>> Làng mổ ôtô
Ông Hội cho biết thêm, mổ xác máy bay chỉ là chuyện nhỏ, làng Quan Độ còn mổ... tên lửa, thiết giáp và cả chiến hạm.
Dáng người thấp đậm, da ngăm đen và tóc đã ngả màu muối tiêu, ít ai nghĩ ông Nguyễn Thành Long, 52 tuổi, là một trong những đại gia của làng Quan Độ, khét tiếng buôn khí tài quân sự cũ và là chỉ huy công trường mổ xác máy bay.
![]() |
Công trường mổ máy bay ở làng Quan Độ. |
Ông Long chỉ vào những thân máy bay IL18 của Nga đang được các "thợ xẻ” mổ, cười tủm tỉm: "Riêng con này cũng đủ 4 tấn nhôm!". Theo ông Long, nhìn cái máy bay to đồ sộ như ngôi nhà hai tầng, nhưng nếu trông chờ vào nhôm thì chẳng kiếm được mấy tiền. Chủ yếu là các chi tiết máy bay gồm các dây dẫn, giắc cắm và một số bộ phận khá, ở đó... có những hợp kim khá đắt tiền.
Đường vào làng khá khang trang, những ngôi nhà cao tầng ngất ngưởng, xe hơi đủ loại lượn lờ trên đường. Khi khách hỏi về ông tổ làng nghề, ông Long cười xòa: "Chả ai là ông tổ cả. Dân làng tôi đi lên từ buôn phế liệu, mua từ ống bơ sữa bò, lon bia đã dùng cho đến mua máy bay, xe bọc thép... ".
Theo ông Long, quan điểm buôn bán phế liệu của dân Quan Độ, cái gì hết hạn sử dụng được coi là... phế liệu, kể cả tàu vũ trụ. Ông bảo: "Khi các khí tài quân sự cũ được bán ra, người ta đã vô hiệu hóa nó rồi, chúng tôi chỉ mua được cái vỏ rách bươm thôi!".
Làng Quan Độ phất lên hơn chục năm nay do kinh doanh phế liệu không kém gì làng " mổ xe" ở Tề Lỗ, Yên Lạc, Vĩnh Phúc. Năm ngoái, vụ đấu thầu mua lại một nhà máy ximăng lò đứng vùng Đông Bắc đã thành phế liệu, người ta thấy thấp thoáng bóng các đại gia ở Quan Độ miệng ngậm xì gà, mắt đeo kính râm lượn qua lượn lại ở phiên đấu giá.
Nguyễn Văn Hùng, một đại gia buôn phế liệu, cho hay, mấy năm trước anh còn rước được một đoàn tàu gồm mười toa và một đầu máy hơi nước về làng. Vụ ấy Hùng trúng lớn nhưng sau lại bị "liệt" vì tham mua tên lửa (tất nhiên đã tháo đầu đạn và kíp nổ) vì ngỡ tưởng tên lửa có vạch vàng là mạ vàng, sau khi mua về phân kim mới biết là mạ đồng!
Ông Nguyễn Hữu Hậu, Phó chủ tịch xã, cho biết, các đại gia ở Quan Độ có hẳn một mạng lưới "hoa tiêu" chuyên săn tin trên mọi miền đất nước. Họ sẵn sàng cấp tiền cho "hoa tiêu" chu du thiên hạ, miễn là có thông tin chính xác đưa về. Đơn vị nào thanh lý tài sản cũ, ai chịu trách nhiệm vụ thanh lý, điện thoại về làng ngay. Ông chủ Long hồi đầu đi mua chiếc IL18 thanh lý đã phải thuê một phi công già đã nghỉ hưu từng lái loại này để tìm hiểu thông tin về chiếc máy bay để lượng sức mua.
Quan Độ hôm nay có ba công trường cỡ lớn chuyên mổ xác máy bay với công nghệ là búa chim và đèn khò. Những con chim sắt khổng lồ nằm rã rượi dọc đường làng và mùi khói khét lẹt thường ngày bốc lên khiến người nơi xa mới đến tưởng như một bãi chiến trường.
Ông Hậu cho biết từng có những vụ nổ đầu đạn, nổ bình khí ở Quan Độ mấy năm về trước. Cách đây ba năm, một buổi chiều dân Quan Độ kinh hoàng vì hơn 20 người đang làm việc bỗng lảo đảo ngã lăn đùng ra đất. Một bình khí độc asen vỡ bung do một công nhân quai búa tạ vào, anh này ngỡ là bình phế liệu trong đó không có gì nên đập bẹp. Gia đình nhà chủ phải bán hết đồ đạc để đi nuôi bệnh nhân và người nhà bệnh nhân tại bệnh viện huyện.
Quan Độ hôm nay có gần 400 hộ dân, có trên 40 doanh nghiệp tư nhân, gần 80 ôtô các loại. Người dân ở đây lúc vào việc chỉ cần hô một tiếng là có vài tỷ ngay do anh em họ hàng xúm vào cho vay vốn đi "đánh hàng" mà không cần vay ngân hàng.
Bên cạnh đó, đầu ra của những phế liệu này có nơi tiêu thụ ngay... trong xã. Làng Mẫn Xá được mệnh danh là làng nghề cô đúc nhôm nằm sát ngay làng Quan Độ. Sau khi mổ xác máy bay xong, nhôm lại được dân làng Mẫn Xá mua ngay. Sắt vụn đưa sang Đa Hội, Đông Anh (Hà Nội), dây dẫn, động cơ cho về chợ trời Hà Nội...
Nhưng nghề buôn phế liệu và chế biến phế liệu đã làm nơi đây ô nhiễm khủng khiếp, bệnh hô hấp và bệnh da liễu luôn hoành hành khiến cả thanh niên trai tráng cũng còi cọc, ho hen. Ông Hội thở dài: "Đợt tuyển quân vừa rồi, khối anh thanh niên bị loại vì sức khỏe kém, không khí khét nồng như thế phổi nào chịu được, ngực thằng nào cũng lép kẹp".
(Theo Tuổi Trẻ)