Giới mê ẩm thực có lẽ ít ai không biết tới đầu bếp Luke Nguyễn (sinh năm 1978, người Australia gốc Việt). Anh nổi tiếng không chỉ với tư cách là giám khảo cuộc thi MasterChef Vietnam hay một số show khám phá ẩm thực mang tên mình mà còn được biết tới là một đại sứ ẩm thực đưa món ăn Việt ra với thế giới.
Gia đình Luke chuyển đến Australia sinh sống vào cuối những năm 1970 với hai bàn tay trắng. Ba mẹ anh đã mở một tiệm phở ở Sydney và làm lụng rất vất vả trong nhiều năm để kiếm tiền nuôi sống các con. Luke kể, từ khi 5 tuổi, mỗi khi sau giờ học, anh lại trở về nhà hàng để phụ giúp ba mẹ các công việc như dọn rửa, chuẩn bị nguyên liệu. Cũng từ tiệm phở nhỏ bé này đã nhen nhóm trong anh tình yêu lớn đối với ẩm thực nói chung và ẩm thực Việt nói riêng, đi kèm là tham vọng sáng tạo ra những món ăn Việt đẳng cấp.
Sống tại Australia nên những món ăn sáng tạo đầu tiên của Luke là sự kết hợp giữa nguyên liệu của xứ sở chuột túi và phong cách nấu nướng của người Việt. Sau khi đi nhiều nơi trên thế giới để du lịch và ăn thử các món địa phương, Luke nhận ra Australia là một quốc gia rất may mắn khi sở hữu nhiều loại nguyên liệu tuyệt vời như hải sản, thịt bò, thịt cừu... Người đầu bếp ở đây có thể thoải mái kết hợp các nguyên liệu tốt nhất của Australia cùng các gia vị từ các nền ẩm thực khác nhau trên thế giới, trong đó có gia vị châu Á.
"Văn hóa Australia và Việt Nam có nhiều điểm tương đồng. Việt Nam có những khu chợ bán đồ tươi sống, nơi tôi có thể nhìn thấy những chú cá tươi còn sống đang quẫy đạp hay những mớ rau xanh tươi rói. Ở Australia cũng vậy, bố mẹ tôi khi làm nhà hàng cũng thường tới những khu chợ tươi sống đó để lấy nguyên liệu. Ẩm thực Việt và Australia có thể kết hợp một cách hài hòa trong các món ăn bởi lẽ mùi vị tương đương - đều rất cân bằng, hài hòa, tươi ngon, khác với đồ ăn Thái Lan, Lào với vị khá mạnh và đậm đà của tỏi, sả và ớt", anh cho biết.
Luke đi du lịch khắp miền Bắc và cả miền Nam Việt Nam, để tự tìm hiểu về các nền ẩm thực và văn hóa các vùng miền, gặp gỡ các đầu bếp địa phương, và ghi chép lại các công thức nấu ăn và những nguyên liệu độc đáo. Sau khi trở về, Luke đã mở nhà hàng đầu tiên của mình, tên gọi Red Lantern ở Sydney, nhiều năm sau đó nơi đây trở thành nhà hàng châu Á ngon nhất Australia. Mỗi năm, anh đều quay về Việt Nam để tiếp tục học hỏi. Hiện nay, Luke là một trong những chủ nhà hàng nổi tiếng thế giới với nhiều sách dạy nấu ăn thuộc hàng bán chạy nhất và một chương trình dạy nấu ăn được chiếu ở 160 nước trên thế giới.
Với anh, loại nguyên liệu "ma thuật" nhất khi nấu nướng chính là nguyên liệu phải tươi sống và sạch. Đồ ăn Việt sẽ được nâng lên tầm cao mới, trở thành một món ăn thượng hạng - fine dining - nếu sử dụng các loại nguyên liệu cao cấp, kỹ thuật nấu nướng hiện đại, cùng với sự trình bày kỳ công và thẩm mỹ nhất.
Tại nhà hàng của mình, Luke Nguyễn đưa vào một số món ăn sáng tạo của riêng mình - là sự kết hợp hài hòa của ẩm thực Việt và Australia - quê hương thứ 2 của anh. Một trong số đó là món thịt bò xuất xứ Australia kho với nước dùng phở. "Ở Việt Nam, bò kho là món rất phổ biến, người ta thường ăn với bánh mì hoặc hủ tíu. Nhưng tôi đã biến nó thành một món ăn rất Australia bằng cách sử dụng sốt đậu nghiền từ xứ sở kangaroo, trộn với rau dăm, nấm đen Italy, hầm bò trong nước dùng phở suốt 10 giờ liền. Đây là món mà tôi rất tâm đắc và cũng được món nhận rất nồng nhiệt tại nhà hàng", anh cho biết.
Một món ăn khác được Luke giới thiệu là thịt kangaroo cuốn lá lốt giống như cách người Việt làm bò cuốn lá lốt. Thịt kangaroo băm nhỏ, trộn với sả, nước mắm, tỏi, cuốn trong lá lốt và dùng với bánh hỏi lá cẩm. Từ một món ăn bình dân, với nguyên liệu Australia và cách chế biến sáng tạo ngẫu hứng, chúng đã trở thành một món ăn thượng hạng trong nhà hàng cao cấp.
Ngoài ra, tại nhà hàng của mình ở TP HCM, Luke Nguyễn cũng bổ sung nhiều món ăn Việt Nam vừa quen vừa lạ khiến thực khách dù tới từ đâu cũng sẽ cảm thấy bất ngờ. Món bánh đập miền Trung, thay vì dùng bánh tráng và bánh ướp ép vào nhau, chấm với cá cơm thì Luke sử dụng lá cẩm để nhuộm màu tím cho bánh ướt, sau đó rắc bánh phồng tôm lên trên, cùng với thịt leo Iberico Tây Ban Nha, thêm một chút tôm thịt và ruốc tôm. Về phần trình bày, món ăn được chăm chút kỹ lưỡng và tâm huyết như một bức tranh nhiều màu sắc. Hay như món gỏi cuốn tôm thịt quen thuộc ở Sài Gòn cũng được biến tấu thành gỏi cuốn cá hồi bọc mè áp chảo, cuốn với xoài xanh, rau thì là và trang trí bằng trứng cá hồi và một số loại hoa ăn được.
Hiện Luke Nguyễn sở hữu nhiều nhà hàng ở Sydney, Melbourne (Australia), Myanmar, Hong Kong và TP HCM. Anh còn đồng thời đảm nhiệm vị trí đại sứ ẩm thực cho hãng hàng không và là cầu nối cho các hoạt động quảng bá ẩm thực Australia - Việt Nam. Mới đây, Luke Nguyễn lần thứ 3 trở thành đại sứ của chương trình Taste of Australia diễn ra ở 3 tỉnh thành: Hà Nội - Đà Nẵng - TP HCM. Hoạt động diễn ra trong suốt tháng 4 với nhiều hoạt động như thi nấu ăn, các buổi giao lưu, gala và các bữa tiệc BBQ ngoài trời, nơi thực khách có thể thưởng thức các món ăn thượng hạng Australia ngay tại Việt Nam.
Nguyên Chi