trang đến sau cũng tham gia công tác nặn bánh. Mấy đứa thi nhau nặn, còn đọ xem cái nào to hơn, đẹp hơn. Lúc đầu còn là hình tròn, hình bầu dục, sau là hình trái tim, bông hoa, cái lá, cụ rùa, mặt cười, ngôi sao... Một buổi làm bánh khúc mà các em họ tôi được dịp ôn lại môn hình học xen lẫn mĩ thuật, thật là vui và ý nghĩa.
 |
|
Cho nhân thịt vào bánh. |
- Để bà cho thêm củi cho nhanh chín nhé!
 |
Cuối cùng tác phẩm là nồi bánh của bà cháu mình đây này! Hấp dẫn và nghi ngút khói nhé... choa choa, thơm ngon bổ dưỡng ghê cơ! Thích quá bà ơi!
Bà trêu bọn tôi: "Bà tính cả rồi đấy nhé, mua nguyên liệu cả thảy hết 61 nghìn, cháu nào ăn bao nhiêu cái thì góp tiền trả bà nhé!"
Thế là chúng tôi nhao nhao như tôm nhảy lên.
- Con ngồi thái lá bánh khúc cả buổi sáng, mỏi hết cả lưng - em Tú lên tiếng.
- Bà ơi, con thì thái hành cay hết cả mắt, đây bà có thấy không, mắt đỏ hoe cả đây này... - tiếng nhóc Duyên nhà tôi.
 |
Tôi nghe vậy cũng không kém phần:
- Bà ơi, con cũng thái thịt đau hết cả tay rồi...
- Bà ơi thằng cu Tài nó mải đá cầu, chẳng làm gì cả, lát bắt nó đóng tiền bà nhé! Cả cu Sáng nữa.
Bà cười khì khì chảy cả nước mắt... Tôi yêu tiếng cười và cả cách cười ấy của bà. Từ nhỏ tôi đã hay ở với bà nên tôi yêu bà lắm. Bọn trẻ chúng tôi chí choé, ồn ào cả một khoảng sân nhà.
Cu Tài thắc mắc: "Bà ơi, hôm nay là ngày gì mà bà lại làm bánh khúc thế?"
Bà bảo: "Hôm nay là chủ nhật..."
"Nhưng chủ nhật là ngày gì mà làm bánh khúc hả bà? Tại sao các ngày chủ nhật khác bà không làm?"
Bà chưa kịp trả lời cu Tài thì tôi đã trả lời hộ bà: "Vì hôm nay các cháu đều về nên bà làm. Bà làm cho vui bà nhỉ? Chả mấy khi bà cháu được tụ tập đông vui thế này..."
Bà cười cười: "Ừ, chị Liên nói phải đấy, bây giờ bà chỉ mong ngày nào cũng được ở gần các cháu bà là bà vui rồi..."
Hôm nay bà làm rất nhiều bánh, bọn tôi ăn no xong bà còn gói cho mỗi đứa mấy cái mang về, rồi bà chia cho Già và cho hàng xóm nữa.
Mấy hôm nữa cậu Thống đi Nga về, bà bảo sẽ làm mẻ bánh khúc nữa. Chắc cậu thích lắm, 4 năm rồi cậu mới về nhà, lại được bà đãi món bánh khúc thì còn gì bằng...
 |
|
Món bánh khúc ở Hà Nội có thêm lớp cơm nếp bên ngoài. |
Tôi chợt nhớ có lần anh mua cho tôi hai cái bánh khúc ăn sáng, bánh khúc ở Hà Nội có bọc một lớp cơm nếp bên ngoài. Bánh khúc của bà bỏ qua lớp cơm nếp cho đỡ dính, cũng vì thế mà bánh khúc của bà khi chín có màu xanh đen đặc trưng của lá khúc. Tôi xin bà hai cái mang ra Hà Nội cho anh, anh khen ngon và bùi nữa. Tôi hứa với anh khi nào bà làm bánh khúc nữa sẽ cho anh về làm cùng, anh mà giã lá khúc thì nhanh nhuyễn lắm đây.
Không biết bình thường mọi người cảm nhận về bánh khúc thế nào, còn với tôi bánh khúc không chỉ là một món ăn truyền thống của vùng quê Bắc bộ mà còn là một món ăn mang đậm tình bà cháu nữa...
Con gái Kinh Bắc.
Vài nét về độc giả dự thi:
Tôi rất muốn chia sẻ cảm xúc này với tất cả mọi người. Hôm trước đọc báo Ngôi Sao thấy ngạc nhiên vì có cuộc thi viết về "Món ăn ngày Tết" trên mục Chơi Blog, đúng lúc tôi rất muốn kể lại một ngày làm bánh với bà cho các bạn nghe. Tôi nghĩ phải bắt tay vào viết luôn một bài về bánh khúc và bà để gửi lên toà soạn. Cũng có thể gọi bánh khúc là món ăn tráng miệng ngày Tết được chứ nhỉ? Biết đâu mọi người đọc bài viết này xong lại tự hỏi Tết này mua bánh khúc ở đâu thì sao? Tôi cũng rất mong bài viết này sẽ được đăng và sẽ là một món quà tinh thần ý nghĩa gửi tới bà ngoại tôi nhân dịp mừng thọ 70 của bà trong dịp Tết Nguyên Đán này!
